Д?ньяда китаптан башка яш?? м?мкин т?гел, дип уйлыйм мин. Без
китаплар аша тормышны ?йр?н?без, белем алабыз. Ч?нки аларда бик к?п акыл х?зин?се
тупланган. Ул х?зин?не бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый.
Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш ит?рг? ?йр?н?без. Китап
геройларыннан ?рн?к алабыз яки кайберл?рен? охшамаска тырышабыз.
?зем ?ле укый белм?г?нд?, ми?а китапларны ?нием я ?тием укыйлар иде.
Алар ми?а кечкен? вакытта бик к?п китаплар укыдылар, ? аннары мин ?зем укырга
керештем. Аларны? эчт?лекл?рен а?лый башладым.
Минем и? яраткан китабым ? Роза Хафизованы? “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н китабы. Аны ми?а
?нием Я?а ел б?йр?мен? б?л?к итте. Башта ми?а китап укып чыга алмаслык калын
булып тоелды. ? укый башлагач, мин китапны? ахырына килеп ?ит?емне сизми д?
калдым. Китапта ?киятл?р, пьесалар тупланган. Ми?а бигр?к т? “Курай малай
ма?аралары” ??м “Кирлем?н” диг?н ?кият-повестьлар ошады. Курай
малай бик яхшы герой, аннан ?рн?к алырга була. Курай малай ??м Талсылу бел?н
хыял канатларында с?ях?т ит?е к??елле д? булды со?! “Кирлем?н” диг?н
?кият-повестьны укыганда, ?земне читт?н к?рг?н кебек булдым. Бу китап яхшылык
бел?н яманлыкны аерырга ?йр?тте. Кирлем?н бел?н дуслашмаска кир?клеген?
ишар?л?де. Ул бары тик начарлыкка гына ?йр?т?.
Со?ыннан “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н ?киятне укып чыктым. Бу
?кият минем ?чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, ?земд? китап укырга
тел?к уянуын сизми д? калдым! Мин кил?ч?кт? д? кызыклы китаплар бел?н
дуслашырга хыялланам.
Дратути помогите Важно!
Короче зима и лето с осенью стих
Придумай и запиши !
Это точно не моё (я не пишу стихи)
Биология Помогите. Укороченный побег, стеблевидная часть которого представлена плоским утолщением ,-это а) корневище б)клубень в) столон г) луковица.
тело двигаясь прямолинейно равноускоренно за первые 5с прошло 7,5м. Найдите ускорение тела если его начальная скорость была равна нулю. Пожалуйста с дано.
УПРОСТИТЬ ОТНОШЕНИЕ С ДРОБЯМИ , ЧТОБЫ БЫЛО ПОНЯТНО:
1) 15 9/6 : 8 1/3
2) 16 2/5 : 6 5/6
3) 5 1/6 : 6 8/9
4) 17 3/5 : 1 31/35
под действием какого фактора образовались формы рельефа бараньи лбы 1 )ветра 2) текущих вод 3) в результате действий человека 4)ледника
Запишите, раскрывая скобки и изменяя окончания прилагательных. Вот прошло (жаркий) лето. Начался (новый учебный) год. (Любимый) школа встречает нас радостно.Снова собрались мы в (старый школьный) дворе. Снова здесь много (живы…
помогите решить иксом
!!Стёпа за неделю говорил по мобильному телефону в 4 раза меньше,чем Варя,но в 2 раза больше,чем Оля.По сколько минут говорил по мобильному телефону каждый,если они втроём проговорили 66 минут?
Найдите корень уравнения 13-3x=16+2x
На сжигание углеводорода было затрачено 20.16 л кислорода (н.у.) и при этом выделилось 10.8 г воды. Определите МФ углеводорода.
решите уравнение (x-12,41)*6,7=131,32
Турист прошел 2 км со скоростью 5км/ч и следующие 6 км со скоростью 3 км/ч. Какова средняя скорость туриста?
С утра был солнечный день только к вечеру на визуал Студио этого предложения в этом предложении 9 класса
С числами можно выполнять следующие операции: умножать на два или произвольным образом переставлять цифры (нельзя только ставить нуль на первое место). Можно ли с помощью та ких операций из 1 получить 78
Разберите письменно предложения беседа дорогу коротает ,а песня – работу
Определить значения омонимов и составить с ними предложения. Блок, вал, ёрш, замок, козёл, пайка. Срочно сейчас надопрошууууууу
В какие моменты жизни человеку может помочь музыка. (дз по русскому)
Помогите расставить химические элементы в порядке увеличения неметаллических свойств: Cr, Mo, S, H, Na, Zn, Fr
Определите черты художественной культуры России рубежа века
Напишите пожалуйста сочинение В.В. Мешкова “Золотая осень в Карелии” по плану: 1. Представление картины.2.Красота русской природы осенью.3.Мастерство художника:a) Яркие краски суровой Карелии.
4.Композиция картины…
С помощью какого прибора было установлено, что ядро клетки имеет сложное строение
Минем яраткан язучым.
Без беренче тапкыр м?кт?пк? кил?г?, ?лифба китабын ачуга:
“И туган тел, и матур тел,
?тк?м, ?нк?мне? теле!
Д?ньяда к?п н?рс? белдем
Син туган тел аркылы” дип язылган шигырь юлларын укыйбыз. Бу шигырьне б?ек язучыбыз Габдулла Тукай язган. Шигырь кешене тормышны? б?тен чорларына алып кайта. Си?а гомер б?л?к итк?н ?ти – ?ние?не? теле аша, син д?ньяны таныйсы?. Башка телл?р ?зл?ренч? матур булса да, ?з теле?не? я?гырашы ук б?т?н. Туган теле? аша ?ирд?ге, кешед?ге матурлык б?тен тулылыгы бел?н а?лашыла. Татар теле ?тк?м – ?нк?м кебек ?к якын дип язуы ?чен, Габдулла Тукай минем яраткан язучым булып тора. Аны? к?п кен? ?киятл?рен ?нием ми?а кечкен?д?н укый иде. Габдулла Тукай аз гына вакыт эченд? бик к?п шигырьл?р, ?киятл?р язып калдырган. Аларны балалар гына т?гел, олылар да яратып укыйлар. Аны? ?с?рл?ре безг? ?гет – н?сыйх?т биреп тора. Габдулла Тукай к?п кен? балаларны? яраткан язучысына ?йл?нде. Аны? тормыш юлы бик авыр була.
Ул ?зе 1886 нчы елны? 26 нчы апреленд? х?зерге Татарстан республикасы Арча районы Кушлавыч авылында М?х?мм?тгариф гаил?сенд? д?ньяга кил?.Тукайга алты ай булганда аны? ?тисе ?леп кит?, ? д?рт яшьт? – ?нисе д? ?леп кит?. Ул ятим кала. Аны бабасы т?рбияли. Бабасыны? ?зене? д? гаил?се зур булганлыктан ул ?ги ?бисен? артык бала гына булып тора. ??м аны бер ямщикка утыртып, Казанга озаталар. Анда ямщик аны”Асрарга бала бир?м, кем ала?” дип саткан. Шуннан аны баласыз бер карт бел?н карчык алып, ике – ?ч ел т?рбиялил?р. Л?кин алар да авырып кит?л?р ??м аны я?адан бабасына кайтаралар. Мен? шундый авыр тормыш юлын Габдулла Тукай кечкен?д?н татып яши.
Габдулла Тукайны? кайсы гына шигырен алсак та, анда туган телг? м?х?бб?т сур?тл?н?. Ул ?зене? и? кадерле кешел?ре – ?ти – ?нил?рен? р?хм?т с?зл?рен, алар рухына багышлаган догаларын туган теленд? белдерг?н:
И туган тел! Синд? булган
И? элек кыйлган догам:
Ярлыкагыл, дип, ?зем ??м
?тк?м – ?нк?мне, Ходам!
Китап ? белем чишм?се.
М?каль.
Д?ньяда китаптан башка яш?? м?мкин т?гел, дип уйлыйм мин. Без
китаплар аша тормышны ?йр?н?без, белем алабыз. Ч?нки аларда бик к?п акыл х?зин?се
тупланган. Ул х?зин?не бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый.
Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш ит?рг? ?йр?н?без. Китап
геройларыннан ?рн?к алабыз яки кайберл?рен? охшамаска тырышабыз.
?зем ?ле укый белм?г?нд?, ми?а китапларны ?нием я ?тием укыйлар иде.
Алар ми?а кечкен? вакытта бик к?п китаплар укыдылар, ? аннары мин ?зем укырга
керештем. Аларны? эчт?лекл?рен а?лый башладым.
Минем и? яраткан китабым ? Роза Хафизованы? “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н китабы. Аны ми?а
?нием Я?а ел б?йр?мен? б?л?к итте. Башта ми?а китап укып чыга алмаслык калын
булып тоелды. ? укый башлагач, мин китапны? ахырына килеп ?ит?емне сизми д?
калдым. Китапта ?киятл?р, пьесалар тупланган. Ми?а бигр?к т? “Курай малай
ма?аралары” ??м “Кирлем?н” диг?н ?кият-повестьлар ошады. Курай
малай бик яхшы герой, аннан ?рн?к алырга була. Курай малай ??м Талсылу бел?н
хыял канатларында с?ях?т ит?е к??елле д? булды со?! “Кирлем?н” диг?н
?кият-повестьны укыганда, ?земне читт?н к?рг?н кебек булдым. Бу китап яхшылык
бел?н яманлыкны аерырга ?йр?тте. Кирлем?н бел?н дуслашмаска кир?клеген?
ишар?л?де. Ул бары тик начарлыкка гына ?йр?т?.
Со?ыннан “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н ?киятне укып чыктым. Бу
?кият минем ?чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, ?земд? китап укырга
тел?к уянуын сизми д? калдым! Мин кил?ч?кт? д? кызыклы китаплар бел?н
дуслашырга хыялланам.
Дньяда китаптан башка яш ммкин тгел, дип уйлыйм мин. Без китаплар аша тормышны йрнбез, белем алабыз. Чнки аларда бик кп акыл хзинсе тупланган. Ул хзинне бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый. Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш итрг йрнбез. Китап геройларыннан рнк алабыз яки кайберлрен охшамаска тырышабыз. зем ле укый белмгнд, миа китапларны нием я тием укыйлар иде. Алар миа кечкен вакытта бик кп китаплар укыдылар, аннары мин зем укырга керештем. Аларны эчтлеклрен алый башладым. Минем и яраткан китабым Роза Хафизованы “Актпи ник моая? ” дигн китабы. Аны миа нием Яа ел бйрмен блк итте. Башта миа китап укып чыга алмаслык калын булып тоелды. укый башлагач, мин китапны ахырына килеп итемне сизми д калдым. Китапта киятлр, пьесалар тупланган. Миа бигрк т “Курай малай мааралары” м “Кирлемн” дигн кият-повестьлар ошады. Курай малай бик яхшы герой, аннан рнк алырга була. Курай малай м Талсылу белн хыял канатларында сяхт ите келле д булды со! “Кирлемн” дигн кият-повестьны укыганда, земне читтн кргн кебек булдым. Бу китап яхшылык белн яманлыкны аерырга йртте. Кирлемн белн дуслашмаска кирклеген ишарлде. Ул бары тик начарлыкка гына йрт. Соыннан “Актпи ник моая? ” дигн киятне укып чыктым. Бу кият минем чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, земд китап укырга телк уянуын сизми д калдым! Мин килчкт д кызыклы китаплар белн дуслашырга хыялланам.
Д?ньяда китаптан башка яш?? м?мкин т?гел, дип уйлыйм мин. Без
китаплар аша тормышны ?йр?н?без, белем алабыз. Ч?нки аларда бик к?п акыл х?зин?се
тупланган. Ул х?зин?не бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый.
Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш ит?рг? ?йр?н?без. Китап
геройларыннан ?рн?к алабыз яки кайберл?рен? охшамаска тырышабыз.
?зем ?ле укый белм?г?нд?, ми?а китапларны ?нием я ?тием укыйлар иде.
Алар ми?а кечкен? вакытта бик к?п китаплар укыдылар, ? аннары мин ?зем укырга
керештем. Аларны? эчт?лекл?рен а?лый башладым.
Минем и? яраткан китабым – Роза Хафизованы? “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н китабы. Аны ми?а
?нием Я?а ел б?йр?мен? б?л?к итте. Башта ми?а китап укып чыга алмаслык калын
булып тоелды. ? укый башлагач, мин китапны? ахырына килеп ?ит?емне сизми д?
калдым. Китапта ?киятл?р, пьесалар тупланган. Ми?а бигр?к т? “Курай малай
ма?аралары” ??м “Кирлем?н” диг?н ?кият-повестьлар ошады. Курай
малай бик яхшы герой, аннан ?рн?к алырга була. Курай малай ??м Талсылу бел?н
хыял канатларында с?ях?т ит?е к??елле д? булды со?! “Кирлем?н” диг?н
?кият-повестьны укыганда, ?земне читт?н к?рг?н кебек булдым. Бу китап яхшылык
бел?н яманлыкны аерырга ?йр?тте. Кирлем?н бел?н дуслашмаска кир?клеген?
ишар?л?де. Ул бары тик начарлыкка гына ?йр?т?.
Со?ыннан “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н ?киятне укып чыктым. Бу
?кият минем ?чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, ?земд? китап укырга
тел?к уянуын сизми д? калдым! Мин кил?ч?кт? д? кызыклы китаплар бел?н
дуслашырга хыялланам.
Д?ньяда китаптан башка яш?? м?мкин т?гел, дип уйлыйм мин. Без
китаплар аша тормышны ?йр?н?без, белем алабыз. Ч?нки аларда бик к?п акыл х?зин?се
тупланган. Ул х?зин?не бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый.
Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш ит?рг? ?йр?н?без. Китап
геройларыннан ?рн?к алабыз яки кайберл?рен? охшамаска тырышабыз.
?зем ?ле укый белм?г?нд?, ми?а китапларны ?нием я ?тием укыйлар иде.
Алар ми?а кечкен? вакытта бик к?п китаплар укыдылар, ? аннары мин ?зем укырга
керештем. Аларны? эчт?лекл?рен а?лый башладым.
Минем и? яраткан китабым ? Роза Хафизованы? “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н китабы. Аны ми?а
?нием Я?а ел б?йр?мен? б?л?к итте. Башта ми?а китап укып чыга алмаслык калын
булып тоелды. ? укый башлагач, мин китапны? ахырына килеп ?ит?емне сизми д?
калдым. Китапта ?киятл?р, пьесалар тупланган. Ми?а бигр?к т? “Курай малай
ма?аралары” ??м “Кирлем?н” диг?н ?кият-повестьлар ошады. Курай
малай бик яхшы герой, аннан ?рн?к алырга була. Курай малай ??м Талсылу бел?н
хыял канатларында с?ях?т ит?е к??елле д? булды со?! “Кирлем?н” диг?н
?кият-повестьны укыганда, ?земне читт?н к?рг?н кебек булдым. Бу китап яхшылык
бел?н яманлыкны аерырга ?йр?тте. Кирлем?н бел?н дуслашмаска кир?клеген?
ишар?л?де. Ул бары тик начарлыкка гына ?йр?т?.
Со?ыннан “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н ?киятне укып чыктым. Бу
?кият минем ?чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, ?земд? китап укырга
тел?к уянуын сизми д? калдым! Мин кил?ч?кт? д? кызыклы китаплар бел?н
дуслашырга хыялланам.
Минем яраткан китабым
Мин, Закиров Амин, Норма урта м?кт?бене? 2 нче сыйныфында белем алам.
Ми?а 8 яшь. Минем яратып башкара торган ш?гыльл?рем к?п. Буш вакытымда р?сем ясарга, к?газьд?н кисеп ябыштырып, т?рле композициял?р и?ат ит?рг?, ?лб?тт? китаплар укырга яратам.
Китапларны мин авыл, м?кт?п китапхан?сенн?н алып укыйм. ?стенлекне к?бр?к шигырь, ?кият китапларына бир?м.
Китапларым к?п. Аларны ми?а ?нием ??м ?бием сатып та алалар. Аларны? кайсыберл?ре инде таушалырга да ?лгерде, ч?нки мин аларны кат-кат укыйм, шигырьл?рен ятлыйм, р?семн?рен т?шер?м.
Л?кин сезг? с?йлисе и? яраткан китабымны мин к?з карасыдай кадерл?п саклыйм. Ул “Бал корты ??м ш?пш?” дип атала. Бу китап Казан ш???ре Татарстан китап н?шриятенд? “Ис?нме, м?кт?п!” сериясенд? 2008 нче елда басылган. Автор-т?з?чесе ??м м?х?ррире: Талия Шакирова. Матур р?семн?р бел?н биз??чел?ре: Алла Айсена, Валерий Фомин. Тиражы: 5000 дан?
Бу минем и? яраткан китабым гына т?гел, ? и? кадерле, ист?лекле т??ге китабым.
Аны ми?а класс ?ит?кчебез Ибнеева Ф?рид? Ф?рит кызы ?лифба б?йр?менд? б?л?к итте. Бал кортлары бик тырыш, берд?м, хезм?т с?юч?н, ярд?мчел б???кл?р.Алар т?ртипне, чисталыкны, п?хт?лекне яраталар.
Кешел?рне, т?рле авыруларга д?ва булырдай, татлы бал бел?н сыйлыйлар.
Китапны т?з?че апа да балаларны? кечкен?д?н ?к бал кортлары кебек тырыш, ??мгыятьк? файдалы чын кешел?р булып ?с?л?рен, ш?пш? кебек ялкау булмауларын тел?п китапны шулай атагандыр. Бу китап кече яшьт?ге балалар ?чен. Л?кин ул б?ген д? минем ?ст?л китабым. Х?зер андагы ?киятл?рне, хик?ял?рне энел?рем?, се?лем? укыйм, берг?л?п р?семн?рен карыйбыз, табышмакларын чиш?без.
Сез д? бу китап бел?н кечкен? дусларыгызны с?ендер? аласыз.
Китап – кешене? дусты, китапны? белм?г?не юк. Татар халкында китап турында м?каль ??м ?йтемн?р бик к?п. Китапларны к?п укыса?, аларны яратса?, бик к?пне белерг?, ??рчак у?ышка ирешерг? м?мкин.
Дусларым, китапны яратыгыз, аны? бел?н дус булыгыз!
Д?ньяда китаптан башка яш?? м?мкин т?гел, дип уйлыйм мин. Без
китаплар аша тормышны ?йр?н?без, белем алабыз. Ч?нки аларда бик к?п акыл х?зин?се
тупланган. Ул х?зин?не бернинди компьютер да, телевизор да алыштыра алмый.
Китап укып, без белем алабыз, уйланабыз, тормыш ит?рг? ?йр?н?без. Китап
геройларыннан ?рн?к алабыз яки кайберл?рен? охшамаска тырышабыз.
?зем ?ле укый белм?г?нд?, ми?а китапларны ?нием я ?тием укыйлар иде.
Алар ми?а кечкен? вакытта бик к?п китаплар укыдылар, ? аннары мин ?зем укырга
керештем. Аларны? эчт?лекл?рен а?лый башладым.
Минем и? яраткан китабым ? Роза Хафизованы? “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н китабы. Аны ми?а
?нием Я?а ел б?йр?мен? б?л?к итте. Башта ми?а китап укып чыга алмаслык калын
булып тоелды. ? укый башлагач, мин китапны? ахырына килеп ?ит?емне сизми д?
калдым. Китапта ?киятл?р, пьесалар тупланган. Ми?а бигр?к т? “Курай малай
ма?аралары” ??м “Кирлем?н” диг?н ?кият-повестьлар ошады. Курай
малай бик яхшы герой, аннан ?рн?к алырга була. Курай малай ??м Талсылу бел?н
хыял канатларында с?ях?т ит?е к??елле д? булды со?! “Кирлем?н” диг?н
?кият-повестьны укыганда, ?земне читт?н к?рг?н кебек булдым. Бу китап яхшылык
бел?н яманлыкны аерырга ?йр?тте. Кирлем?н бел?н дуслашмаска кир?клеген?
ишар?л?де. Ул бары тик начарлыкка гына ?йр?т?.
Со?ыннан “Акт?пи ник мо?ая? ” диг?н ?киятне укып чыктым. Бу
?кият минем ?чен кызыкта, кызганыч та булды. Шулай итеп, ?земд? китап укырга
тел?к уянуын сизми д? калдым! Мин кил?ч?кт? д? кызыклы китаплар бел?н
дуслашырга хыялланам.
Дратути помогите Важно!
Короче зима и лето с осенью стих
Придумай и запиши !
Это точно не моё (я не пишу стихи)
Биология Помогите. Укороченный побег, стеблевидная часть которого представлена плоским утолщением ,-это а) корневище б)клубень в) столон г) луковица.
тело двигаясь прямолинейно равноускоренно за первые 5с прошло 7,5м. Найдите ускорение тела если его начальная скорость была равна нулю. Пожалуйста с дано.
УПРОСТИТЬ ОТНОШЕНИЕ С ДРОБЯМИ , ЧТОБЫ БЫЛО ПОНЯТНО:
1) 15 9/6 : 8 1/3
2) 16 2/5 : 6 5/6
3) 5 1/6 : 6 8/9
4) 17 3/5 : 1 31/35
под действием какого фактора образовались формы рельефа бараньи лбы 1 )ветра 2) текущих вод 3) в результате действий человека 4)ледника
Запишите, раскрывая скобки и изменяя окончания прилагательных. Вот прошло (жаркий) лето. Начался (новый учебный) год. (Любимый) школа встречает нас радостно.Снова собрались мы в (старый школьный) дворе. Снова здесь много (живы…
помогите решить иксом
!!Стёпа за неделю говорил по мобильному телефону в 4 раза меньше,чем Варя,но в 2 раза больше,чем Оля.По сколько минут говорил по мобильному телефону каждый,если они втроём проговорили 66 минут?
Найдите корень уравнения 13-3x=16+2x
На сжигание углеводорода было затрачено 20.16 л кислорода (н.у.) и при этом выделилось 10.8 г воды. Определите МФ углеводорода.
решите уравнение (x-12,41)*6,7=131,32
Турист прошел 2 км со скоростью 5км/ч и следующие 6 км со скоростью 3 км/ч. Какова средняя скорость туриста?
С утра был солнечный день только к вечеру на визуал Студио этого предложения в этом предложении 9 класса
С числами можно выполнять следующие операции: умножать на два или произвольным образом переставлять цифры (нельзя только ставить нуль на первое место). Можно ли с помощью та ких операций из 1 получить 78
Разберите письменно предложения беседа дорогу коротает ,а песня – работу
Определить значения омонимов и составить с ними предложения. Блок, вал, ёрш, замок, козёл, пайка. Срочно сейчас надопрошууууууу
В какие моменты жизни человеку может помочь музыка. (дз по русскому)
Помогите расставить химические элементы в порядке увеличения неметаллических свойств: Cr, Mo, S, H, Na, Zn, Fr
Определите черты художественной культуры России рубежа века
Напишите пожалуйста сочинение В.В. Мешкова “Золотая осень в Карелии” по плану: 1. Представление картины.2.Красота русской природы осенью.3.Мастерство художника:a) Яркие краски суровой Карелии.
4.Композиция картины…
С помощью какого прибора было установлено, что ядро клетки имеет сложное строение
Минем яраткан язучым.
Без беренче тапкыр м?кт?пк? кил?г?, ?лифба китабын ачуга:
“И туган тел, и матур тел,
?тк?м, ?нк?мне? теле!
Д?ньяда к?п н?рс? белдем
Син туган тел аркылы” дип язылган шигырь юлларын укыйбыз. Бу шигырьне б?ек язучыбыз Габдулла Тукай язган. Шигырь кешене тормышны? б?тен чорларына алып кайта. Си?а гомер б?л?к итк?н ?ти – ?ние?не? теле аша, син д?ньяны таныйсы?. Башка телл?р ?зл?ренч? матур булса да, ?з теле?не? я?гырашы ук б?т?н. Туган теле? аша ?ирд?ге, кешед?ге матурлык б?тен тулылыгы бел?н а?лашыла. Татар теле ?тк?м – ?нк?м кебек ?к якын дип язуы ?чен, Габдулла Тукай минем яраткан язучым булып тора. Аны? к?п кен? ?киятл?рен ?нием ми?а кечкен?д?н укый иде. Габдулла Тукай аз гына вакыт эченд? бик к?п шигырьл?р, ?киятл?р язып калдырган. Аларны балалар гына т?гел, олылар да яратып укыйлар. Аны? ?с?рл?ре безг? ?гет – н?сыйх?т биреп тора. Габдулла Тукай к?п кен? балаларны? яраткан язучысына ?йл?нде. Аны? тормыш юлы бик авыр була.
Ул ?зе 1886 нчы елны? 26 нчы апреленд? х?зерге Татарстан республикасы Арча районы Кушлавыч авылында М?х?мм?тгариф гаил?сенд? д?ньяга кил?.Тукайга алты ай булганда аны? ?тисе ?леп кит?, ? д?рт яшьт? – ?нисе д? ?леп кит?. Ул ятим кала. Аны бабасы т?рбияли. Бабасыны? ?зене? д? гаил?се зур булганлыктан ул ?ги ?бисен? артык бала гына булып тора. ??м аны бер ямщикка утыртып, Казанга озаталар. Анда ямщик аны”Асрарга бала бир?м, кем ала?” дип саткан. Шуннан аны баласыз бер карт бел?н карчык алып, ике – ?ч ел т?рбиялил?р. Л?кин алар да авырып кит?л?р ??м аны я?адан бабасына кайтаралар. Мен? шундый авыр тормыш юлын Габдулла Тукай кечкен?д?н татып яши.
Габдулла Тукайны? кайсы гына шигырен алсак та, анда туган телг? м?х?бб?т сур?тл?н?. Ул ?зене? и? кадерле кешел?ре – ?ти – ?нил?рен? р?хм?т с?зл?рен, алар рухына багышлаган догаларын туган теленд? белдерг?н:
И туган тел! Синд? булган
И? элек кыйлган догам:
Ярлыкагыл, дип, ?зем ??м
?тк?м – ?нк?мне, Ходам!
“ Ел саен дирлек мин авылыма кайтып
кил?м. Кайтам да ?земне? балачак,?смерчак эзенн?н, берг? уйнап ?ск?н ипт?шл?рем,
туганнарым, яраткан кешел?рем эзенн?н
й?рим…”
Г.Б?широв.
?з иле?не? кадерен белер ?чен, читл?рг? китеп карау кир?к мик?н?! Бер??л?р аны? матурлыгын читт?н д? к?рм?ск? м?мкин, икенчел?р туган ?иренд? яш?тк?н ??р к?нне? кояшына иелеп с?лам бир?.Милл?тп?рв?рл?р, ватанп?рв?рл?р ?чен, ?лб?тт?, туган илд?н аерылу бик авырдыр.Юкка гына бу хакта ?ырларда ?ырланмый инде.
Мин д? – ?з илемне? нечк? к??елле бер баласы.Туган ягымны? урман-к?лл?ре, таулары-болыннары, шаулап утырган иген кырлары – ??мм?се изге бер ?ир. Кечкен?д?н ?к ?ни назын тоеп, аны? с?зл?рен? колак салып ?стем. ?нк?емне?: “Туган-?ск?н ?ире?? м?рх?м?тле бул, аны булдыра алганча ярат. Ата-баба нигезен онытма!” диг?н с?зл?ре х?терем? бик тир?н уелып калганнар. Ничек со? инде шундый г?з?л табигатьле, газиз туган ягы?ны яратмаска м?мкин!
Туган якны? г?з?ллеген, аны? сихри матурлыгын ??р кеше тоеп ?с?дер. Кечкен? Гом?р д? туган ягына карата й?р?генд? б?релен? башлаган м?х?бб?тен ?сеп ?итеп язучы булгач ?зене? ?с?рл?рен? салгандыр. К?пт?н т?гел ген? татар теле ??м ?д?бияты укытучыбыз Чулпан апа безг? Гом?р Б?широв ??м аны? тормыш юлы, и?аты турында с?йл?де. Шул ук д?рест? без язучыны? “Туган ягым – яшел бишек” ?с?рен д? укый башладык. Программада бирелг?н д?ресл?р ?телде, л?кин ?леге ?с?р б?ген д? минем к??елемд? саклана. Шул турыда сезне? бел?н д? уртаклашасым кил?.
“Туган ягым – яшел бишек” ?с?ренд? язучы ?зене? к??елле балачагын сур?тли. К?кк? ашкан таулар артыннан, ?зене? алтын к?лм?ген киеп, к?н д? табигатьне с?ламл??че кояшны, аны? яктысында ?емелд??че чык тамчыларын, шулай ук авылны? б?тен м?ш?катен к?реп ?с? Гом?р.
Балачак ул кеше гомеренд? бер ген? була. Шу?а к?р? аны? ??р мизгеле кадерле, алар бервакытта да онытылмыйлар. ??р кеше аны сагынып, юксынып иск? ала. ?леге ?с?рд? Гом?р Б?широв балачак образына б?йл?п, туган авылын, татар халкыны? ел саен ?тк?релеп кил? торган изгед?н-изге йолаларын, б?йр?мн?рен нечк?л?п сур?тли, а?а м?х?бб?тен белдер?. Минемч?, н?къ мен? шул гореф-гад?тл?ре бел?н ?зенч?лекле ул “Туган ягым-яшел бишек” ?с?ре.
Туган ягында нинди ген? б?йр?мн?ре юк аны?! Сабан туе дисе?ме, ашлык ч?ч?, печ?н чабу, каз ?м?л?ре, ?йг? килен т?шер? дисе?ме… Аларны? ??рберсе кадерле!
?ирл?р кардан арчылгач, Гом?рл?р ашлык ч?ч?рг? басуга кит?л?р. Л?кин бу гади ген? н?рс? т?гел. Аны? да ?з т?ртибе бар. ?нк?йл?ре ирт?н ирт?к йомыркаларын ?зерл?п куйган инде. Гом?р бел?н ?тисе бу йомыркаларны кара ?ирг? сибеп ?иб?р?л?р. Бабайлар шулай эшл?г?н чакта, иген у?ар, иген б?ртеге йомырка кад?рле булыр, дип ышанганнар.
Мен? ямьле ??й ?ит?. Гом?рл?р авылында да Сабан туена ?зерлек башлана. Инде син бу к?нн?рд? тыныч кына йоклый да алмыйсы?. Кичт?н ?к Сабан туена алынган чалбары?ны, ак к?лм?ге?не, т?б?т?е?не ?зерл?п куясы?; б?йр?мг? пешерел?се йомыркаларны буяучы ?ние? тир?сенд? б?терел?се?, б?йр?м шатлыгыннан куанучы малай-шалай янына да чыгып кер?се?. ? ирт?нге с?гать д?ртт? инде сикереп торасы?. Б?т?н к?нне, уятмасалар гына ярар иде дип ятса? да, б?ген ?зенн?н-?зе торасы кил?. Мен? шулай к??елле ген? бу б?йр?м д? ?теп кит?. Л?кин авыл кешесе ?чен ялы да, эше д? ?ит?рлек.
??й д? узып бара. ? к??елсезл?нерг? ?ич кен? д? вакыт юк. Беренче кар т?ш? бел?н каз ?м?се башлана. Утырмага кунак кызы да килг?ч, яшьл?р тагын да ныграк шатланалар. Ак пирч?тк? киг?н, мамык ш?л ябынган бу кызга егетл?р ген? т?гел, х?тта кечкен? Гом?р ?зе д? гашыйк була. ? кичен такмак ?йтеш, егетл?р бел?н т?рле уеннар уйнау д?вам ит?. Мен? болар барысы да – газиз, кадерле балачакны? куанычлы мизгелл?ре. Туган якка м?х?бб?тне укучыга ?иткер?д?, минем уйлавымча, ?с?рне? ???мияте бик зур. Гади с?зл?р бел?н ген? а?латып бир? алмаган хисл?рне бик ?ыйнак итеп а?лата язучы. Туган якны? матурлыгын, ??р кеше д? к?р? алмый торган нечк?лекл?рен к?рс?т?.
?йе, халык йолаларга, гореф-гад?тл?рг?, б?йр?мн?рг? бик бай. Алар барысы да безне? ?би-бабаларыбызны? к??ел сандыгын к?рс?т? торган д?лилл?р. Н?рс? ген? эшл?с?л?р д?, алар бер-берсен? таянганнар, эшне к?м?кл?шеп башкарганнар. Шул ук вакытта ?з к??елл?рен ?зл?ре к?рг?нн?р. Уен-к?лке, ?ыр-бию бел?н авыр эш т? ?и?елр?к тоелган.
?с?рд? тасвирланган гореф-гад?тл?рне?, йолаларны? кайберл?ре онытылып бара б?генге к?нд?. Язучыны? мен? шу?а й?р?ге ?рни. ?ле алар гына т?гел,табигатьне пычрату, а?а зыян китер? очраклары да артты. Эч? торган суыбыз эч?рг? яраксызланды, чишм?л?р киб?, тургайлар сайравы сир?г?йде, урманда киек-?анварлар ?леп бет? башлады, ме?ьяш?р им?нн?р кипте…Болар барысы да – ??лак?т.?г?р вакытында а?ыбызга килм?с?к, табигатьк? якынаймасак, ?зебез казыган чокырга ?зебез т?шм?безме? Мен? шулар турында ачынып яза олы ?дибебез. Арыш ч?чк?нд? йомырка т?г?р?т?че бабайлар да, каз ?м?сен? утырмага кил?че кызлар да, с?лге чиг?че яшь киленн?р д? бетс?, к??елл?ребез катмасмы? Юк, боларны онытырга ярамый! Газиз халкы?ны? рухи байлыгын онытырга ярамый. Кечкен? Гом?рне? исенд? калган балачак хатир?л?ре нинди матур, нинди г?з?л! ? безне? х?терд? калырлык, балачак хатир?л?ребез булырмы?
?с?рл?р укып чыгар ?чен ген? т?гел, ? укыгач укучыга нинди д? булса фикер ?иткер? ?чен, аны уйландыру максатыннан чыгып языла. Шулай булгач, Гом?р Б?шировны? “Туган ягым – яшел бишек” ?с?ре безг? н?рс? д? булса бирерг? тиеш. Минемч?, бу ?с?р табигатьне яратырга, татар халкыны? гореф-гад?тл?рен онытмаска, онытылганнарны я?артырга чакыра. Балачак авазы аша бу м?сь?л?не х?л ит? бик ???миятле!
Туган якны Гом?р Б?широв яшел бишек бел?н ти?ли. Ч?нки Татарстан чыннан да яшеллекк? к?мелг?н. Б?тен табигать матурлыгын ?з эчен? сыйдырган. Мен? син ?зе?не? туган ягы?нан читк? китеп, бераз гына торып кара ?ле. Аны? кайнар кояшын, кара-к?лсу туфрагын, т?мле исле ч?ч?ген ??м беренче чиратта, аны? ачык й?зле кешел?рен сагынып кайтасы?.К?пме кеше элек шулай китк?н булса, барыбер ?зене? туган ягына саргаеп кайтып кер?. Илл?рен?, туган ?ск?н ?ирл?рен? ?йди аларны ?итез хыял канатлары! Гом?рне? “яшел бишеге” безне д? тибр?т?. Мен? шулай соклану, мо?ланулардан, сагыну-сагышлардан ?релг?н ул туган як бишеге. ?земне? туган ягыма булган хисл?ремне шигырем бел?н белдер?м:
Офык читл?ренн?н ?крен ген?,
Матур булып ата синд? та?.
Урамнардан узган к?т?л?ре?
Хезм?т к?нен синд? уята.
Ирт?к торып, ?г?р кырга чыкса?,
Ишет?се? тургай мо?нарын.
Ишет?се? бодай, арышларны?
Ирт?нге саф ?илд? шаулавын.
?н? кара! Барлык игенн?р д?
Елмаялар кояш ягына.
Кем сокланмас шушы матурлыкка
Ия булган туган ягыма!