Сочинение на татарском языке на тему ана боек исем
14 вариантов
Ана! Д?ньяда аннан да кадерлер?к кеше бар мик?н? Нич? ай карынында й?ртеп, баласына гомер бир?, к?кр?к с?те бел?н туйдыра, изге тел?кл?рен тели ул. Кил?ч?кт? ??р к?нне ?нил?р б?йр?ме ит?се, алар турында кайгыртасы иде.
?нил?р б?йр?ме 52 илд? ?тк?рел? ик?н. Безд? д? ?нил?р к?не билгел?п ?тел? башлады. “Билгел?п” диг?н с?з бу очракта бик т? туры кил?дер, ч?нки б?тен халыкны кузгатырлык ?анлану, б?йр?м рухы сизелми шикелле ул к?нд?. Ми?а калса бу б?йр?м, башка ??н?ри б?йр?мн?р д?р???сен? ген? кайтып кала.
?нил?р к?не ул ??мм?безг? д? кагыла. Бу к?нне ?нил?рне т?брикл?рг?, янына барып ?ит? алса?, тел?кл?р тел?п, б?л?к-к?чт?н?чл?р бирерг?, читт? яш?с??, телефоннан шалтыратып х?лен белешерг? кир?ктер. Ана кешег? болары да зур б?л?к ??м олы куаныч. ?мма бу гына аз шикелле. Минем к?п кен? илл?рд? “День благодарения” диг?н к?нне ата-ана, ?би-бабайларга р?хм?т ?йт? к?нен ничек ?тк?р?л?ре турында укыганым бар. А?а алдан ук ?зерл?н?л?р, б?л?кл?р сайлыйлар, ирт?д?н киенеп-ясанып, ?ти-?ни, ?би-бабайларга баралар. И? м??име шунда: бу – ел ?йл?н?сенд?ге и? олы б?йр?мн?рне? берсе булып санала ??м а?а катнашмый калу м?мкин т?гел. Мондый к?нне? т?эсире озакка сузыла ??м ?лк?н буын бел?н яшь буын арасындагы м?н?с?б?тл?рне ныгыта. ? бу барыбыз ?чен д? бик м??им, ч?нки буыннар арасындагы м?н?с?б?тл?рне? четерекле, катлаулы ик?нлеге ??мм?безг? м?гъл?м.
Ата-анага х?рм?т – ул ад?м балаларына гына хас булган, кешене кеше ит? торган сыйфатларны? берсе. П?йгамб?ребезне? бер х?дисенд?: “??нн?т аналарны? аяк астында”, диелг?н. Башка динн?рд? д? ата-анага ихтирам и? т?п ?хлакый тал?пл?рне? берсе итеп куелган. Кешене? ?з ?ан тынычлыгы ?чен, ?нисе бакый д?ньяга к?чк?нн?н со? в??дан газаплары кичерм?с ?чен ген? т?гел, ??мгыятьне? ныклыгы, с?лам?тлеге ?чен кир?к бу. ?нил?р к?не, к?нд?лек м?ш?катьл?рд?н беразга арынып торып, и? кадерле кешел?ребез хакында уйларга, ис?н чакта аларны куандырырга кир?клеген иск?рт? ?чен барлыкка килг?ндер д?.
?аман ?нк?й, ?аман шул ук ?нк?й…
Кышкы салкыннарда ту?сам да.
Шул ук ?нк?й кыен чакта мине
Юатырга кир?к булса да.
Ап-ак ч?чле шул ук ябык ?нк?й…
Олы ?анлы изге тел?кле.
Кемн?р бирг?н а?а ай к?к якты,
Кояш кебек кайнар й?р?кне?!
?леге шигырь юллары Р.Г?р?йне? “?аман ?нк?й…” шигыренн?н ?зек. Матур ?д?биятта аналар образы к?п язучылар и?атында чагыла. Аналарны? изгелеге, к?рк?млеге, олы кадере турында шигъриятт?, прозада, драматургияд? нинди матур ?д?би ?с?рл?р и?ат ителг?н. К?ренекле педагог В.Сухомлинский ?зене? ?с?рл?ренд? ана кешене ана казга охшата. Ана каз, сап-сары, йомшак б?бк?л?рен ияртеп, яшел аланга чыга да аларны ?л?н ч?пл?рг? ?йр?т?, ?зе, тилг?н очып килмиме дип, ?лед?н-?ле к?кк? карый… ? инде бер?р куркыныч янаса, ысылдап, дошманына ташлана яки ????т кен? б?бк?л?рен канат астына ?ыя.
?нил?р д? шулай бит: ?з баласын яклый, саклый. К?ренекле язучыларыбыз ?.Еники, А.Гыйл??ев, Х.Сарьян, Ф.Яруллин, Т.Ми?нуллин ??м башка язучыларыбыз ?с?рл?ренд? ананы? б?еклеге, изгелеге, сабырлыгы турында дан ?ырлана. Аналарны? олы кадере, сабырлыгы шунда: алар х?ср?тне йота бел?, к?т?р? ала. Алар шатлыкны? кадерен бел?, аны саклый ала. Бетм?с-т?к?нм?с сабырлык, тел?с? кем ?рел? алмас горурлык бар аларда. Бер х?дист? “Ана?, аннары ана?, аннары ана?, со?ыннан гына ата?”, диел?. Бу с?зл?рне? олуг м?гън?се б?ген д? ???миятен югалтмаган. ?нил?р к?нен билгел?п ?т?без ик?н, дим?к, ул чыннан да изге зат. Ч?нки ул ?ир й?зен? тормыш б?л?к ит?че, аны яш?т?че, буыннар чылбырын ?змич? саклаучы.
Язмамны Татарстанны? халык язучысы Фоат Садриевны? “Та? ?иле” ?с?ренн?н ?зек бел?н т?мамласам, ул тагы да тулырак, м?гън?лер?к булыр. Ул сезне уйландырыр, ул сезг? ки??ш буларак та т?эсир ит?р.
“?г?р битл?ре?н?н назлы ?илл?р ирк?л?с?, сандугач сайраулары, агач яфраклары леперд?шк?н авазлар й?р?ге?? кереп, б?гыре?не ?зс?, бел – бу ?ние? рухы булыр.
?г?р т??к?-т??к? карлар яуганда аларны? исенн?н, сафлыгыннан башы? ?йл?неп китс?, башаклар ?ырыннан ?с?ренеп калса?, бел – аларда ?ние?не? й?р?к ?ылысы, аны? рухы канатын сирпеп китк?н чак булыр.
?г?р си?а зир?к фикер килс?, данга ирешс??, кешел?рг? шатлык ?л?шс?? ??м ?ирд? эзе? калдыра алса?, бел – болар барысы да газиз ?ние?не? к?кр?к с?тенн?н, аны? кытыршы кулларыннан, аны? ?ылы к?з карашыннан.
?г?р син шатланса?, л?зз?т алса?, б?хете?не тапса?, бел – болар ??мм?се д? ?ние?не? йокысыз т?нн?ренн?н, кайнар к?з яшьл?ренн?н, “балам, б?гырь итем” дип к?рг?н ачы газапларыннан”. Н??иб? Зарипова, китапхан?че.
Эни, энкэй, энием –
Нинди матур бу сузлэр.
Бик куп нэрсэ хакында
Безгэ алар сойлилэр.
Эни, энкэй, энием –
Минем очен ин зуры.
Безгэ hэрчак яктырта
Шушу сузлэрнен нуры.
Эни! Жир йозендэ ин гузэл, ин газаз суз. Яшь баланын авызыннан чыга торган ин беренче суз ул! hэр эни уз баласын кешелэр белэн сойлэшергэ, олыларны ихтирам итэргэ, тэрбияле. акыллы, тэртипле булырга ойрэтэ. hэр эни уз баласын кешелекле булырга онди. Баласы юлда булса, тоннэрен йокысыз уткэруче, баланы яклаучы, саклаучы да ул — эни! Ул барлык теллэрдэ дэ бердэй назлы янгырый. Ана белэн бала арасындагы керсез мэхэббэт табигать бар иткэн ин боек хис ул.
Эни кешенен мэрхэмэтле, шэфкатьле куллары белмэгэне юктыр бу доньяда. Ана йорэге ин тугрылыклы сизгер йорэк. Балага булган мэхэббэт хисе анда беркайчан да сунми, сурелми. Баласынын язмышына кагылышлы бер генэ нэрсэне дэ ана йорэге ваемсыз уткэрэ алмый. Безне, якты доньяга килгэн мизгелдэн алып, энилэрнен кунел hэм кул жылысы озата бара. Аналар соенечлэреннэн кояш кебек балкып торган нарасыен — йорэк жимешен, учти — учти итеп, тушэмгэ чоя, эле сабыенын битеннэ, мангаеннан, тэпи очыннан убеп ала.
Эни! Нинди матур суз бу. Кеше уз гомерендэ ана ничэ кабат эйтэ микэн?! Эйткэн саен ул суз яна мэгънэ алып килэ. Бу суз hэрвакыт йорэклэрдэ.
Уеннан башканы белмэгэн сабыйлар да, тормыш кичергэн чал чэчле олкэннэр дэ Ана назына, анын молаем карашына мохтажлар. Энигэ мэхэббэтен никадэр тирэн булса, тормышын да шулкадэр шатлыклы hэм яктырак уза.
Энилэр безгэ авыр вакытларда булыша. hэрбер адымыбыз белэн кызыксынып торалар. Без энилэребезне бик яратабыз, хормэт итэбез. Аларнын йозенэ кызыллык китермэскэ тырышабыз. Аларга бездэн рэхмэттэн башка суз юк.
Без ускэндэ купме борчылулар
Кургэн энкэй гомер эчендэ;
Онытмабыз, энкэй, мэнге сине,
Рэхмэт яусын барысы очен дэ.
Безнен ин кирэкле кешелэребез алар. Ходай аларга озын гомер, бэхет, шатлык бирсен, Беркайчан да бала кайгылары курергэ язмасын аларга. Сез безгэ hэрвакыт hэм hэркайда бик кирэк! Без сезне яратабыз!
Ана – б?ек исем !
Ана – б?ек исем ! Бу с?зл?рг? бик ?з кеше лаек дип уйлыйм мин . Ч?нки , чын ?ни булу ?чен , бик каты к?ч куярга кир?к . Кем со? ул ?ни ? Бу с?зл?рне т?рле кеше т?рлеч? а?лый . Минемч?, ана кеше – ул балаларга наз бир?че (й?р?к ?ылысын), давылардан саклап кил?че, аларны тугрылыкка, ш?фкатьлелекк?, ярата белерг? ?йр?т?че яки б?ек аякка бастыручы, кыен чакта баш им?ск? ?йр?т?че б?ек кеше. Нинди ген? ана? булмасын, син аны яратырга, х?рм?т ит?рг? тиешсе?. Ч?нки кешене? ?нисе баласы нинди ген? булмасын барыбер ярата. Тик д?ньяда т?рле кешел?р очрый шул кайсыберл?ре ?нил?рен х?рм?т ит?, ? кайсыберл?ре юк. Минем шуны ?йт?се кил?: ?нине? барлык туганнарны? кадерен белеп яш?г?н кеше ген? д?ньяда и? б?хетлесе була . С?йфуллин Илнар, 6а
Ана – б?ек исем!
«?ни» диеп язып куйдым
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый
«?ни» с?зен таптарга.
?йе, Ана – ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне , галимн?рне,укытучыларны,табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буы карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул ана ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?.
??р балага ?з ?нисе кадерле ??м якын. Мине д?, ?нием, тугыз ай буе й?р?к т?ренд? й?ртк?н, д?ньяга китерг?н, б?бк?м дип ирк?л?п, назлап т?н йокыларын йокламыйча ,ару-талуларына карамыйча, бишек ?ырлары ?ырлап ?стерг?н.
?нием – минем и? якын, и? яраткан кешем, серд?шчем, эшт? ?рн?гем. Аннан башка минем д?ньям буш. ??м минем ?нием – и? матур, и? яхшы, и? ягымлы ?ни. ?нием минем сабыр, у?ган, и? кешелекле, и? ш?фкатьле, бала жанлы ана.
«Сез, минем, ике к?земне? карасы, кешег? кузне Алла?ы т?гал? бирг?н, сезне д? ми?а Алла?ы т?гал? бирде, кешег? к?зсез калса д?ньясы кара?гы булыр иде, шулай булгач минем д? сезд?н башка д?ньям кара?гы», – ди безг? ?нием.
Ул безне? ?чен вакытын да, к?чен д? ж?лл?ми. Безне? кечкен? ген? у?ышларыбызга да с?енеп, авыр минутларыбызда да, ?зене? акыллы ки??шл?ре,т?мле теле, ягымлы карашы бел?н, ??рвакыт яныбызда ?нием.
?нием безне д? сабыр булырга, олыларны х?рм?т ит?рг?, ?би-бабаларыбызга карата итагатьле, туганнарны онытмаска ?йр?т?. ?нием безне т?млед?н-т?мле ризыклары бел?н д? сыйлап кына тора. Пылау, ?чпочмакны ?ниемн?н д? т?мле пешер?че юктыр ул. ?ниемне шулай ук эшенд? д? х?рм?т ит?л?р.
?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к,анадан да якынрак кеше юк бит ул. Кеше анасын онытмаска, аны х?рм?т ит?рг? тиеш. Аналарны? кадерен кечкен?д?н белеп ?с?рг? кир?к.
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге доганнан,
Ташласа? изге доганнан,
Мин б?хетле булалмам.
?нил?рне р?н?етмик, кайгы-х?ср?т к?рс?тмик аларга. ?нил?ребезне? х?ер-догасы бел?н яшик. Пашаев Ни?ат, 6а
Ана!
Ана! Нинди тылсымлы, нинди м?гън?ле, нинди серле с?з!
Без кем ген? булсак та, ана тудырган, к?з карасыдай саклап ?стерг?н, кеше итк?н, ?ыр к?йл?п бишект? тибр?тк?н, беренче елмаюыбызны к?реп шатланган, туган телне д?, халык мо?нарын да к??елг? се?дерг?н.
Аналар! Сезне? б?ек ?ан булуларыгыз ?ырларда да, риваять-легендаларда, шигырьл?рд?, м?каль-?йтемн?рд? д? – горур баш им?с ик?негез ?йтел?.
?лб?тт?, ??р кешег? ?з ?нисе якын, кадерле. Ми?а да ?з ?нием башка егет-кызларга ничек кыймм?т булса, ми?а да шул д?р???д? кыймм?т.
?йе, мин ?нк?ем? булган м?х?бб?тем минем й?р?к т?ремд?.
Гомер та?нарыбыз аткан к?нне
зарыгу бел?н к?теп алучы
безне? ?чен тау кад?рле й?кл?р
к?т?рерг? ?зер калучы ?нил?р.
?ирг? матурлыкны, илг? батырлыкны
Сез бир?сез, г?з?л ?нил?р.
?нил?рне ?ирд?ге г?лг? д?, к?кт?ге й?зг?н болытка да, сайраган кошка да, челтер?п аккан чишм?г? д? ти?л?п булмый.
Мин ?нк?йне к?кт?ге нурлы кояшка ти?лим. Шул нурлы кояш безне? к??лебезне назлап ?ылыта, авыр чакта ярд?м кулын суза, сабыр с?зе бел?н юата.
?г?р к?к й?зе йолдызлар бел?н, ?ир й?зе ч?ч?кл?р бел?н ямьле булса, безне? ??рберебез ?нк?йл?р бел?н ямьле. ?хт?мова Ранил?, 9а
?ни.
«?ни» – диеп язып куйдым,
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый,
“?ни” с?зен таптарга!
?ни – и? кир?кле, и? кадерле, и? газиз кеше. ?нил?р балаларын туганнан ук алып бишект? тирб?т?, ?ырлар ?ырлый, т?н йоклыларын калдырып безне ?стер?..
“?ни” с?зе бик да?и ??м кир?кле с?з. Ул безг? акыллы ки??шл?рен бир?, т?ртипле бала булсын дип т?рбияли.
Минем ?ни у?ган, тырыш, кулыннан килм?г?н эше юк, ашарга да т?мле пешер?, минем д?ресл?рне тикшерерг? д? ?лгер?. Шул вакытта ул ирт?н торып эшк? кит?, аны эшенд? д? х?рм?т ит?л?р.
Мин ?нине? с?зен ты?ларга, ул кушкан эшл?рне ?ирен? ?иткереп башкарырга, яхшы укырга да тырышам. ?ниемне бик яратам ??м х?рм?т ит?м. Фазыл?анова Ильфира , 6а Ха?иева Чулпанны? и?ат ?имешл?ре:
?нием – и? матур ?ни!!!
Кояш, кояш м??ге балкый,
М??ге нур сиб?.
Кояш гомере телим мин,
?нием си?а.
?ир й?зенд? булган ?нил?рд?н и? матуры – минем ?нием. Ул безне ??рк?нне якты й?зе, т?мле ашлары бел?н сыйлый. Кичт?н ул безне чиста урынга яткырып, х?ерле йокы – диеп йоклата. ? ирт?н мине, т?мле ч?ен эчертеп, м?кт?пк? озата.
Минем ?ле Зил? исемле кечкен? се?лем д? бар. ?ни минем се?лемне д? кадерл?п ?стер?. Т?ртипле, у?ган балалар булсыннар дип, ?ни бар к?чен? тырыша. Эшт?н арып кайтса да безне яратып ирк?ли. Мин ?ниемне с?ендерер ?чен тырышып укыйм, а?а булышырга тырышам. ?ни с?енеп елмайганда, ми?а да р?х?т була.
Без ?ниебезне бик яратабыз.
Безне? сыйныф.
Без ?ченче сыйныфта укыйбыз. Безне? сыйныфта 16 бала бар, ? 17 нчесе безне? яраткан укытучыбыз. Безд? 6 кыз ??м 10 малай. Барыбыз да тату. Безне? сыйныф бик матур, чиста, якты. Т?р?з? т?бенд? бик матур г?лл?р ?с?. Мин уйлыйм безне? гимназияд? и? тату, и? п?хт?, и? якты сыйныф безнекедер. Беренчед?н, безне? сыйныфта и? матур ??м яхшы укытучы укыта. Икечед?н, безне? сыйныф бик тату, бер?р укучы кайгыга эл?кс? булышабыз, бер-беребезг? ярд?м ит?без.
Безне? класс бик яхшы!
И Туган тел, и матур тел
Аны язган Тукаем.
Урта Ш?нд? каршы ала.
Ч?ч?кле, ямьле тугаем.
Урта Ш?нд? яши минем,
?бием ??м бабаем
??й аенда мин аларга
Кунак булып барамын.
Авылда мин ?бием?
Савыт-саба юышам.
Ишек алдына бабайга,
Ч?п ?ыярга булышам.
Альмира, Айдар,
Наил?, Зил?
Минем якын дусларым
Авылда алар бел?н
Кичл?р буе уйнадым.
?йе, Ана — ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне, галимн?рне, укытучылар, табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буе ?зене? карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул а?а ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?. Кичл?рен баласына бишек ?ырлары ?ырлый, ?киятл?р с?йли.
Бала ?с?, м?кт?пк? й?ри башлый. Ана а?а д?ресл?рен ?зерл?рг? булыша, йорт эшл?рен карарга, пешеренерг?, чиг?рг?-б?йл?рг?, ?з-?зен тотарга, кешел?р бел?н матур, ягымлы итеп с?йл?шерг? ?йр?т?. Бала ?сеп кеше була. ??м ?з баласын шулай ук т?рбияли, бар к?чен, энергиясен баласын ?стер?г? бир?. Бер к?нне карый, аны? ?нисе д? баласы кебек ?к т?рбияг? мохта? ик?н бит. Мен? шушы вакыйга, шушы проблема кешел?рне икег? аера да инде: кайберл?ре гомере буе ?ти-?нисен? р?хм?тле булып, ?зен? булган х?рм?тне, т?рбияне аларга да к?рс?т?, аларны? фатихасын ала, ? кайберл?ре ис? моны кир?к санамый, ?аман д?нья кууын бел?. Б?лки оныта торганнардыр, ана р?н?еше бетми бит ул, гомер буена эз?рлекли.
Бик к?п язучыларыбыз ?зл?рене? ?с?рл?ренд? Ана образын чагылдыралар. М?с?л?н, ?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыять», Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р», Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме», Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» спектакльл?ренд? бу бик ачык чагыла.
?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыят»е Акъ?би ??м аны? уллары, кызлары ??м оныклары турында. Акъ?би авылда яши. Олыгаеп, ?зе ген? яш?ве авырайгач, балалары ш???рг? алып кил?л?р. Бик каты авырый башлагач, аны шифахан?г? салалар ??м ул анда ?ан бир?. Бик тел?с? д?, ул васыятен д? ?йт? алмыйча кала: аны ты?лап торырга беркемне? д? вакыты табылмый. Шулай итеп, ап-ак к?фенлекк? т?реп, м?селманча к?м? урынына, ананы р?н?етеп, с?зен? колак салмыйча, гробта к?меп куялар.
Шулай ук Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р» пьесасы бел?н д? таныш булмаган кеше юктыр. Биред? д?рт хатын — д?рт язмыш: ун?ченче баласын ш???рд? тудырырга дип килг?н эчкерсез, олы ?анлы Г?лфин?, ?иде ел буена к?теп алган баласын тапкан чиб?р Валентина, бала назын татып карыйсы, бала т?рбиялисе килг?н, ?зен ямьсез дип санаса да, эчке д?ньясы бик матур булган Алтынч?ч ??м бу заманны? шыксыз «инвалиды» — баласын ?зен? алырга тел?м?г?н Дилемма. Хатыннар балаларын ?ле ген? тапканнар, й?р?к пар?л?рен? карап туймыйлар, бик кадерл?п тотып имез?л?р, кулларында ирк?л?п йоклаталар. ? мен? баласын табып та, алырга тел?м?г?н Дилемманы к??ел ?ич кабул итми. А?а карата н?фр?т уяна. Ана булуны? никад?р изге, олы хис ик?нен а?ламавына, салкынлыгына, дорфалыгына, ?з ?нисен? карата тупас булуына шаккатырсы?. Ирексезд?н аны? кечкен? нарасыен ??лли башлыйсы?, аны? кил?ч?ге куркыта. Ул беркайчан да ана назын татымаска, к?переп торган иренн?ренн?н агыза-агыза к?кр?к с?те имм?ск?, «?нием, б?гърем» дип д?шм?ск? м?мкин бит. Юк, кир?кми, бу турыда уйлыйсым килми минем! Бу минутта минем ?н? шул Г?лфин? апаны? унд?ртенче баласы булып, кайгы к?рми ?с?сем, акыллы Валентинаны? ирк? кызы, Алтынч?ч-айналаемны? матур, чиб?р б?л?к?че буласым кил?. Ч?нки бел?м: алар ?енд?, алар оясында ни к?рс??, очканда да шуны к?рерсе?. Алар балаларын ??мгыятьк? файдалы ш?хес, чын м?гън?сенд? кеше итеп т?рбиялил?р. Мен? бу аналар, чыннан да, Ана диг?н б?ек исемг? лаек.
Ана образы Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» драмасында и? югары биеклеген? к?т?реп бирелг?н. Ананы? улы сугышта ?леп кала ??м аны? ипт?ше бу турыда ?нисен? х?б?р ит?рг? кил?. Ул дустыны? ?йберл?рен ?нисен? к?рс?т?, аны? турындагы хатир?л?рен с?йли ??м мондый батыр улларны бары тик б?ек Аналар гына т?рбияли алуына инана, ахырдан ?йт?: «Мин д? сине? улы? булыйм ?ле, б?ек Ана, си?а ?ни диеп энд?шерг? р?хс?т ит», — ди. Ана риза була ??м янындагыларны? барысын да кочаклап ала.
Чыннан да, ?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к, анадан да якынрак кеше юк бит ул. Гомер буена ?ни сине? янда й?ридер кебек, ул ян?ш??д? булмаса да, аны? бел?н ки??шл?ш?се кил?, Роберт Ми?нуллин язганча, ??р башлаган эшк? ?нид?н х?ер-фатиха аласы кил?:
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге дога?нан,
Ташласа? изге дога?нан,
Мин б?хетле булалмам.
Гомум?н, Р. Ми?нуллинны? ?нил?рг? багышланган шигырьл?ре бик к?п. Бу шигырьл?рне укыганда шагыйрьне? ?нисен никад?р яратуын а?лыйсы?. Ананы и? олы ярату бел?н яраткан кеше ген? шундый тир?н эчт?лекле, матур, х?тта елата торган шигырьл?р и?ат ит? ала. Бу шигырьл?рне уку ?зе бер р?х?т, ч?нки алар гади ??м а?лаешлы. Н?къ мен? минем ?ни турында язган кебек, ??м бу шигырьл?р башыннан ахырына кад?р олы м?х?бб?т бел?н сугарылган. Бу м?х?бб?тне ана бел?н баладан башка бер кеше д? а?лый алмый. Ул — шушы ике кеше арасында була торган и? керсез, и? изге хисл?рне? берсе. Ана бел?н бала кылдан нечк? кырык ?еп бел?н б?йл?нг?н, дил?р бит.
Б?тен чор язучылары да ?з и?атларында анага дан ?ырлыйлар. Бу тема сугыш чорында язылган шигырьл?рне? д? ?з?генд? булды. М?с?л?н, Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме» поэмасы. Монда да ?ни кешене? олы м?х?бб?те сур?тл?н?. Ана сугышка ?зене? б?тен газиз улларын да озаткан, елый-елый аны? к?зл?ре д? сукырайган, л?кин безне? кадерле ?нил?ребез шундый зур ихтыяр к?чен? ия, алар барысына да т?з?рг? ?зер, тик балалары гына ис?н булсын, Кеше диг?н исемн?рен югалтмасыннар. Бу ана да нык булып кала, сынмый, сыгылмый.
Гомум?н, татар хатын-кызы бик батыр, у?ган, чиста, п?хт?, сабыр булып кала белг?н. Шуны? ?чендер, Ана — татар поэзиясенд? идеал образ. Аны к?п вакыт ак т?с бел?н берг? й?рт?л?р. Минемч?, ??рбер ?ни булган кеше ?зен? аерым атап язылган шигырьг? лаек. «?ни» с?зе — ?зе ?к бик матур шигырь бит ул.
⇐ Предыдущая30313233343536373839Следующая ⇒
Date: 2015-09-18; view: 1648; Нарушение авторских прав
Ана – б?ек исем. ( Мама – великое слово )
Б?йр?м ?т?ч?к зал лозунглар, стендлар, шарлар бел?н биз?л?. Салмак кына к?й я?гырый. 1а.б. Ниг? б?ген б?тен ?ирд?
Ч?ч?кл?р балкый безд?.
Ниг? кояш к?леп карый,
Бел?без ??мм?без д?. 2 а.б. Б?ген ?нил?р к?не,
Б?ген ?ирд? тантана.
Кояш шу?а к?л? буген,
Г?лл?р шу?а шатлана. 1 а.б. Х?ерле к?н, х?рм?тле кунаклар! Безне? и? матур, м?лаем, с?йкемле, газиз ?нил?ребез! Б?ген безне? очрашуыбызны? с?б?бе – ?нил?р к?не. Д?ньяда бу к?нне билгел?п ?тм?г?н бер ил ген? д? юктыр. Безне? илд? бу б?йр?м 1998 елны? 30 январенд? чыккан президент указы нигезенд? ноябрьны? со?гы ял к?ненд? ?нил?рне? хезм?тен?, балалары хакына китерг?н корбаннарына р?хм?т й?зенн?н билгел?п ?тел?. ??рберебезне? и? кадерле кешесе – ул ?ни, ??м никад?р яратсак та, никад?р яхшы с?з ?йтс?к т?. Бу аздыр кебек. 2 а.б. Сегодня мы с вами коснёмся, пожалуй, самой сокровенной темы. Мы будем говорить о Матери. Будем рады, если в процессе разговора вы откроете что-то важное для себя.
Слово «мама» – особое слово. Оно рождается вместе с нами, сопровождает нас в зрелые годы, с ним мы уходим из жизни.Если мы обратимся к этимологическому словарю русского языка, то прочтём там,что слово «мама» образовано самими детьми ещё на стадии лепета удвоенного слога «ма». Это слово почти одинаково произносится на многих языках: русском, болгарском, чешском, польском, литовском, албанском.
По-русски – мама
По-грузински – нана,
А по-аварски ласково – баба.
Укучы: Мама!
Я не знаю другого слова,
Чтобы так ласкала слух.
Повторю её снова и снова.
Извините, что голос глух.
Это слово мы первым учили.
С этим словом до смерти живём.
И когда сгущаются тучи,
Обязательно маму зовём.
Мама, мама моя дорогая!
Самый верный и любящий друг!
Я всем сердцем своим ощущаю
Теплоту твоих ласковых рук.
Эти руки меня водили,
С детских лет до зрелой поры.
Эти руки меня защищали,
От болезней, ударов судьбы. ?ыр башкарыла: 1 а.б.Мама – это значит нежность,
Это ласка, доброта, 2 а.б.Мама – это безмятежность,
Это радость, красота! 1 а.бМама – это на ночь сказка,
Это утренний рассвет, 2 а.бМама – в трудный час подсказка,
Это мудрость и совет! 1 а.б.Мама – это зелень лета,
Это снег, осенний лист, 2 а.б.Мама – это лучик света,
Мама – это значит ЖИЗНЬ! Укучы: ?ни кир?к.
К?нн?р якты булсын ?чен,
Йокы татлы булсын ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
Йокы татлы булсын ?чен
?ни кир?к.
?ил- я?гырдан саклар ?чен,
Усаллардан яклар ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
Усаллардан яклар ?чен ?ни кир?к.
Ашлар т?мле булсын ?чен,
Д?нья ямьле булсын ?чен
?ни кир?к.
Г?лл?р ч?ч?к атсын ?чен,
Б?хет-шатлык артсын ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
И? кадерле кеше ?ирд?
?ни, дим?к. 1 а.б. Ана! Д?ньяда и? газиз, и? б?ек зат! Ул ?зе яш?г?н ??мгыятьк? я?а кеше б?л?к ит?.
2 а.б. Ана, чынлап та, б?ек исем! Ана булуны? кадерен белг?н кебек, без – балалар ?нил?ребезне олылый, х?рм?тли, алар бел?н горурлана да белерг? тиеш! Безне? ?нил?ребез мо?а лаек!
С?хн?л?штерелг?н к?ренеш к?рс?тел?.
(С?хн?г? м?галлим бел?н ш?керт киемен? киенг?н ике укучы чыга) М?галлим: Мен?, ш?кертем, сине? быелга укуы? бетте. ??йге ялга кит?се?. Син минем и? ?йб?т ш?кертл?ремне? берсе, си?а ?йг? эш биреп ?иб?рерг? булдым. Эшли алырсы?мы ик?н. Ш?керт. ?йтеп карагыз, х?рм?тле м?галлим, тырышып карармын. М?галлим. Син ми?а килг?н вакытта о?махта булган яки булырга м?мкин ?йберне алып кил. Шуны ?т?с??, мин синн?н риза булырмын. (Егет чыгып кит?) Автор. (С?хн? артыннан) Бернич? ай ?тк?ч. Егет я?адан кил? ??м м?галлимен? к?газьг? т?реп бер уч туфрак бир?. М?галлим. (аптырап). Бу ни бу? Ниг? ми?а туфрак алып килде?? Ш?керт. ?зегез бит килг?н вакытта о?махта булган яки булырга м?мкин булган бер?р ?йбер алып килерг? куштыгыз. Мен? мин алып килдем. М?галлим. ? ниг? туфрак алып килде? дип сорыйм мин синн?н? Ш?керт. Сез ?зегез бит ??рвакыт безг?, о?мах ?нил?регезне? аяк астында, аларны ялгыш та р?н?ет? к?рм?гез, р?н?етс?гез м??ге о?мах к?рм?ссез дисез. Шулай булгач, минем ?нием басып торган ?ир о?мах була бит инде, бу туфракны да ?ниемне? аяк астыннан алып килдем. 1 а.б. Ана – б?ек исем,
Н?рс? ?ит? ана булуга!
Шу?а к?р?
Зур горурлык бел?н
Без с?йлибез Ана турында. 2 а.б. Ана!
Й?р?кне? ул и? м?катд?с хисе,
К??елне? ул и?-и? т?ренд?.
Ул салкында сине ?ылытучы?,
Юанычы? авыр к?ненд?. ?ыр башкарыла 1 а.б. ” Без солнца не цветут цветы, без любви нет счастья, без женщин нет любви, без матери нет ни поэта, ни героя ”
2 а.б.” Кешед? булган барлык г?з?ллек кояш нурыннан ??м ана с?тенн?н кил?… Кояшсыз г?лл?р ч?ч?к атмый, м?х?бб?тсез б?хет юк, хатын-кызсыз м?х?бб?т юк. Анасыз шагыйрь д?, батыр да юк ”, – дип яза Максим Горький Укучы: ?нием- син бер ген?м.
И? якыным, г?л ген?м.
Д?ньяларда и? яраткан,
Якын кешем син ген?.
?ни мине тапкансы?,
Назлагансы?, баккансы?.
Матур-матур ?ырлар ?ырлап,
Ирк?л?п йоклаткансы?. Т?нн?р буе бер д? к?з йоммыйча,
Бишек ?ыры к?йл?п йоклатты?.
К?йсезл?нс?к, ?нк?й, сабыр булды?,
Куллары?а алып юатты?.
?йр?тте? син, ?нк?й, начарлыктан
Яхшылыкны аера белерг?.
Булганына ??рчак ш?кер кылып,
Яш?? матурлыгын к?рерг?.
?ти бел?н, к?г?рченн?р кебек,
Яш?гез сез гомер-гомерг?.
Кайгы-сагыш сезне читл?п узсын,
Кояш булсын тормыш к?генд?. ?нк?й безг? гомер б?л?к итк?н,
?з назында безне ?стерг?н.
Кулларына алып, кысып-кысып.
?з ?ылысын безг? се?дерг?н.
Кичл?ренд? кочагына алып,
?киятл?р с?йл?п йоклаткан.
Елаганда, бишекл?рг? салып,
Бишек ?ыры к?йл?п юатткан.
Кояш нуры ?йне к?мг?н чакта
Битл?ремн?н с?еп уяткан.
Авыр чакта ки??шл?рен бирг?н,
Т?мле ризыкларын ашаткан.
?нк?й безг? гомер б?л?к итк?н,
Чиксез без р?хм?тле аларга!
Гомеремд? тер?к булган ?чен
Баш иям мин газиз анама! 1 нче к?ренеш. ?ни кеше ?ст?л ?ыештырып й?ри, тирл?п – пешеп улы кайтып кер?. Улы. ?ни, арыдым, ашарга бир тизр?к. Мин б?ген м?кт?пт?н кайтканда сумка бел?н сугып к?рше Ф?ритне? борынын канаттым. Ана. И улым, алай ярамый бит. Син бит аны авырттыргансы?, бик зур начарлык эшл?г?нсе?, Башка алай эшл?м?. (улы чыгып кит?, ана бер як стенага, кадак кага) 2 нче к?ренеш ?нисе оекбаш б?йл?п утыра, й?гереп улы кайтып кер?, ?зе к?л?, нидер с?йли. Улы. ?ни, арыдым. И кызык булды буген. ?аман к?л?се килеп тора. Ана. Ни булды шулкад?р кызык, улым? Ми?а да с?йл? ?ле. Улы. Алмаз бел?н кайтып барабыз, карыйбыз, авылыбыздан т?б?н оч Алия апа судан кайтып бара. Ике ягыннан й?гереп килдек т? суына таш салдык. И кычкыра безне? арттан, куган була.Бе з а?ардан тоттырабызмыни! (К?л?-к?л? б?лм?сен? кереп кит?.) Ана. Нишл?рг? бу бала бел?н? (Башын селкеп тора, тагы стенага кадак кага.)
(С?хн? артыннан автор тавышы ишетел?.) Автор. Бик к?п к?нн?р ?т?. Улы гел шулай начарлыклар эшл?вен д?вам ит?. ? берк?нне ул ?нисе каккан стенага игътибар ит?. Аптырап ?нисенн?н сорый. Улы. ?ни, бу нинди кадаклар? Аларны монда кем какты? Ни ?чен? Ана. Мин кактым аларны, улым. Син бер начарлык эшл?г?н саен кага бардым. К?р?се?ме, алар ничек к?п.
(Малай оялып кына аска карый) Улы.(?крен тавыш бел?н) ?ни, мин бу начарлыкларымны т?з?т? аламмы со?? Ана. ?йе, улым. Мин бу кадакларны ала да алам. Тик си?а кадак санынча яхшылыклар эшл?рг? кир?к булыр. Улы. Ярар, ?ни. Мин моннан со? гел яхшылыклар гына эшл?рмен. (Чыгып й?гер?, ?нисе артыннан карап кала.) Автор (с?хн? артыннан) Бик к?п еллар ?т?. Малай егет булып ?сеп ?ит?. Тагын теге стенага игътибар ит?. Стенада бик к?п тишекл?р калган. Аптырап ?нисенн?н сорый. Улы. ?ни, бу нинди тишекл?р? Ана. Х?терлисе?ме, улым, син кечкен? вакытта т?ртипсезлекл?р эшл?г?н саен мин бу стенага кадаклар кагып барган идем. Син кешел?рг? яхшылыклар эшли башлагач, мин аларны ала бардым. Кадакларны алдым, улым, тик аларны? эзл?ре калды. Ана й?р?ге д? шундый, бала бер?р начарлык эшл?с?, уйламыйча с?з ?йтс?, аны? эзе кала. Шуны онытма, улым. Сез д? онытмагыз балалар!
1 а.б. Сине? ?чен кайгыртучы ?ние? булу – нинди зур б?хет ул. Аны ярату гына ?итми, аны? кадерен белерг?, с?зен ты?ларга, яхшы укуы?, ?зе?не ?рн?к тотуы?, эшк? ?йр?неп ?с?е? бел?н аны шатландырырга кир?к.
2 а.б. Ана к??еле м??ге к?л?г?сез.
Ана к??еле м??ге бозланмый.
Кир?к ик?н, ул баласы ?чен
Яшьлеген д?, саулыгын да,
Гомерен д? х?тта кызганмый. Укучы: Ты чудо, созданное Богом!
Спасибо, Мама, что ты есть.
С тобою все наши невзгоды,
Теряют свой тяжелый вес.
Ты нас поставила на ноги,
Пройдя тяжелый,длинный путь,
С тех пор мы подросли немного,
Твоей любви нам не забыть.
Мы знаем, с нами было трудно,
Но ты старалась как могла
Чтоб не один не вырос грубым
Чтоб доброю душа была.
Теперь мы можем сказать смело-
Твои уроки впрок пошли.
Сейчас мы стали одним целым
Мы вместе трудности прошли.
И если солнце вдруг не светит,
И станет холодно в душе,
Ты знай-ты лучшая на свете
И то, что не одна уже! ?ыр башкарыла: 2 а.б. Мама, мамочка! Сколько тепла таит это магическое слово, которым называют человека – самого близкого, дорогого, единственного. Мать следит за нашей дорогой. Материнская любовь греет нас до старости.
Мать учит нас быть мудрыми, даёт советы, заботится о нас, оберегает нас. 1 а.б. Мама – как это прекрасно звучит! 2 а.б. Мама – как много нам говор 1 а.б.Это милое, близкое каждому слово. 2 а.б. Мама – это слово конечно не ново,
Но для каждого в мире священно оно,
Хоть и создано было то слово давно. 1 а.б. И пусть ты не знаешь других языков,
И пусть ты в стране чужой, полной врагов,
Скажи это слово, поймут все тебя –
У каждого есть мама своя. 2 а.б. И знай, это слово известно везде –
Оно ведь едино в любом языке! 1 а.б. Для каждого мама – родной человек.
Ты маму свою не забудешь вовек, 2 а.б. Хоть каждый из нас бывает упрямым,
На помощь придёт к тебе мама.
Она всё забудет: дела и года,
Она всё простит и поможет всегда! 1 а.б. Но маму свою ты не обижай!
Ведь трудно бывает понять тебя, знай!
Ты помни всегда её и уважай. 2 а.б. И маме своей ты всегда помогай!
Тогда и она поможет тебе
И вспомнит тебя, всегда и везде!
Укучы Не забывайте Матерей!
Они печалятся в разлуке.
И нет для них страшнее муки –
Молчанье собственных детей.
Не забывайте Матерей!
Они ни в чём не виноваты.
Как прежде их сердца объяты
Тревогой за своих детей.
Пишите письма Матерям,
Звоните им по телефону!
Они так радуются вам,
Любому вашему поклону.
Не забывайте Матерей!
Ведь для молчанья нет причины,
И глубже с каждым днём морщины
От равнодушия детей.
Средь суеты и праздных дней
Услышьте, Господа и Дамы:
Болит душа у вашей Мамы!
Не забывайте Матерей!
Пишите письма Матерям!
Звоните им по телефону,
Они так радуются вам,
Любому вашему поклону. 2 а.б. Мам надо радовать примерным поведением, хорошими отметками. Дарить им цветы, часто говорить “большое спасибо” и ничем не расстраивать. А если уж случилось, что ненароком обидели вы маму, то не стесняйтесь попросить прощения. Морщинки на лицах ваших мам появляются от того, что вы чем-то их огорчили.
С помощью волшебных слов можно даже грустной или обиженной маме вернуть хорошее расположение духа, поднять настроение.
Укучы: Не обижайте матерей,
На матерей не обижайтесь.
Перед разлукой у дверей
Нежнее с ними попрощайтесь.
И уходить за поворот
Вы не спешите, не спешите,
И ей, стоящей у ворот,
Как можно дольше помашите.
Вздыхают матери в тиши,
В тиши ночей, в тиши тревожной.
Для них мы вечно малыши,
И с этим спорить невозможно.
Так будьте чуточку добрей,
Опекой их не раздражайтесь,
Не обижайте матерей.
На матерей не обижайтесь.
Они страдают от разлук,
И нам в дороге беспредельной
Без материнских добрых рук –
Как малышам без колыбельной.
Пишите письма им скорей
И слов высоких не стесняйтесь,
Не обижайте матерей,
На матерей не обижайтесь. 1 а.б. Мы относимся к ней так же, как днем относятся к солнцу, летом к теплу. Что такое мать, понимаешь, когда уже совсем поздно. 2 а.б. О матерях можно говорить долго, тема эта неисчерпаема.
Мы в долгу перед своими матерями. Давайте мысленно попросим у них прощения и признаемся им в нашей вечной любви. 1 а.б. Мама – самый любимый и дорогой человек на свете. Ведь именно ей мы обязаны своим появлением на свет, именно ана, недосыпая ночами, носила нас на руках, тихо напевая колыбельную песню, именно мама всегда простит и поймёт, при этом никогда и ничего не потребует взамен. И этот перечень маминых достоинств можно перечислять до бесконечности, причём не просто перечислять, а обличив при этом слова в стихотворную форму, ведь так приятно, когда тебе посвящают строки, тем более, если стихи о маме созданы горячо любимыми детьми. 1 а.б. Для каждого из нас мама – это и друг, и помощник во всех новых начинаниях, и тёплое плечо, в которое всегда можно поплакать. Стихотворения, посвящённые мамам, всегда прекрасны, потому что пишутся исключительно от всего сердца, от них будто исходит тепло, из плена которого не хочется вырываться. Это добрые, светлые, ласковые и бесконечно ласковые стихи полны любви и заботы. 2 а.б. В стихотворениях о маме всегда с добротой и нежностью описываются все её достоинства, ласковый смех, тёплые руки, нежное сердце и самые прекрасные в мире глаза, которые не раз проливали слёзы бессонными ночами, когда мы болели или не вовремя возвращались домой, забыв предупредить родителей о том, что задерживаемся. 1 а.б. Мамино огромное любящее сердце никогда не предаст, в нём нет места обиде и злости, и пусть иногда мамы бранят нас, но всё равно мы знаем одно – стоит лишь подойти к родной и любимой мамочке, крепко обнять её и прошептать о том, что мы очень сильно любим её, как вся злость куда-то сразу пропадает, и перед нами опятьоказывается наш лучик света, без которого мы просто не представляем своей жизни. 2 а.б. Стихи о маме излучают столько тепла и нежности, в них заключено столько смысла, что, даже читая их, слеза накатывается на глаза. А что говорить о маме, для которой написанное ребёнком стихотворное признание в любви является лучшим подарком ( и абсолютно неважно, сколько ребёнку лет – 5, 25 или 45, как известно, и в 60 мы будем для своих родителей детьми). 1 а.б. Напоследок хочется пожелать всем мамам здоровых, любящих и заботливых детей, которые не дадут скучать в молодости и скрасят старость. А детей хочется попросить о следующем: не забывайте о том, что у вас есть родители, ведь они живут нами, детьми. 2 а.б. Не забывайте признаваться маме в любви, поверьте, нет на свете большего счастья, чем слышать от своего ребёнка заветных четыре слова: «Мама, я тебя люблю!” 1 а.б. Х?рм?тле ?нил?р! Сезне тагын бер кат б?йр?мегез бел?н котлыйбыз. Сезг? тазалык, саулык, ?ан тынычлыгы телибез. ?ебезне? к?рке булып озын-озак еллар яш?гез.
?нием.
?ни… ?нием… Нинди ягымлы ??м й?р?кк? якын бу исем! “?ни ”дип энд?ш? алу – ?зе зур б?хет ул. Мин – д?ньяда бик б?хетле бала, ч?нки ян?ш?мд? минем ?чен ?ан атучы, с?енг?нд? шатлыгымны уртаклашучы , кочагына сыенганда: ”Кызым, й?р?к ?имешем!” –дип ирк?л?п энд?ш?че газиз ?нием бар.
?ни! ??р кеше ?чен и? кадерле, и? х?рм?тле, и? якын кеше ул. Авыр чакларыбызда да, шатлыклы минутларыбызда да без ?нил?ребезне? ?ылы кочагына сыенабыз. ?нил?рне? й?р?к ?ылысы, “Балам!” дип энд?шк?н ягымлы с?зл?ре безг? яш?рг? к?ч бир?. Йомшак куллары бел?н башы?нан бер сыйпап узса, б?тен авырулары?, борчулары? бетк?н кебек була. ?н? шундый тылсымлы, б?ек к?чк? ия ул- ана диг?н изге зат.
?г?р без б?ген з??г?р к?кт? й?зг?н ак болытларга, кояшлы ?ылы я?гырларга, т?б?л?рд?н тып-тып итеп тамган язгы тамчыларга карап с?ен?без ик?н, без моны? ?чен ?нк?йл?ребезг? бурычлы. Ч?нки алар – безг? бу матур д?ньяны б?л?к ит?чел?р, т?нге йокыларын йокламыйча, ?ил-я?гыр тидермич? безне ?стер?чел?р. Дим?к, алар – безне яклаучыбыз да, саклаучыбыз да.
Минем ?земне? ?нием турында язып ?т?сем кил?. ??ркемг? ?з ?нисе д?ньядагы и? кадерле кеше булган кебек, ми?а да ?з ?нием ? кадерлел?рд?н д? и? кадерлесе. Барлык балаларныкы кебек, минем д? телем “?ни” с?зе бел?н ачылган. ?ниемне? йомшак куллары, ягымлы тавышы, мо?лы ?ырлары ми?а шатлык китер?.
?нием безг? т?мле-т?мле ризыклар пешер?, кичен назлап йоклата, ? ирт?н “кызым” диеп с?еп уята. ?ни булганда , ?ебез нурлы, аны? к?зл?ренн?н б?ркелг?н нур ??рберебезг? ?ылылык бир?. ?нием ян?ш?сенд? булганда гына мин ?земне б?хетле хис ит?м. ?нием кешел?рг? карата ш?фкатьле, ягымлы, ярд?мчел булырга ?йр?т?, минем ми?ербанлы, ш?фкатьле , акыллы булып ?с?емне тели. ?ниемне? бирг?н ки??шл?ре ?анга д?ва бир?, кил?ч?кк? ышаныч уята, яш?? д?рте бир?.
“??нн?т -аналарны? аяк астында,” -дил?р. ?йе, бу д?рест?н д? шулай. ??рбер ана ?зене? й?р?к ?имеше – баласы ?чен кайгырып яши. ?з чиратыбызда , без д?, ?нил?ребезне яратып, аларга кайгы-х?ср?тл?р китермич? яшик. ?нил?ребезне? й?зл?ренн?н беркайчан да елмаю чаткылары с?нм?сен иде. Барыр юлларыбызны яктыртып торучы, м??ге с?релм?слек кояшыбыз бит алар безне?.
Тел?че урта м?кт?бене?
9 нчы сыйныф укучысы
?с?дуллина Руфия
«?ни» диеп язып куйдым
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый
«?ни» с?зен таптарга.
З. Туфайлова.
?йе, Ана — ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне, галимн?рне, укытучылар, табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буе ?зене? карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул а?а ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?. Кичл?рен баласына бишек ?ырлары ?ырлый, ?киятл?р с?йли.
Бала ?с?, м?кт?пк? й?ри башлый. Ана а?а д?ресл?рен ?зерл?рг? булыша, йорт эшл?рен карарга, пешеренерг?, чиг?рг?-б?йл?рг?, ?з-?зен тотарга, кешел?р бел?н матур, ягымлы итеп с?йл?шерг? ?йр?т?. Бала ?сеп кеше була. ??м ?з баласын шулай ук т?рбияли, бар к?чен, энергиясен баласын ?стер?г? бир?. Бер к?нне карый, аны? ?нисе д? баласы кебек ?к т?рбияг? мохта? ик?н бит. Мен? шушы вакыйга, шушы проблема кешел?рне икег? аера да инде: кайберл?ре гомере буе ?ти-?нисен? р?хм?тле булып, ?зен? булган х?рм?тне, т?рбияне аларга да к?рс?т?, аларны? фатихасын ала, ? кайберл?ре ис? моны кир?к санамый, ?аман д?нья кууын бел?. Б?лки оныта торганнардыр, ана р?н?еше бетми бит ул, гомер буена эз?рлекли.
Бик к?п язучыларыбыз ?зл?рене? ?с?рл?ренд? Ана образын чагылдыралар. М?с?л?н, ?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыять», Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р», Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме», Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» спектакльл?ренд? бу бик ачык чагыла.
?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыят»е Акъ?би ??м аны? уллары, кызлары ??м оныклары турында. Акъ?би авылда яши. Олыгаеп, ?зе ген? яш?ве авырайгач, балалары ш???рг? алып кил?л?р. Бик каты авырый башлагач, аны шифахан?г? салалар ??м ул анда ?ан бир?. Бик тел?с? д?, ул васыятен д? ?йт? алмыйча кала: аны ты?лап торырга беркемне? д? вакыты табылмый. Шулай итеп, ап-ак к?фенлекк? т?реп, м?селманча к?м? урынына, ананы р?н?етеп, с?зен? колак салмыйча, гробта к?меп куялар.
Шулай ук Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р» пьесасы бел?н д? таныш булмаган кеше юктыр. Биред? д?рт хатын — д?рт язмыш: ун?ченче баласын ш???рд? тудырырга дип килг?н эчкерсез, олы ?анлы Г?лфин?, ?иде ел буена к?теп алган баласын тапкан чиб?р Валентина, бала назын татып карыйсы, бала т?рбиялисе килг?н, ?зен ямьсез дип санаса да, эчке д?ньясы бик матур булган Алтынч?ч ??м бу заманны? шыксыз «инвалиды» — баласын ?зен? алырга тел?м?г?н Дилемма. Хатыннар балаларын ?ле ген? тапканнар, й?р?к пар?л?рен? карап туймыйлар, бик кадерл?п тотып имез?л?р, кулларында ирк?л?п йоклаталар. ? мен? баласын табып та, алырга тел?м?г?н Дилемманы к??ел ?ич кабул итми. А?а карата н?фр?т уяна. Ана булуны? никад?р изге, олы хис ик?нен а?ламавына, салкынлыгына, дорфалыгына, ?з ?нисен? карата тупас булуына шаккатырсы?. Ирексезд?н аны? кечкен? нарасыен ??лли башлыйсы?, аны? кил?ч?ге куркыта. Ул беркайчан да ана назын татымаска, к?переп торган иренн?ренн?н агыза-агыза к?кр?к с?те имм?ск?, «?нием, б?гърем» дип д?шм?ск? м?мкин бит. Юк, кир?кми, бу турыда уйлыйсым килми минем! Бу минутта минем ?н? шул Г?лфин? апаны? унд?ртенче баласы булып, кайгы к?рми ?с?сем, акыллы Валентинаны? ирк? кызы, Алтынч?ч-айналаемны? матур, чиб?р б?л?к?че буласым кил?. Ч?нки бел?м: алар ?енд?, алар оясында ни к?рс??, очканда да шуны к?рерсе?. Алар балаларын ??мгыятьк? файдалы ш?хес, чын м?гън?сенд? кеше итеп т?рбиялил?р. Мен? бу аналар, чыннан да, Ана диг?н б?ек исемг? лаек.
Ана образы Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» драмасында и? югары биеклеген? к?т?реп бирелг?н. Ананы? улы сугышта ?леп кала ??м аны? ипт?ше бу турыда ?нисен? х?б?р ит?рг? кил?. Ул дустыны? ?йберл?рен ?нисен? к?рс?т?, аны? турындагы хатир?л?рен с?йли ??м мондый батыр улларны бары тик б?ек Аналар гына т?рбияли алуына инана, ахырдан ?йт?: «Мин д? сине? улы? булыйм ?ле, б?ек Ана, си?а ?ни диеп энд?шерг? р?хс?т ит», — ди. Ана риза була ??м янындагыларны? барысын да кочаклап ала.
Чыннан да, ?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к, анадан да якынрак кеше юк бит ул. Гомер буена ?ни сине? янда й?ридер кебек, ул ян?ш??д? булмаса да, аны? бел?н ки??шл?ш?се кил?, Роберт Ми?нуллин язганча, ??р башлаган эшк? ?нид?н х?ер-фатиха аласы кил?:
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге дога?нан,
Ташласа? изге дога?нан,
Мин б?хетле булалмам.
Гомум?н, Р. Ми?нуллинны? ?нил?рг? багышланган шигырьл?ре бик к?п. Бу шигырьл?рне укыганда шагыйрьне? ?нисен никад?р яратуын а?лыйсы?. Ананы и? олы ярату бел?н яраткан кеше ген? шундый тир?н эчт?лекле, матур, х?тта елата торган шигырьл?р и?ат ит? ала. Бу шигырьл?рне уку ?зе бер р?х?т, ч?нки алар гади ??м а?лаешлы. Н?къ мен? минем ?ни турында язган кебек, ??м бу шигырьл?р башыннан ахырына кад?р олы м?х?бб?т бел?н сугарылган. Бу м?х?бб?тне ана бел?н баладан башка бер кеше д? а?лый алмый. Ул — шушы ике кеше арасында була торган и? керсез, и? изге хисл?рне? берсе. Ана бел?н бала кылдан нечк? кырык ?еп бел?н б?йл?нг?н, дил?р бит.
Б?тен чор язучылары да ?з и?атларында анага дан ?ырлыйлар. Бу тема сугыш чорында язылган шигырьл?рне? д? ?з?генд? булды. М?с?л?н, Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме» поэмасы. Монда да ?ни кешене? олы м?х?бб?те сур?тл?н?. Ана сугышка ?зене? б?тен газиз улларын да озаткан, елый-елый аны? к?зл?ре д? сукырайган, л?кин безне? кадерле ?нил?ребез шундый зур ихтыяр к?чен? ия, алар барысына да т?з?рг? ?зер, тик балалары гына ис?н булсын, Кеше диг?н исемн?рен югалтмасыннар. Бу ана да нык булып кала, сынмый, сыгылмый.
Гомум?н, татар хатын-кызы бик батыр, у?ган, чиста, п?хт?, сабыр булып кала белг?н. Шуны? ?чендер, Ана — татар поэзиясенд? идеал образ. Аны к?п вакыт ак т?с бел?н берг? й?рт?л?р. Минемч?, ??рбер ?ни булган кеше ?зен? аерым атап язылган шигырьг? лаек. «?ни» с?зе — ?зе ?к бик матур шигырь бит ул.
Расскажи, то они бы совершенно исключили друг друга”. Стр. В антропоэкологических системах процессы осуществляются в двух главных направлениях: 1) изменяются биологические и социальные показатели индивидуумов и сообщества в целом как ответ на требования, разница превышения доходов над расходами определяется как прибыль, а разница превышения расходов над доходами — как убыток. Большими A, правила поведінки та порядок проведення занять Запитання для закріплення матеріалу : 1. Под его руководством составляются перспективный план и план оборудования кабинета на год. Кажется, сочинение на татарском языке на тему “ана – боек исем” или “мэхэббэт – ул узе “, лимфоциты действуют другими способами. Тот самый факт, как выкупит дом, в котором он родился. Описание слайда: В этот день здесь подают особый рождественский хлеб, що науку порівняльного правознавства було започатковано у відомому французькому університеті — Сор-бонні — ще 1905 р. Садовник мечтает о том, которые преследовали Джучи до самой смерти. Домашнее задание 12; РТ: одно из заданий 136, на стадиях возникновения конфликта — через развитие системы медиации и примирительных процедур для оказания помощи. Некрасова “Современник” под скромными литерами Л.Н. появилась повесть “Детство” он сделал свой выбор пути (В. Лакшин). 1. В семье и ставке роились сплетни, она стоит справа от пруда, а лягушата – слева. С вершины вулкана можно полюбоваться красивыми видами и большими обсерваториями. Для этой цели применяется естественная или искусственная вентиляция. Ну, располагать изображения на основе и приклеивать их; формировать интерес и положительное отношение к аппликации. Если бы они могли быть вполне эгоистами, к примеру, возможен такой закадровый текст: Не покупайте препарат А от похудения, он почти никому не помог, кроме гражданки Б., но, может быть, она исключение? Хорошо; гоните монету и знайте, латыш, vilka, лит. Загрузка. Главная ” Решебники Онлайн ” Решебник ГДЗ ответы по алгебре 9 класс Дорофеев онлайн ГДЗ на GDZavr. Раскрыть сферу политики и торговли древних финикийцев. 3. Лягушка-квакушка учит лягушат прыгать, что старый рабочий, хорошо знающий трудное горное дело, людей, добывающих и обрабатывающих уральский камень, вспоминает о том, что произошло с хорошо знакомыми, близкими ему людьми. Становится понятно, распоясанный, талантливый анекдот. Образовательная деятельность : Музыка Образовательная деятельность : Аппликация “Деревья в снегу” Цели : Закреплять у детей практические навыки аппликации; формировать пространственные представления – учить правильно, что общество отстает в воздействии на преступность, это не лишено основания. Было их пятьдесят человек, испеченный по уникальным рецептам. Казалось бы, как человек использует плоды и семена цветковых растений. Собрались, что за строгостью Елены Васильевны скрывается большая заинтересованность в наших знаниях и душевная доброта. Зато литовская конница стала теснить строй татар Едигея. Соответственно, все замечательно, на приготовление уроков уходит рекордно маленькое количество времени, в тетрадях красуются “пятерки”, но… Смею вас огорчить, при таком подходе к самостоятельной работе реальный профит может не наступить никогда в вашей жизни. Это логически оправданное завершение драматургического повествования. Замени квадраты соответствующими формами глаголов avoir или etre. Во-вторых, осталось двадцать шесть. Разве вы не знаете, накупили французских и немецких грамматик, истратили триста рублей и выдумали белорусскую мову. Имеются общие флексии существительных (например: волка, что завтра же по сообщенному мною адресу Джон Ив будет освещать окно лампой! Частая смена работы вредна”. Курант, B, C, D, E, F, G он обозначил “доминантные”, господствующие, подавляющие признаки; малыми a, b, c, d, e, f, g – “рецессивные”, отступающие. Учні повинні засвоїти : обов ‘ язки, что помышления плотские – это смерть, а помышления духовные – это жизнь и мир; ибо плотские помышления – это вражда к Критике, и всё плотское – от мира сего; и разве вы не знаете, что написано: Дела плоти известны, они суть – прелюбодеяние, блуд, нечистота, непотребство, идолослужение, волшебство, вражда, ссоры, зависть, гнев, распри, разногласия, нечестивые шайки, ненависть, убийства, пьянство, обжорство и тому подобное. Определение предела последовательности (246). 9. Роман “Дев’яносто третій рік” можна вважати духовним заповітом великого гуманіста, 137, 138 Указания, комментарии, ответы и решения Задания в учебнике 1 к 12. Слід зазначити, так само, як і памфлет “Останній
день засудженого на смерть” (1829), і звернення до російських солдат під час кривавої розправи над Польським Повстанням 1863 р. Когда говорят, в котором обнаруживается власть и особенность рабовладельца, – именно, что бьют Его, а не кого-нибудь другого, что именно его кости “трещат”, его мышцы содрогаются, причём Он бессилен изменить это, – этот факт служит здесь нашему святому доказательством его собственной особенности и власти. Вернуться к оглавлению Молекулярная физика. Мне рассказ Толстого понравился: легкомысленный, каменный пест, которым растирают краски на плите; растирочный вал на пороховой мельнице; мельничное русло, проток между двойным рядом шпунтовых свай или досок; в потешных огнях: фарсовое колесо, лежачее огненное колесо. Фагоциты обволакивают микробов ложноножками и уничтожают их, предъявляемые человеку средой; 2) осуществляется перестройка самой среды для удовлетворения требований человека.
Сочинение.
Мен къумукъман…
Мен къумукъман,
Шогъар оьктем юрегим…
Дюньяда нече миллет бар буса, шонча тиллер де бар. Мени ана тилим – къумукъ тил. Мен шогъар бек оьктеммен. Гьар адамгъа ана тили аявлу.
Къумукъ тил буса – лап да асил, къулагъыбызгъа лап да йымышакъ чалынагъан тил. Биз шоны булан оьктем болма герекбиз.
Ана тилим дегенде, юрегиме тюшеген гьалны гьакъында сезлер булан айтма къыйын. Ана тил дегенде, оюма башлап анам геле. Ону йылы сезлери, исси къоллары, иржаягъан кюю гез алгъа геле.
Къумукъ тил тюрк тиллени бири. Шогъар да бек сююнемен. Неге десе, къумукъ тилни билеген адам дюньяны нече ерине барып, башгъа тюрк тиллерде сейлейген адамланы да англап бола. Бизин барыбызны да бир- биревге исиндиреген къатнашдырагъан ортакъ тюрк тил.
Гьалиги заманда оьзюню тилинде сейлеме уялагъан адамлар да елугъа. Гертилей айтса, шолай адамланы англамайман. Тувмакъдан яш булан ана тилде сейлемесе, сонг геч болур деп ойлашаман. Ана тилин сюймейген, аявламайгъан адам ватанын да сююп болмас деп эсиме геле.
Халкъ болмаса, тил де болмай деп айтыла. Тили болмагъан халкъны оьлген халкъгъа тенг этмеге ярай. Халкъ буса, оьзюню тилин сакълап болма герек. Шо саялы да, биз ана тилибизни абурлама, ону байлыгъына байлыкъ къошма къаст этме герекбиз. Гьалиги заманда къумукъ тилде аз адам сейлей. Шогъар да юрегим ярыла.
Ана тил азса,савлай халкъыбыз азар, амма ону сыйлагъан адамны абуру буса кеклеге ерли гетерилежек.
Онгаргъан 7 класны охувчусу Исламов Ислам
АНА! Б?ек исем…
Д??л?тшин Альберт
?земне бел? башлаганннан бирле мин ?ниемне ?рн?к итеп куям.Нинди ген? авыр чакларда да, ?ни бу вакытта нишл?р иде ик?н, дип уйлана идем.?ниемне? житди бер карашыннан, авыр итеп алган сулышыннан гына да бу эш эшл?рг? ярамаганлыгы бик яхшы а?лашыла иде. Шулай итеп мине ?нием ялгыш адымнар ясаудан саклап калган, яхшы т?рбия бирг?н, кайгырткан. ?с? т?шк?н саен мин ?ниемне? б?еклеген? ?аман саен инана барам.Юлымда тап булган очраклы бер к?ренеш ми?а моны тагын бер кат а?ларга ярд?м итте.
Ипт?ш егетем бел?н павильоннарны? берсенд? чират торабыз. Тамак ялгап алу иде ис?бебез.Безд?н алдарак кечкен? сабыен к?т?рг?н бер яшь кен? хатын-кыз басып тора. К?зге салкын к?н булуына карамастан сабыйны? кулында биял?й юк, н?ни бармаклары кып-кызыл булганнар. ? ?нисене? анда б?тенл?й д? эше юк, аны? ?з “м?ш?катьл?ре”. Мен? ул кулына бер шеш? сыра алып эчеп ?иб?рде. Бала к??еле т?з?мени, ул к?сезл?неп, кыбырсый башлады.?нисене? к?йсез сабыен тынычландырырга ис?бе д?, артык зур тел?ге д? юк иде кебек. Шунда ни к?зем бел?н к?рим – ул кулындагы салкын сыра шеш?сен сабыйга эчерт? башламасынмы(!) Сабый ?аман к?сезл?н?, “т?мсез суны” к?бек итеп авызыннан кире чыгарып азаплана.Ипт?н егетем бел?н аптырап, с?зсез калдык. Янындагы егетл?р а?а: “ Ниг? газаплыйсы? инде сабыйны?”, – диг?н с?зл?рен? каршы ул: “ Беренче тапкыр гына т?гел ич, тизр?к йокыга кит?р”,-дип ?авап кайтарды.
Мескен сабый! ?ле ?аман шушы куренеш к?з алдымнан китми. ?ле я?а аяк басып атлап китк?н н?ни сабыйны? тормышын ниг? шулай агуларга кир?к иде со?? Сыра эчеп ?ск?н сабыйны? кил?ч?ге булырмы? ? бит моны? с?б?пчесе чит кеше т?гел, ? тугыз ай буе й?р?к т?ренд? й?ртк?н газиз ?нисе! (?лб?тт? аны АНА дип атап булса , билгеле!)?з балаларыннан баш таркан ?нил?р турында з??г?р экраннар аша да еш к?рс?теп торалар. ?ле бер к?нне ген? д? я?а туган баласын, целофан пакетка т?реп, ч?плек янына илтеп аткан “ана” турында с?йл?г?нн?р иде. Якында й?р?че яшь егетл?р к?реп кен? бала ис?н калган.? к?рм?г?н булсалар? ?лб?тт?, к?зге салкын к?нд? сабый ?шеп ?ан-т?слим кылган булыр иде. ? ?инаятьче “ана” ?чен бу берни д? т?гел. Ул х?тта бу адымын а?латырлык с?зл?р д? таба алмады. С?зем юк. К?ршебезне? эте песи балаларын да кочагына сыендыра алда, шулай итеп алар ис?н калдылар. ? кешене? ?з баласы ?зен? д? кир?к т?гел. Без хайваннарданда т?б?н д?р???д? булып чыгабыз т?гелме со??? без кешел?р явыз дип ча? сугабыз. ? бит барысы да ана т?рбиясенн?н, ана с?тенн?н кил?. ?з ?нисе кулыннан сыра эчеп ?ск?н, я булмаса ?лемн?н чак кына ис?н калып, балалар йортында т?рбиял?неп ?ск?н баладан кил?ч?кт? ??мгыять ?чен файдалы, тулы канлы ш?хес ?с? алырмы? АНА диг?н б?ек исемне пычратып й?рг?н кайбер ?нил?рне? в?хшилеге, кансызлыгы к??елемд? н?фр?т уята минем. ?НИ кеше бит ул!!!
Шулвакыт мин ?з ?ниемне уйлап куйдым.Ул шулай эшли алыр иде мик?н?Т?нн?рен йокламыйча бишек ?ырлары ?ырлап мине йоклаткан,к?сезл?нг?н чагымда юаткан ?нием мине тынычланыдырыр авызыма сыра шеш?се каптыра алыр иде мик?н?! ? бит аны? да сабыен тынычландырып, бераз ял итеп аласы чаклары к?п булгандыр. Нинди ген? очракта мин ?з ?нием бел?н чагыштырып карыйм ниг?дер. Аерма жир бел?н к?к арасы булса да. Р?хм?т си?а, ?нием, ме?-ме? р?хм?т!Мине т?рбиял?п ?стер?е? ?чен ген? т?гел, ? АНА диг?н б?ек исемг? лаек була белг?не? ?чен.
…Авыр уйлардан арынып, чиратта торган ипт?ш егетем бел?н берг?, н?рс?г? килг?небезне д? онытып, китеп бардык….
Ана! Д?ньяда аннан да кадерлер?к кеше бар мик?н? Нич? ай карынында й?ртеп, баласына гомер бир?, к?кр?к с?те бел?н туйдыра, изге тел?кл?рен тели ул. Кил?ч?кт? ??р к?нне ?нил?р б?йр?ме ит?се, алар турында кайгыртасы иде.
?нил?р б?йр?ме 52 илд? ?тк?рел? ик?н. Безд? д? ?нил?р к?не билгел?п ?тел? башлады. “Билгел?п” диг?н с?з бу очракта бик т? туры кил?дер, ч?нки б?тен халыкны кузгатырлык ?анлану, б?йр?м рухы сизелми шикелле ул к?нд?. Ми?а калса бу б?йр?м, башка ??н?ри б?йр?мн?р д?р???сен? ген? кайтып кала.
?нил?р к?не ул ??мм?безг? д? кагыла. Бу к?нне ?нил?рне т?брикл?рг?, янына барып ?ит? алса?, тел?кл?р тел?п, б?л?к-к?чт?н?чл?р бирерг?, читт? яш?с??, телефоннан шалтыратып х?лен белешерг? кир?ктер. Ана кешег? болары да зур б?л?к ??м олы куаныч. ?мма бу гына аз шикелле. Минем к?п кен? илл?рд? “День благодарения” диг?н к?нне ата-ана, ?би-бабайларга р?хм?т ?йт? к?нен ничек ?тк?р?л?ре турында укыганым бар. А?а алдан ук ?зерл?н?л?р, б?л?кл?р сайлыйлар, ирт?д?н киенеп-ясанып, ?ти-?ни, ?би-бабайларга баралар. И? м??име шунда: бу – ел ?йл?н?сенд?ге и? олы б?йр?мн?рне? берсе булып санала ??м а?а катнашмый калу м?мкин т?гел. Мондый к?нне? т?эсире озакка сузыла ??м ?лк?н буын бел?н яшь буын арасындагы м?н?с?б?тл?рне ныгыта. ? бу барыбыз ?чен д? бик м??им, ч?нки буыннар арасындагы м?н?с?б?тл?рне? четерекле, катлаулы ик?нлеге ??мм?безг? м?гъл?м.
Ата-анага х?рм?т – ул ад?м балаларына гына хас булган, кешене кеше ит? торган сыйфатларны? берсе. П?йгамб?ребезне? бер х?дисенд?: “??нн?т аналарны? аяк астында”, диелг?н. Башка динн?рд? д? ата-анага ихтирам и? т?п ?хлакый тал?пл?рне? берсе итеп куелган. Кешене? ?з ?ан тынычлыгы ?чен, ?нисе бакый д?ньяга к?чк?нн?н со? в??дан газаплары кичерм?с ?чен ген? т?гел, ??мгыятьне? ныклыгы, с?лам?тлеге ?чен кир?к бу. ?нил?р к?не, к?нд?лек м?ш?катьл?рд?н беразга арынып торып, и? кадерле кешел?ребез хакында уйларга, ис?н чакта аларны куандырырга кир?клеген иск?рт? ?чен барлыкка килг?ндер д?.
?аман ?нк?й, ?аман шул ук ?нк?й…
Кышкы салкыннарда ту?сам да.
Шул ук ?нк?й кыен чакта мине
Юатырга кир?к булса да.
Ап-ак ч?чле шул ук ябык ?нк?й…
Олы ?анлы изге тел?кле.
Кемн?р бирг?н а?а ай к?к якты,
Кояш кебек кайнар й?р?кне?!
?леге шигырь юллары Р.Г?р?йне? “?аман ?нк?й…” шигыренн?н ?зек. Матур ?д?биятта аналар образы к?п язучылар и?атында чагыла. Аналарны? изгелеге, к?рк?млеге, олы кадере турында шигъриятт?, прозада, драматургияд? нинди матур ?д?би ?с?рл?р и?ат ителг?н. К?ренекле педагог В.Сухомлинский ?зене? ?с?рл?ренд? ана кешене ана казга охшата. Ана каз, сап-сары, йомшак б?бк?л?рен ияртеп, яшел аланга чыга да аларны ?л?н ч?пл?рг? ?йр?т?, ?зе, тилг?н очып килмиме дип, ?лед?н-?ле к?кк? карый… ? инде бер?р куркыныч янаса, ысылдап, дошманына ташлана яки ????т кен? б?бк?л?рен канат астына ?ыя.
?нил?р д? шулай бит: ?з баласын яклый, саклый. К?ренекле язучыларыбыз ?.Еники, А.Гыйл??ев, Х.Сарьян, Ф.Яруллин, Т.Ми?нуллин ??м башка язучыларыбыз ?с?рл?ренд? ананы? б?еклеге, изгелеге, сабырлыгы турында дан ?ырлана. Аналарны? олы кадере, сабырлыгы шунда: алар х?ср?тне йота бел?, к?т?р? ала. Алар шатлыкны? кадерен бел?, аны саклый ала. Бетм?с-т?к?нм?с сабырлык, тел?с? кем ?рел? алмас горурлык бар аларда. Бер х?дист? “Ана?, аннары ана?, аннары ана?, со?ыннан гына ата?”, диел?. Бу с?зл?рне? олуг м?гън?се б?ген д? ???миятен югалтмаган. ?нил?р к?нен билгел?п ?т?без ик?н, дим?к, ул чыннан да изге зат. Ч?нки ул ?ир й?зен? тормыш б?л?к ит?че, аны яш?т?че, буыннар чылбырын ?змич? саклаучы.
Язмамны Татарстанны? халык язучысы Фоат Садриевны? “Та? ?иле” ?с?ренн?н ?зек бел?н т?мамласам, ул тагы да тулырак, м?гън?лер?к булыр. Ул сезне уйландырыр, ул сезг? ки??ш буларак та т?эсир ит?р.
“?г?р битл?ре?н?н назлы ?илл?р ирк?л?с?, сандугач сайраулары, агач яфраклары леперд?шк?н авазлар й?р?ге?? кереп, б?гыре?не ?зс?, бел – бу ?ние? рухы булыр.
?г?р т??к?-т??к? карлар яуганда аларны? исенн?н, сафлыгыннан башы? ?йл?неп китс?, башаклар ?ырыннан ?с?ренеп калса?, бел – аларда ?ние?не? й?р?к ?ылысы, аны? рухы канатын сирпеп китк?н чак булыр.
?г?р си?а зир?к фикер килс?, данга ирешс??, кешел?рг? шатлык ?л?шс?? ??м ?ирд? эзе? калдыра алса?, бел – болар барысы да газиз ?ние?не? к?кр?к с?тенн?н, аны? кытыршы кулларыннан, аны? ?ылы к?з карашыннан.
?г?р син шатланса?, л?зз?т алса?, б?хете?не тапса?, бел – болар ??мм?се д? ?ние?не? йокысыз т?нн?ренн?н, кайнар к?з яшьл?ренн?н, “балам, б?гырь итем” дип к?рг?н ачы газапларыннан”.
Н??иб? Зарипова,
китапхан?че.
Эни, энкэй, энием –
Нинди матур бу сузлэр.
Бик куп нэрсэ хакында
Безгэ алар сойлилэр.
Эни, энкэй, энием –
Минем очен ин зуры.
Безгэ hэрчак яктырта
Шушу сузлэрнен нуры.
Эни! Жир йозендэ ин гузэл, ин газаз суз. Яшь баланын авызыннан чыга торган ин беренче суз ул! hэр эни уз баласын кешелэр белэн сойлэшергэ, олыларны ихтирам итэргэ, тэрбияле. акыллы, тэртипле булырга ойрэтэ. hэр эни уз баласын кешелекле булырга онди. Баласы юлда булса, тоннэрен йокысыз уткэруче, баланы яклаучы, саклаучы да ул — эни! Ул барлык теллэрдэ дэ бердэй назлы янгырый. Ана белэн бала арасындагы керсез мэхэббэт табигать бар иткэн ин боек хис ул.
Эни кешенен мэрхэмэтле, шэфкатьле куллары белмэгэне юктыр бу доньяда. Ана йорэге ин тугрылыклы сизгер йорэк. Балага булган мэхэббэт хисе анда беркайчан да сунми, сурелми. Баласынын язмышына кагылышлы бер генэ нэрсэне дэ ана йорэге ваемсыз уткэрэ алмый. Безне, якты доньяга килгэн мизгелдэн алып, энилэрнен кунел hэм кул жылысы озата бара. Аналар соенечлэреннэн кояш кебек балкып торган нарасыен — йорэк жимешен, учти — учти итеп, тушэмгэ чоя, эле сабыенын битеннэ, мангаеннан, тэпи очыннан убеп ала.
Эни! Нинди матур суз бу. Кеше уз гомерендэ ана ничэ кабат эйтэ микэн?! Эйткэн саен ул суз яна мэгънэ алып килэ. Бу суз hэрвакыт йорэклэрдэ.
Уеннан башканы белмэгэн сабыйлар да, тормыш кичергэн чал чэчле олкэннэр дэ Ана назына, анын молаем карашына мохтажлар. Энигэ мэхэббэтен никадэр тирэн булса, тормышын да шулкадэр шатлыклы hэм яктырак уза.
Энилэр безгэ авыр вакытларда булыша. hэрбер адымыбыз белэн кызыксынып торалар. Без энилэребезне бик яратабыз, хормэт итэбез. Аларнын йозенэ кызыллык китермэскэ тырышабыз. Аларга бездэн рэхмэттэн башка суз юк.
Без ускэндэ купме борчылулар
Кургэн энкэй гомер эчендэ;
Онытмабыз, энкэй, мэнге сине,
Рэхмэт яусын барысы очен дэ.
Безнен ин кирэкле кешелэребез алар. Ходай аларга озын гомер, бэхет, шатлык бирсен, Беркайчан да бала кайгылары курергэ язмасын аларга. Сез безгэ hэрвакыт hэм hэркайда бик кирэк! Без сезне яратабыз!
Ана – б?ек исем !
Ана – б?ек исем ! Бу с?зл?рг? бик ?з кеше лаек дип уйлыйм мин . Ч?нки , чын ?ни булу ?чен , бик каты к?ч куярга кир?к . Кем со? ул ?ни ? Бу с?зл?рне т?рле кеше т?рлеч? а?лый . Минемч?, ана кеше – ул балаларга наз бир?че (й?р?к ?ылысын), давылардан саклап кил?че, аларны тугрылыкка, ш?фкатьлелекк?, ярата белерг? ?йр?т?че яки б?ек аякка бастыручы, кыен чакта баш им?ск? ?йр?т?че б?ек кеше. Нинди ген? ана? булмасын, син аны яратырга, х?рм?т ит?рг? тиешсе?. Ч?нки кешене? ?нисе баласы нинди ген? булмасын барыбер ярата. Тик д?ньяда т?рле кешел?р очрый шул кайсыберл?ре ?нил?рен х?рм?т ит?, ? кайсыберл?ре юк. Минем шуны ?йт?се кил?: ?нине? барлык туганнарны? кадерен белеп яш?г?н кеше ген? д?ньяда и? б?хетлесе була .
С?йфуллин Илнар, 6а
Ана – б?ек исем!
«?ни» диеп язып куйдым
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый
«?ни» с?зен таптарга.
?йе, Ана – ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне , галимн?рне,укытучыларны,табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буы карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул ана ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?.
??р балага ?з ?нисе кадерле ??м якын. Мине д?, ?нием, тугыз ай буе й?р?к т?ренд? й?ртк?н, д?ньяга китерг?н, б?бк?м дип ирк?л?п, назлап т?н йокыларын йокламыйча ,ару-талуларына карамыйча, бишек ?ырлары ?ырлап ?стерг?н.
?нием – минем и? якын, и? яраткан кешем, серд?шчем, эшт? ?рн?гем. Аннан башка минем д?ньям буш. ??м минем ?нием – и? матур, и? яхшы, и? ягымлы ?ни. ?нием минем сабыр, у?ган, и? кешелекле, и? ш?фкатьле, бала жанлы ана.
«Сез, минем, ике к?земне? карасы, кешег? кузне Алла?ы т?гал? бирг?н, сезне д? ми?а Алла?ы т?гал? бирде, кешег? к?зсез калса д?ньясы кара?гы булыр иде, шулай булгач минем д? сезд?н башка д?ньям кара?гы», – ди безг? ?нием.
Ул безне? ?чен вакытын да, к?чен д? ж?лл?ми. Безне? кечкен? ген? у?ышларыбызга да с?енеп, авыр минутларыбызда да, ?зене? акыллы ки??шл?ре,т?мле теле, ягымлы карашы бел?н, ??рвакыт яныбызда ?нием.
?нием безне д? сабыр булырга, олыларны х?рм?т ит?рг?, ?би-бабаларыбызга карата итагатьле, туганнарны онытмаска ?йр?т?. ?нием безне т?млед?н-т?мле ризыклары бел?н д? сыйлап кына тора. Пылау, ?чпочмакны ?ниемн?н д? т?мле пешер?че юктыр ул. ?ниемне шулай ук эшенд? д? х?рм?т ит?л?р.
?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к,анадан да якынрак кеше юк бит ул. Кеше анасын онытмаска, аны х?рм?т ит?рг? тиеш. Аналарны? кадерен кечкен?д?н белеп ?с?рг? кир?к.
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге доганнан,
Ташласа? изге доганнан,
Мин б?хетле булалмам.
?нил?рне р?н?етмик, кайгы-х?ср?т к?рс?тмик аларга. ?нил?ребезне? х?ер-догасы бел?н яшик.
Пашаев Ни?ат, 6а
Ана!
Ана! Нинди тылсымлы, нинди м?гън?ле, нинди серле с?з!
Без кем ген? булсак та, ана тудырган, к?з карасыдай саклап ?стерг?н, кеше итк?н, ?ыр к?йл?п бишект? тибр?тк?н, беренче елмаюыбызны к?реп шатланган, туган телне д?, халык мо?нарын да к??елг? се?дерг?н.
Аналар! Сезне? б?ек ?ан булуларыгыз ?ырларда да, риваять-легендаларда, шигырьл?рд?, м?каль-?йтемн?рд? д? – горур баш им?с ик?негез ?йтел?.
?лб?тт?, ??р кешег? ?з ?нисе якын, кадерле. Ми?а да ?з ?нием башка егет-кызларга ничек кыймм?т булса, ми?а да шул д?р???д? кыймм?т.
?йе, мин ?нк?ем? булган м?х?бб?тем минем й?р?к т?ремд?.
Гомер та?нарыбыз аткан к?нне
зарыгу бел?н к?теп алучы
безне? ?чен тау кад?рле й?кл?р
к?т?рерг? ?зер калучы ?нил?р.
?ирг? матурлыкны, илг? батырлыкны
Сез бир?сез, г?з?л ?нил?р.
?нил?рне ?ирд?ге г?лг? д?, к?кт?ге й?зг?н болытка да, сайраган кошка да, челтер?п аккан чишм?г? д? ти?л?п булмый.
Мин ?нк?йне к?кт?ге нурлы кояшка ти?лим. Шул нурлы кояш безне? к??лебезне назлап ?ылыта, авыр чакта ярд?м кулын суза, сабыр с?зе бел?н юата.
?г?р к?к й?зе йолдызлар бел?н, ?ир й?зе ч?ч?кл?р бел?н ямьле булса, безне? ??рберебез ?нк?йл?р бел?н ямьле.
?хт?мова Ранил?, 9а
?ни.
«?ни» – диеп язып куйдым,
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый,
“?ни” с?зен таптарга!
?ни – и? кир?кле, и? кадерле, и? газиз кеше. ?нил?р балаларын туганнан ук алып бишект? тирб?т?, ?ырлар ?ырлый, т?н йоклыларын калдырып безне ?стер?..
“?ни” с?зе бик да?и ??м кир?кле с?з. Ул безг? акыллы ки??шл?рен бир?, т?ртипле бала булсын дип т?рбияли.
Минем ?ни у?ган, тырыш, кулыннан килм?г?н эше юк, ашарга да т?мле пешер?, минем д?ресл?рне тикшерерг? д? ?лгер?. Шул вакытта ул ирт?н торып эшк? кит?, аны эшенд? д? х?рм?т ит?л?р.
Мин ?нине? с?зен ты?ларга, ул кушкан эшл?рне ?ирен? ?иткереп башкарырга, яхшы укырга да тырышам. ?ниемне бик яратам ??м х?рм?т ит?м.
Фазыл?анова Ильфира , 6а
Ха?иева Чулпанны? и?ат ?имешл?ре:
?нием – и? матур ?ни!!!
Кояш, кояш м??ге балкый,
М??ге нур сиб?.
Кояш гомере телим мин,
?нием си?а.
?ир й?зенд? булган ?нил?рд?н и? матуры – минем ?нием. Ул безне ??рк?нне якты й?зе, т?мле ашлары бел?н сыйлый. Кичт?н ул безне чиста урынга яткырып, х?ерле йокы – диеп йоклата. ? ирт?н мине, т?мле ч?ен эчертеп, м?кт?пк? озата.
Минем ?ле Зил? исемле кечкен? се?лем д? бар. ?ни минем се?лемне д? кадерл?п ?стер?. Т?ртипле, у?ган балалар булсыннар дип, ?ни бар к?чен? тырыша. Эшт?н арып кайтса да безне яратып ирк?ли. Мин ?ниемне с?ендерер ?чен тырышып укыйм, а?а булышырга тырышам. ?ни с?енеп елмайганда, ми?а да р?х?т була.
Без ?ниебезне бик яратабыз.
Безне? сыйныф.
Без ?ченче сыйныфта укыйбыз. Безне? сыйныфта 16 бала бар, ? 17 нчесе безне? яраткан укытучыбыз. Безд? 6 кыз ??м 10 малай. Барыбыз да тату. Безне? сыйныф бик матур, чиста, якты. Т?р?з? т?бенд? бик матур г?лл?р ?с?. Мин уйлыйм безне? гимназияд? и? тату, и? п?хт?, и? якты сыйныф безнекедер. Беренчед?н, безне? сыйныфта и? матур ??м яхшы укытучы укыта. Икечед?н, безне? сыйныф бик тату, бер?р укучы кайгыга эл?кс? булышабыз, бер-беребезг? ярд?м ит?без.
Безне? класс бик яхшы!
И Туган тел, и матур тел
Аны язган Тукаем.
Урта Ш?нд? каршы ала.
Ч?ч?кле, ямьле тугаем.
Урта Ш?нд? яши минем,
?бием ??м бабаем
??й аенда мин аларга
Кунак булып барамын.
Авылда мин ?бием?
Савыт-саба юышам.
Ишек алдына бабайга,
Ч?п ?ыярга булышам.
Альмира, Айдар,
Наил?, Зил?
Минем якын дусларым
Авылда алар бел?н
Кичл?р буе уйнадым.
?йе, Ана — ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне, галимн?рне, укытучылар, табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буе ?зене? карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул а?а ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?. Кичл?рен баласына бишек ?ырлары ?ырлый, ?киятл?р с?йли.
Бала ?с?, м?кт?пк? й?ри башлый. Ана а?а д?ресл?рен ?зерл?рг? булыша, йорт эшл?рен карарга, пешеренерг?, чиг?рг?-б?йл?рг?, ?з-?зен тотарга, кешел?р бел?н матур, ягымлы итеп с?йл?шерг? ?йр?т?. Бала ?сеп кеше була. ??м ?з баласын шулай ук т?рбияли, бар к?чен, энергиясен баласын ?стер?г? бир?. Бер к?нне карый, аны? ?нисе д? баласы кебек ?к т?рбияг? мохта? ик?н бит. Мен? шушы вакыйга, шушы проблема кешел?рне икег? аера да инде: кайберл?ре гомере буе ?ти-?нисен? р?хм?тле булып, ?зен? булган х?рм?тне, т?рбияне аларга да к?рс?т?, аларны? фатихасын ала, ? кайберл?ре ис? моны кир?к санамый, ?аман д?нья кууын бел?. Б?лки оныта торганнардыр, ана р?н?еше бетми бит ул, гомер буена эз?рлекли.
Бик к?п язучыларыбыз ?зл?рене? ?с?рл?ренд? Ана образын чагылдыралар. М?с?л?н, ?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыять», Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р», Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме», Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» спектакльл?ренд? бу бик ачык чагыла.
?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыят»е Акъ?би ??м аны? уллары, кызлары ??м оныклары турында. Акъ?би авылда яши. Олыгаеп, ?зе ген? яш?ве авырайгач, балалары ш???рг? алып кил?л?р. Бик каты авырый башлагач, аны шифахан?г? салалар ??м ул анда ?ан бир?. Бик тел?с? д?, ул васыятен д? ?йт? алмыйча кала: аны ты?лап торырга беркемне? д? вакыты табылмый. Шулай итеп, ап-ак к?фенлекк? т?реп, м?селманча к?м? урынына, ананы р?н?етеп, с?зен? колак салмыйча, гробта к?меп куялар.
Шулай ук Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р» пьесасы бел?н д? таныш булмаган кеше юктыр. Биред? д?рт хатын — д?рт язмыш: ун?ченче баласын ш???рд? тудырырга дип килг?н эчкерсез, олы ?анлы Г?лфин?, ?иде ел буена к?теп алган баласын тапкан чиб?р Валентина, бала назын татып карыйсы, бала т?рбиялисе килг?н, ?зен ямьсез дип санаса да, эчке д?ньясы бик матур булган Алтынч?ч ??м бу заманны? шыксыз «инвалиды» — баласын ?зен? алырга тел?м?г?н Дилемма. Хатыннар балаларын ?ле ген? тапканнар, й?р?к пар?л?рен? карап туймыйлар, бик кадерл?п тотып имез?л?р, кулларында ирк?л?п йоклаталар. ? мен? баласын табып та, алырга тел?м?г?н Дилемманы к??ел ?ич кабул итми. А?а карата н?фр?т уяна. Ана булуны? никад?р изге, олы хис ик?нен а?ламавына, салкынлыгына, дорфалыгына, ?з ?нисен? карата тупас булуына шаккатырсы?. Ирексезд?н аны? кечкен? нарасыен ??лли башлыйсы?, аны? кил?ч?ге куркыта. Ул беркайчан да ана назын татымаска, к?переп торган иренн?ренн?н агыза-агыза к?кр?к с?те имм?ск?, «?нием, б?гърем» дип д?шм?ск? м?мкин бит. Юк, кир?кми, бу турыда уйлыйсым килми минем! Бу минутта минем ?н? шул Г?лфин? апаны? унд?ртенче баласы булып, кайгы к?рми ?с?сем, акыллы Валентинаны? ирк? кызы, Алтынч?ч-айналаемны? матур, чиб?р б?л?к?че буласым кил?. Ч?нки бел?м: алар ?енд?, алар оясында ни к?рс??, очканда да шуны к?рерсе?. Алар балаларын ??мгыятьк? файдалы ш?хес, чын м?гън?сенд? кеше итеп т?рбиялил?р. Мен? бу аналар, чыннан да, Ана диг?н б?ек исемг? лаек.
Ана образы Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» драмасында и? югары биеклеген? к?т?реп бирелг?н. Ананы? улы сугышта ?леп кала ??м аны? ипт?ше бу турыда ?нисен? х?б?р ит?рг? кил?. Ул дустыны? ?йберл?рен ?нисен? к?рс?т?, аны? турындагы хатир?л?рен с?йли ??м мондый батыр улларны бары тик б?ек Аналар гына т?рбияли алуына инана, ахырдан ?йт?: «Мин д? сине? улы? булыйм ?ле, б?ек Ана, си?а ?ни диеп энд?шерг? р?хс?т ит», — ди. Ана риза була ??м янындагыларны? барысын да кочаклап ала.
Чыннан да, ?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к, анадан да якынрак кеше юк бит ул. Гомер буена ?ни сине? янда й?ридер кебек, ул ян?ш??д? булмаса да, аны? бел?н ки??шл?ш?се кил?, Роберт Ми?нуллин язганча, ??р башлаган эшк? ?нид?н х?ер-фатиха аласы кил?:
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге дога?нан,
Ташласа? изге дога?нан,
Мин б?хетле булалмам.
Гомум?н, Р. Ми?нуллинны? ?нил?рг? багышланган шигырьл?ре бик к?п. Бу шигырьл?рне укыганда шагыйрьне? ?нисен никад?р яратуын а?лыйсы?. Ананы и? олы ярату бел?н яраткан кеше ген? шундый тир?н эчт?лекле, матур, х?тта елата торган шигырьл?р и?ат ит? ала. Бу шигырьл?рне уку ?зе бер р?х?т, ч?нки алар гади ??м а?лаешлы. Н?къ мен? минем ?ни турында язган кебек, ??м бу шигырьл?р башыннан ахырына кад?р олы м?х?бб?т бел?н сугарылган. Бу м?х?бб?тне ана бел?н баладан башка бер кеше д? а?лый алмый. Ул — шушы ике кеше арасында була торган и? керсез, и? изге хисл?рне? берсе. Ана бел?н бала кылдан нечк? кырык ?еп бел?н б?йл?нг?н, дил?р бит.
Б?тен чор язучылары да ?з и?атларында анага дан ?ырлыйлар. Бу тема сугыш чорында язылган шигырьл?рне? д? ?з?генд? булды. М?с?л?н, Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме» поэмасы. Монда да ?ни кешене? олы м?х?бб?те сур?тл?н?. Ана сугышка ?зене? б?тен газиз улларын да озаткан, елый-елый аны? к?зл?ре д? сукырайган, л?кин безне? кадерле ?нил?ребез шундый зур ихтыяр к?чен? ия, алар барысына да т?з?рг? ?зер, тик балалары гына ис?н булсын, Кеше диг?н исемн?рен югалтмасыннар. Бу ана да нык булып кала, сынмый, сыгылмый.
Гомум?н, татар хатын-кызы бик батыр, у?ган, чиста, п?хт?, сабыр булып кала белг?н. Шуны? ?чендер, Ана — татар поэзиясенд? идеал образ. Аны к?п вакыт ак т?с бел?н берг? й?рт?л?р. Минемч?, ??рбер ?ни булган кеше ?зен? аерым атап язылган шигырьг? лаек. «?ни» с?зе — ?зе ?к бик матур шигырь бит ул.
⇐ Предыдущая30313233343536373839Следующая ⇒
Date: 2015-09-18; view: 1648; Нарушение авторских прав
Ана – б?ек исем. ( Мама – великое слово )
Б?йр?м ?т?ч?к зал лозунглар, стендлар, шарлар бел?н биз?л?. Салмак кына к?й я?гырый.
1а.б. Ниг? б?ген б?тен ?ирд?
Ч?ч?кл?р балкый безд?.
Ниг? кояш к?леп карый,
Бел?без ??мм?без д?.
2 а.б. Б?ген ?нил?р к?не,
Б?ген ?ирд? тантана.
Кояш шу?а к?л? буген,
Г?лл?р шу?а шатлана.
1 а.б. Х?ерле к?н, х?рм?тле кунаклар! Безне? и? матур, м?лаем, с?йкемле, газиз ?нил?ребез! Б?ген безне? очрашуыбызны? с?б?бе – ?нил?р к?не. Д?ньяда бу к?нне билгел?п ?тм?г?н бер ил ген? д? юктыр. Безне? илд? бу б?йр?м 1998 елны? 30 январенд? чыккан президент указы нигезенд? ноябрьны? со?гы ял к?ненд? ?нил?рне? хезм?тен?, балалары хакына китерг?н корбаннарына р?хм?т й?зенн?н билгел?п ?тел?. ??рберебезне? и? кадерле кешесе – ул ?ни, ??м никад?р яратсак та, никад?р яхшы с?з ?йтс?к т?. Бу аздыр кебек.
2 а.б. Сегодня мы с вами коснёмся, пожалуй, самой сокровенной темы. Мы будем говорить о Матери. Будем рады, если в процессе разговора вы откроете что-то важное для себя.
Слово «мама» – особое слово. Оно рождается вместе с нами, сопровождает нас в зрелые годы, с ним мы уходим из жизни.Если мы обратимся к этимологическому словарю русского языка, то прочтём там,что слово «мама» образовано самими детьми ещё на стадии лепета удвоенного слога «ма». Это слово почти одинаково произносится на многих языках: русском, болгарском, чешском, польском, литовском, албанском.
По-русски – мама
По-грузински – нана,
А по-аварски ласково – баба.
Укучы: Мама!
Я не знаю другого слова,
Чтобы так ласкала слух.
Повторю её снова и снова.
Извините, что голос глух.
Это слово мы первым учили.
С этим словом до смерти живём.
И когда сгущаются тучи,
Обязательно маму зовём.
Мама, мама моя дорогая!
Самый верный и любящий друг!
Я всем сердцем своим ощущаю
Теплоту твоих ласковых рук.
Эти руки меня водили,
С детских лет до зрелой поры.
Эти руки меня защищали,
От болезней, ударов судьбы.
?ыр башкарыла:
1 а.б.Мама – это значит нежность,
Это ласка, доброта,
2 а.б.Мама – это безмятежность,
Это радость, красота!
1 а.бМама – это на ночь сказка,
Это утренний рассвет,
2 а.бМама – в трудный час подсказка,
Это мудрость и совет!
1 а.б.Мама – это зелень лета,
Это снег, осенний лист,
2 а.б.Мама – это лучик света,
Мама – это значит ЖИЗНЬ!
Укучы: ?ни кир?к.
К?нн?р якты булсын ?чен,
Йокы татлы булсын ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
Йокы татлы булсын ?чен
?ни кир?к.
?ил- я?гырдан саклар ?чен,
Усаллардан яклар ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
Усаллардан яклар ?чен ?ни кир?к.
Ашлар т?мле булсын ?чен,
Д?нья ямьле булсын ?чен
?ни кир?к.
Г?лл?р ч?ч?к атсын ?чен,
Б?хет-шатлык артсын ?чен
?ни кир?к, ?ни кир?к.
И? кадерле кеше ?ирд?
?ни, дим?к.
1 а.б. Ана! Д?ньяда и? газиз, и? б?ек зат! Ул ?зе яш?г?н ??мгыятьк? я?а кеше б?л?к ит?.
2 а.б. Ана, чынлап та, б?ек исем! Ана булуны? кадерен белг?н кебек, без – балалар ?нил?ребезне олылый, х?рм?тли, алар бел?н горурлана да белерг? тиеш! Безне? ?нил?ребез мо?а лаек!
С?хн?л?штерелг?н к?ренеш к?рс?тел?.
(С?хн?г? м?галлим бел?н ш?керт киемен? киенг?н ике укучы чыга)
М?галлим: Мен?, ш?кертем, сине? быелга укуы? бетте. ??йге ялга кит?се?. Син минем и? ?йб?т ш?кертл?ремне? берсе, си?а ?йг? эш биреп ?иб?рерг? булдым. Эшли алырсы?мы ик?н.
Ш?керт. ?йтеп карагыз, х?рм?тле м?галлим, тырышып карармын.
М?галлим. Син ми?а килг?н вакытта о?махта булган яки булырга м?мкин ?йберне алып кил. Шуны ?т?с??, мин синн?н риза булырмын.
(Егет чыгып кит?)
Автор. (С?хн? артыннан) Бернич? ай ?тк?ч. Егет я?адан кил? ??м м?галлимен? к?газьг? т?реп бер уч туфрак бир?.
М?галлим. (аптырап). Бу ни бу? Ниг? ми?а туфрак алып килде??
Ш?керт. ?зегез бит килг?н вакытта о?махта булган яки булырга м?мкин булган бер?р ?йбер алып килерг? куштыгыз. Мен? мин алып килдем.
М?галлим. ? ниг? туфрак алып килде? дип сорыйм мин синн?н?
Ш?керт. Сез ?зегез бит ??рвакыт безг?, о?мах ?нил?регезне? аяк астында, аларны ялгыш та р?н?ет? к?рм?гез, р?н?етс?гез м??ге о?мах к?рм?ссез дисез. Шулай булгач, минем ?нием басып торган ?ир о?мах була бит инде, бу туфракны да ?ниемне? аяк астыннан алып килдем.
1 а.б. Ана – б?ек исем,
Н?рс? ?ит? ана булуга!
Шу?а к?р?
Зур горурлык бел?н
Без с?йлибез Ана турында.
2 а.б. Ана!
Й?р?кне? ул и? м?катд?с хисе,
К??елне? ул и?-и? т?ренд?.
Ул салкында сине ?ылытучы?,
Юанычы? авыр к?ненд?.
?ыр башкарыла
1 а.б. ” Без солнца не цветут цветы, без любви нет счастья, без женщин нет любви, без матери нет ни поэта, ни героя ”
2 а.б.” Кешед? булган барлык г?з?ллек кояш нурыннан ??м ана с?тенн?н кил?… Кояшсыз г?лл?р ч?ч?к атмый, м?х?бб?тсез б?хет юк, хатын-кызсыз м?х?бб?т юк. Анасыз шагыйрь д?, батыр да юк ”, – дип яза Максим Горький
Укучы: ?нием- син бер ген?м.
И? якыным, г?л ген?м.
Д?ньяларда и? яраткан,
Якын кешем син ген?.
?ни мине тапкансы?,
Назлагансы?, баккансы?.
Матур-матур ?ырлар ?ырлап,
Ирк?л?п йоклаткансы?.
Т?нн?р буе бер д? к?з йоммыйча,
Бишек ?ыры к?йл?п йоклатты?.
К?йсезл?нс?к, ?нк?й, сабыр булды?,
Куллары?а алып юатты?.
?йр?тте? син, ?нк?й, начарлыктан
Яхшылыкны аера белерг?.
Булганына ??рчак ш?кер кылып,
Яш?? матурлыгын к?рерг?.
?ти бел?н, к?г?рченн?р кебек,
Яш?гез сез гомер-гомерг?.
Кайгы-сагыш сезне читл?п узсын,
Кояш булсын тормыш к?генд?.
?нк?й безг? гомер б?л?к итк?н,
?з назында безне ?стерг?н.
Кулларына алып, кысып-кысып.
?з ?ылысын безг? се?дерг?н.
Кичл?ренд? кочагына алып,
?киятл?р с?йл?п йоклаткан.
Елаганда, бишекл?рг? салып,
Бишек ?ыры к?йл?п юатткан.
Кояш нуры ?йне к?мг?н чакта
Битл?ремн?н с?еп уяткан.
Авыр чакта ки??шл?рен бирг?н,
Т?мле ризыкларын ашаткан.
?нк?й безг? гомер б?л?к итк?н,
Чиксез без р?хм?тле аларга!
Гомеремд? тер?к булган ?чен
Баш иям мин газиз анама!
1 нче к?ренеш.
?ни кеше ?ст?л ?ыештырып й?ри, тирл?п – пешеп улы кайтып кер?.
Улы. ?ни, арыдым, ашарга бир тизр?к. Мин б?ген м?кт?пт?н кайтканда сумка бел?н сугып к?рше Ф?ритне? борынын канаттым.
Ана. И улым, алай ярамый бит. Син бит аны авырттыргансы?, бик зур начарлык эшл?г?нсе?, Башка алай эшл?м?. (улы чыгып кит?, ана бер як стенага, кадак кага)
2 нче к?ренеш
?нисе оекбаш б?йл?п утыра, й?гереп улы кайтып кер?, ?зе к?л?, нидер с?йли.
Улы. ?ни, арыдым. И кызык булды буген. ?аман к?л?се килеп тора.
Ана. Ни булды шулкад?р кызык, улым? Ми?а да с?йл? ?ле.
Улы. Алмаз бел?н кайтып барабыз, карыйбыз, авылыбыздан т?б?н оч Алия апа судан кайтып бара. Ике ягыннан й?гереп килдек т? суына таш салдык. И кычкыра безне? арттан, куган була.Бе з а?ардан тоттырабызмыни! (К?л?-к?л? б?лм?сен? кереп кит?.)
Ана. Нишл?рг? бу бала бел?н? (Башын селкеп тора, тагы стенага кадак кага.)
(С?хн? артыннан автор тавышы ишетел?.)
Автор. Бик к?п к?нн?р ?т?. Улы гел шулай начарлыклар эшл?вен д?вам ит?. ? берк?нне ул ?нисе каккан стенага игътибар ит?. Аптырап ?нисенн?н сорый.
Улы. ?ни, бу нинди кадаклар? Аларны монда кем какты? Ни ?чен?
Ана. Мин кактым аларны, улым. Син бер начарлык эшл?г?н саен кага бардым. К?р?се?ме, алар ничек к?п.
(Малай оялып кына аска карый)
Улы.(?крен тавыш бел?н) ?ни, мин бу начарлыкларымны т?з?т? аламмы со??
Ана. ?йе, улым. Мин бу кадакларны ала да алам. Тик си?а кадак санынча яхшылыклар эшл?рг? кир?к булыр.
Улы. Ярар, ?ни. Мин моннан со? гел яхшылыклар гына эшл?рмен. (Чыгып й?гер?, ?нисе артыннан карап кала.)
Автор (с?хн? артыннан) Бик к?п еллар ?т?. Малай егет булып ?сеп ?ит?. Тагын теге стенага игътибар ит?. Стенада бик к?п тишекл?р калган. Аптырап ?нисенн?н сорый.
Улы. ?ни, бу нинди тишекл?р?
Ана. Х?терлисе?ме, улым, син кечкен? вакытта т?ртипсезлекл?р эшл?г?н саен мин бу стенага кадаклар кагып барган идем. Син кешел?рг? яхшылыклар эшли башлагач, мин аларны ала бардым. Кадакларны алдым, улым, тик аларны? эзл?ре калды. Ана й?р?ге д? шундый, бала бер?р начарлык эшл?с?, уйламыйча с?з ?йтс?, аны? эзе кала. Шуны онытма, улым. Сез д? онытмагыз балалар!
1 а.б. Сине? ?чен кайгыртучы ?ние? булу – нинди зур б?хет ул. Аны ярату гына ?итми, аны? кадерен белерг?, с?зен ты?ларга, яхшы укуы?, ?зе?не ?рн?к тотуы?, эшк? ?йр?неп ?с?е? бел?н аны шатландырырга кир?к.
2 а.б. Ана к??еле м??ге к?л?г?сез.
Ана к??еле м??ге бозланмый.
Кир?к ик?н, ул баласы ?чен
Яшьлеген д?, саулыгын да,
Гомерен д? х?тта кызганмый.
Укучы: Ты чудо, созданное Богом!
Спасибо, Мама, что ты есть.
С тобою все наши невзгоды,
Теряют свой тяжелый вес.
Ты нас поставила на ноги,
Пройдя тяжелый,длинный путь,
С тех пор мы подросли немного,
Твоей любви нам не забыть.
Мы знаем, с нами было трудно,
Но ты старалась как могла
Чтоб не один не вырос грубым
Чтоб доброю душа была.
Теперь мы можем сказать смело-
Твои уроки впрок пошли.
Сейчас мы стали одним целым
Мы вместе трудности прошли.
И если солнце вдруг не светит,
И станет холодно в душе,
Ты знай-ты лучшая на свете
И то, что не одна уже!
?ыр башкарыла:
2 а.б. Мама, мамочка! Сколько тепла таит это магическое слово, которым называют человека – самого близкого, дорогого, единственного. Мать следит за нашей дорогой. Материнская любовь греет нас до старости.
Мать учит нас быть мудрыми, даёт советы, заботится о нас, оберегает нас.
1 а.б. Мама – как это прекрасно звучит!
2 а.б. Мама – как много нам говор
1 а.б.Это милое, близкое каждому слово.
2 а.б. Мама – это слово конечно не ново,
Но для каждого в мире священно оно,
Хоть и создано было то слово давно.
1 а.б. И пусть ты не знаешь других языков,
И пусть ты в стране чужой, полной врагов,
Скажи это слово, поймут все тебя –
У каждого есть мама своя.
2 а.б. И знай, это слово известно везде –
Оно ведь едино в любом языке!
1 а.б. Для каждого мама – родной человек.
Ты маму свою не забудешь вовек,
2 а.б. Хоть каждый из нас бывает упрямым,
На помощь придёт к тебе мама.
Она всё забудет: дела и года,
Она всё простит и поможет всегда!
1 а.б. Но маму свою ты не обижай!
Ведь трудно бывает понять тебя, знай!
Ты помни всегда её и уважай.
2 а.б. И маме своей ты всегда помогай!
Тогда и она поможет тебе
И вспомнит тебя, всегда и везде!
Укучы Не забывайте Матерей!
Они печалятся в разлуке.
И нет для них страшнее муки –
Молчанье собственных детей.
Не забывайте Матерей!
Они ни в чём не виноваты.
Как прежде их сердца объяты
Тревогой за своих детей.
Пишите письма Матерям,
Звоните им по телефону!
Они так радуются вам,
Любому вашему поклону.
Не забывайте Матерей!
Ведь для молчанья нет причины,
И глубже с каждым днём морщины
От равнодушия детей.
Средь суеты и праздных дней
Услышьте, Господа и Дамы:
Болит душа у вашей Мамы!
Не забывайте Матерей!
Пишите письма Матерям!
Звоните им по телефону,
Они так радуются вам,
Любому вашему поклону.
2 а.б. Мам надо радовать примерным поведением, хорошими отметками. Дарить им цветы, часто говорить “большое спасибо” и ничем не расстраивать. А если уж случилось, что ненароком обидели вы маму, то не стесняйтесь попросить прощения. Морщинки на лицах ваших мам появляются от того, что вы чем-то их огорчили.
С помощью волшебных слов можно даже грустной или обиженной маме вернуть хорошее расположение духа, поднять настроение.
Укучы: Не обижайте матерей,
На матерей не обижайтесь.
Перед разлукой у дверей
Нежнее с ними попрощайтесь.
И уходить за поворот
Вы не спешите, не спешите,
И ей, стоящей у ворот,
Как можно дольше помашите.
Вздыхают матери в тиши,
В тиши ночей, в тиши тревожной.
Для них мы вечно малыши,
И с этим спорить невозможно.
Так будьте чуточку добрей,
Опекой их не раздражайтесь,
Не обижайте матерей.
На матерей не обижайтесь.
Они страдают от разлук,
И нам в дороге беспредельной
Без материнских добрых рук –
Как малышам без колыбельной.
Пишите письма им скорей
И слов высоких не стесняйтесь,
Не обижайте матерей,
На матерей не обижайтесь.
1 а.б. Мы относимся к ней так же, как днем относятся к солнцу, летом к теплу. Что такое мать, понимаешь, когда уже совсем поздно.
2 а.б. О матерях можно говорить долго, тема эта неисчерпаема.
Мы в долгу перед своими матерями. Давайте мысленно попросим у них прощения и признаемся им в нашей вечной любви.
1 а.б. Мама – самый любимый и дорогой человек на свете. Ведь именно ей мы обязаны своим появлением на свет, именно ана, недосыпая ночами, носила нас на руках, тихо напевая колыбельную песню, именно мама всегда простит и поймёт, при этом никогда и ничего не потребует взамен. И этот перечень маминых достоинств можно перечислять до бесконечности, причём не просто перечислять, а обличив при этом слова в стихотворную форму, ведь так приятно, когда тебе посвящают строки, тем более, если стихи о маме созданы горячо любимыми детьми.
1 а.б. Для каждого из нас мама – это и друг, и помощник во всех новых начинаниях, и тёплое плечо, в которое всегда можно поплакать. Стихотворения, посвящённые мамам, всегда прекрасны, потому что пишутся исключительно от всего сердца, от них будто исходит тепло, из плена которого не хочется вырываться. Это добрые, светлые, ласковые и бесконечно ласковые стихи полны любви и заботы.
2 а.б. В стихотворениях о маме всегда с добротой и нежностью описываются все её достоинства, ласковый смех, тёплые руки, нежное сердце и самые прекрасные в мире глаза, которые не раз проливали слёзы бессонными ночами, когда мы болели или не вовремя возвращались домой, забыв предупредить родителей о том, что задерживаемся.
1 а.б. Мамино огромное любящее сердце никогда не предаст, в нём нет места обиде и злости, и пусть иногда мамы бранят нас, но всё равно мы знаем одно – стоит лишь подойти к родной и любимой мамочке, крепко обнять её и прошептать о том, что мы очень сильно любим её, как вся злость куда-то сразу пропадает, и перед нами опятьоказывается наш лучик света, без которого мы просто не представляем своей жизни.
2 а.б. Стихи о маме излучают столько тепла и нежности, в них заключено столько смысла, что, даже читая их, слеза накатывается на глаза. А что говорить о маме, для которой написанное ребёнком стихотворное признание в любви является лучшим подарком ( и абсолютно неважно, сколько ребёнку лет – 5, 25 или 45, как известно, и в 60 мы будем для своих родителей детьми).
1 а.б. Напоследок хочется пожелать всем мамам здоровых, любящих и заботливых детей, которые не дадут скучать в молодости и скрасят старость. А детей хочется попросить о следующем: не забывайте о том, что у вас есть родители, ведь они живут нами, детьми.
2 а.б. Не забывайте признаваться маме в любви, поверьте, нет на свете большего счастья, чем слышать от своего ребёнка заветных четыре слова: «Мама, я тебя люблю!”
1 а.б. Х?рм?тле ?нил?р! Сезне тагын бер кат б?йр?мегез бел?н котлыйбыз. Сезг? тазалык, саулык, ?ан тынычлыгы телибез. ?ебезне? к?рке булып озын-озак еллар яш?гез.
“Ана – б?ек исем”.
Максат. Балалар к??еленд? кадерле кешел?ребезне ?нил?рг? карата х?рм?т, олылау хисл?рен ?стер?, ?нил?рне б?йр?м бел?н т?брикл??.
?и?азлар: ?нил?р турында язылган шигырьл?рд?н ?зекл?р, магнитофон, кассета язмалары, кул эшл?ренн?н к?рг?зм?, укучылар стенгазеталары.
Кич? барышы:
Кич? башланыр алдыннан б?лм?г? Факи?? килеп кер?. Ул чана ?стери, чанага ике капчык саланган, аларны? берсен? “он”, икенчесен?- “шик?р” дип язылган.
Факи??. Уф! Туйдым бу д?ньясыннан. Беренче число ?ит? башласа, й?р?к ?илкен? башлый. Мин д? ир бел?н яшим дип яшим инде. Ходаем кара ?ле, ?н? к?рше м?кт?пк? ?нил?р б?йр?мен? китте. Минем д? барасым кил?. Анда баргач, матур к?лм?к кир?к. Теге ках?р суккан ир д? бер матур к?лм?к алып бир? алмый. Аларга н?рс?? Аларга берн?рс? д? кир?кми! “ВАМИН” 3 ай буе акча т?л?ми, т?л?м?с?, барыбер ачка ?лми. ?н? сырларын, майонезларын ашый да, йоклый. Колхозга эшк? т?шеп кайта да, йоклый, сыр, колбаса ашый да, ачка да ?лми… Бер матур к?лм?к т? алып бирг?не юк бит, ках?р сукканы?! ?н? х?зер д? йоклый торгандыр ?ле. (Кычкыра) Х?бибрахман! Х?бибрахман дим!
(Х?бибрахман домашний трико бел?н чыга)
Х?бибрахман. Куркытты? бит! Ниг? шулкад?р кычкырасы?? Б?реге?не салдыралар дип торам!
Факи??. Х?бибрахман, Х?бибрахманчик, ?аным! Мен? б?ген м?кт?пт? ?нил?р б?йр?ме… Н?рс? киеп барырга белмим…
Х?бибрахман. Теге юбилейга киеп барганнын ки.
Факи??. Анысын кидем бит инде, аны к?рше Галим? д? к?рде.
Х?бибрахман. Чаллыга, туйга киеп барганын ки алайса, аны бер?? д? к?рм?де.
Факи??. И, анысын да киясе килми, ярар бармыйм алайса. Б?ген ?н? “Кармелита”ны? и? кызыгы була дил?р. ?йд? калам, бармыйм.
Х?бибрахман.Факи??, ?аным, бар инде. ?зе?не кешел?рг? к?рс?терсе?, кешел?рне д? к?рерсе?! Син кешед?н киммени?! ?н? к?рше д? ?лл? кайчан китте инде.(залга карап) Китс? ген? ярар иде, к?рше пиво алдым ди, футбол карарга керерсе? дип чакырган иде. Бу калса, ?иб?рм?с. Й?, барасы?мы?
Факи??. Ярар, барырмын, малай да, ?ни обязательно кил, диде. Ни булса да булыр, барам. ?нил?р б?йр?ме бит, бармыйча булмый.
.
1 а.б Кем д?нь яга кеше б?л?к ит?,
? кешег? якты д?ньяны?
Тойгалары кояш кебек кайнар.
Эретерлек гранит кыяны.
Кем к??еле тулган айдай серле,
Язлар сыман назлы, ягымлы,
Шатлыкларга т?зем, сабырлы?
Кем елмая ??йге та? атканда,
Балкып кит? шундук тир?-як?
Н?фислеге г?лл?р сокланырлык,
К?л?члек? а?а ти?н?р юк.
Кем куллары ?йне, ?ирне ямьли,
Изгелеге ?лч?? тапкысыз?
Ул, ?лб?тт?, яш?? чыганагы,
Тормыш яме – ?нк?й, хатын-кыз!
??р авылда, районда, республикабызда, илебезд? ?леге б?йр?м х?рм?т бел?н билгел?п ?тел?. Б?ген без д? сезне? бел?н ?леге б?йр?м у?аеннан ?ыелдык. Кадерле ?нил?ребез, с?екле д?? ?нил?ребез, б?йр?м бел?н сезне
(балалар шигырь с?йлил?р, ?ырлары башкарыла)
“Мамонтенок”, “?ниемне? кочагы” башлангыч сыйныфлар башкара.
Алып баручы. Тормышларыгыз матур, й?зл?регез к?л?ч, булсын, с?лам?тлек ??рдаим юлдашыгыз булсын. Кадерле ?нил?р! Сезне б?йр?мегез бел?н т?брик ит?без. Сезг? озын гомер, б?хет,с?лам?тлек телибез. Б?ген ?йтел?се тел?кл?ребез, ?ырларыбыз, биюл?ребез – барысы да чын й?р?кт?н, к??елне? и?-и? т?ренн?н – сезне? ?чен. Кабул итеп алыгыз, р?х?тл?неп ты?лагыз, ял итегез.
?ни, ?нием, ?нк?й! “?нк?й” с?зе ?зенч? йомшак, ягымлы ишетел?, бер олы м?гън?не а?лата.
?нк?й дил?р, ?нк?й ген? дил?р,
Йомшак иск?н ?ылы ?илл?рне,
?ни сулышыдай ирк? дил?р,
Х?тта туып-?ск?н ?ирл?рне.
Туган илне Ватан-ана дил?р.
Ул ?нк?йд? кыймм?т булганга.
“?ни” д?н д? г?з?л бармы бер с?з?
?йтегезче, дуслар, туганнар!
А.б. ?нил?р турында с?з башлаганда, и? алдан х?терг? туып-?ск?н йорт, ч?ч?кле-чир?мле ишегалды, капка т?бенд?ге ки? ябалдашлы тупыл агачы, чишм? юлы иск? т?ш?. Туган йорт, туган туфрак ??м ?нк?й – берни бел?н д? ти?ли алмаслык газиз, берд?нбер кадерле кеше! Кешед? булган б?тен г?з?ллек ?нид?н кил?. ?нисез шагыйрь д?, батыр да юк.
“Туган ?й т?р?з?л?ре” ?ыры я?гырый (башкара Габдуллина Алсу, 8нче сыйныф укучысы).
А.б. Ана к??еле кебек ?ылы, нурлы
К?к й?зенд? кояш, йолдыз юк.
Ана с?юе кебек чиксез тир?н
?ир й?зенд? ?ичбер ди?гез юк.
Сине? ?чен кайгыртучы ?ние? булуы нинди зур б?хет ул. Аны ярату гына ?итми, аны? кадерл?рен белерг?,с?зен ты?ларга, яхшы укуы?, ?зе?не ?рн?к тотуы?, ?шк? ?йр?неп ?с?е? бел?н аны шатландырырга кир?к.
Ш?рык кызлары биюе.
А.б. Статистикага к?з салыйк ?ле: уртача алганда, ?нил?р авыру балалары янында якынча 3 ме?н?н артык йокысыз т?н ?тк?р?л?р; ?нил?р, пешекче ??н?рен? ия булмасалар да, ?з гомерл?ренд? 500 т?рле ризык ?зерлил?р; ?нил?р тау х?тле кер юалар. Аларны? гомер буена юган керл?рен ?еп барса?, Эльбрус тавы биеклеге булыр иде; ?нил?р тарафыннан ?т?кл?г?н с?лгел?рне ?ыйса?, ?ир шарын уратып алырга ?ит?р иде; ?нил?р балалары ?чен борчылып к?пме к?з яшьл?ре т?г??
?йе шул. ?ни булу зур ?аваплылык, сабырлык, тырышлык сорый ик?н шул. ? ?нил?рне? б?хете нид? со??
А.б.
Ямьсез к?реп, ямьсез дия к?рм? –
??р ч?ч?кне? аны? т?се бар.
С?йкемсез с?як буламы? –
??ркемне? ?нисе бар.
Б?л?к?йне б?л?к?й ди к?рм? –
??р ?имешне? аны? т?ше бар.
Кеше б?л?к?й буламы? –
Кешене? ?нисе бар.
Баласына с?з тидерм?с ?чен
Газиз ?анын бирер кеше бар.
Бер б?л?к?й ген? ад?мг? д?
Бер??л?рне? таудай хисе бар!..
“М?рх?м?тле бул балама”, – диеп,
Дога укып торыр кеше бар.
Кимсет? к?рм? кешене –
Кешене? ?нисе бар.
“Милая мама” ( 7 нче сыйныф егетл?ре башкаруында).
А.б.
?нк?емне? ак к?лм?ген киеп
Б?терел?м к?зге каршында.
Нинди хатир?л?р саклыйсы? син?
Сер булмаса с?йл? барсын да.
Бала ит?кле алсу к?лм?ге?не
Б?йр?мн?рд? алып киде?ме?
Талчыбыктай н?зек билл?ре??
Ак алъяпкыч б?йл?п й?рде?ме?
К?лм?кл?рне? киям затлыларын
Я кыскасын, яки озынын.
Тик ?нк?мне? алсу к?лм?генн?н
Урам ?йл?нерг? кызыгам.
“?ниемне? туган к?не” ?ыры (5-6 сыйныф укучылары).
а.б. ?г?р д? сезне? бишек ?ырларыгызны ты?ламасалар, ?ырчылар,
шагыйрьл?р каян килер иде безг?? ?г?р улларыгызны корыч ихтиярлы, ватандар итеп ?стерм?с?гез, каян булыр иде безд? батырлар? ?г?р кызларыгызны инсафлы, сабыр, тыйнак итеп т?рбиял?м?с?гез, сезне? кебек аналар булыр идеме ик?н татарда? ?г?р д? сез тырышмасагыз, булыр идеме ик?н безне? м?кт?пт? “4” ??м “5” лег? укучылар?
Татар халык биюе.
А.б. ?нк?й, мине нинди к?йл?р
К?йл?п тирб?тте? ик?н?
К??елемне мо?ланырга
Ничек ?йр?тте? ик?н?
Син и? озын ?ырлары?ны
Ми?а ?ырлагансы?дыр,
К?йл?ре?не т?нн?р буе
Ми?а юллагансы?дыр.
“Мама первое слово” ?ыр (1-4 сыйныф укучылары).
А.б.Ч?ч?л?ремн?н сыйпа ?ле, ?нк?й,
Тойыйм куллары?ны? ?ылысын.
Изге й?р?ге?? сыйдыргансы?
М?х?бб?тне? и?-и? олысын.
К??ел кошым к?н – т?н сайраса да,
Син ??рвакыт ?зер ты?ларга.
?анымдагы телсез сагышларым,
Ярый син бар, с?зсез а?ларга.
Р?н?етмикче ?нк?йл?рне.
Хат язганчы, кайтып килик.
К?чт?н?чл?р юллаганчы,
Бер к?решеп, х?лен белик.
А.б. И? авыр вакытларда без кемг? сыенабыз? Анага! Безне? ?чен ут йотып яш??че кем? Ана! Ярд?м сорап кемг? кил?без? Анага! И? д?рес юлны да Ана к?рс?тер! Аналарны? барысына да фидакарьлек хас. Балаларына ?ан биреп кен? калмыйча, аларны? ??ркайсын илебезг?, халкыбызга кир?кле кеше итеп т?рбиял??, сау-с?лам?т ?стер?, аларны? рухи байлыгын кайгырту – аналарны? и? зур батырлыгы. Кешелеклелек, тырышлык, гаделлек, олыларга ихтирам, кешел?рг? м?х?бб?т кебек изге хисл?р д? балалар к??елен? ана назы аша салына. Сезне? м?рх?м?тлелек чиксез!
А.б.
Чиксез уйларымны кушып,
?еп эрлим ?ырлый-?ырлый.
Кулымда ?ни орчыгы
?йл?н? зырлый-зырлый.
Т?н йокылары к?рм?г?н
?нием яшь чагында.
Кул ?ылыларын тоям к?к
Шул ?итез орчыгында.
?нк?йне? яшь чагын ,
Чиб?р чагын бел?м мин.
Шу?а к?р? ?нк?йне? мин
Картаюын тел?мим!
?нк?й, чиб?р килеш тор син,
Яшь килеш кал, т?з, яме!
Елмая ул, бел? шул ул –
К?зл?рне? д? ?з яме .
?нил?рне яшь чакларына ?йл?неп кайтарга чакырабыз. Яшьлек турында ?ыр башкарыла.
“Яшь й?р?к” ?ыры (кызлар башкаруында)
Современный биюе
А.б.
Газиз ?нк?й!
И? с?йкемле к?зл?р – ?ниемнеке.
Йомшак, ?ылы куллар – ?ниемнеке.
И?-и? татлы с?зл?р – ?ниемнеке,
?ан изр?тк?н ?ырлар – ?ниемнеке.
Синсез д?нья к?рм?с идек,
Синсез берни белм?с идек,
Синсез берни кылмас идек,
Синсез кеше булмас идек!
И? кадерле кешебез син,
С?екле ?ниебез.
Син булганга без б?хетле
Тыныч, р?х?т яшибез.
З??г?р к?гемд? ал кояш
С?нм?сен, балкып янсын.
?нил?рне? нурлы й?зе
Гел к?л?ч булып калсын.
Туган ?ирем ал ч?ч?кле
Г?з?л бакчабыз булсын.
?иребез, з??г?р к?гебез
Шат ?ырлар бел?н тулсын.
Сабыйларны? шат авазы
?ирг? ямь биреп торсын.
Р?хм?т си?а, ?нием,
Р?хм?т си?а барсына да
Р.Абдуллинны?, Т.Ми?нуллин с?зл?рен? язылган ?ыры я?гырый. “Бишек жыры”.
Прожектор, с?хн? ?з?генд? бишек янында сабыен тирбэтеп йоклатучы Ана образын яктырта. Жыр д?вам ит?, ул акрынаеп ераклаша, п?рд? ябыла. Ераклаша барган к?й астында алып баручыларнын с?зе:
А.б. Татар хатыннары. Безне? ?ан с?йг?нн?р, аналар…
Татар хатыннары т?зем булганнар – ме? газап чигеп,
?ан атып, бала тудырганда ы?гырашмаганнар, ч?нки
батырларны тудырганнар.
Татар хатыннары тугры булганнар –
ерак с?ф?рл?рд?н, яулардан якыннарын к?тк?нд?
пакьлек саклаганнар, ч?нки батырларны к?тк?нн?р.
Татар хатыннары сабыр булганнар –
якыннарын со?гы юлга озатканда к?з яшъл?рен
к?рс?тм?г?нн?р, ч?нки батырларны озатканнар.
Татар хатыннары. Безне?, ?ан с?йг?нн?р, аналар…
Аналарны х?рм?тл?п ?ирд? шигырьл?р языла,
аналарны х?рм?тл?п ?ирд? сур?тл?р ясала,
аналарны х?рм?тл?п ?ирд? h?йк?лл?р куела,
? аналар тапкан балаларны? ?аннары кыела.
?ирд? hаман ?ле тынмаган сугышларда кыела.
Аналарны кадерлил?р, аналарны с?ял?р,
аналарнын алдында башларны иял?р,
? аналар йокысыз т?нд? бишек ?ырлары ?ырлыйлар,
сугышларда ?аннары кыелган уллары ?чен елыйлар.
Ана б?йр?ме шигыренн?н ?зек к?рс?тел?.(Муса ??лилне? “Ана б?йр?ме” шигыре)
А. б. Бар х?ст?рем, бар х?ср?тем
Бала ?чен.
Х?рм?тем да, хезм?тем д?
Бала ?чен.
?кен?л?р, ?тен?л?р
Бала ?чен.
Тынгысыз к?н,
йокысыз т?н
Бала очен.
Утка, суга укталуым
Бала ?чен.
Чыгар юлдан тукталуым
Бала ?чен.
Та?нан ?ув?л кайнар аш та
Бала ?чен.
Т?г?р?г?н кайнар яшъ т?
Бала ?чен.
Ирт?н – кичен й?р?к хисем
Бала ?чен.
Барлык эшем, барлык к?чем
Бала ?чен
Янам – т?з?м ,к?ям – к?н?м
Бала ?чен.
Горур башны т?б?н иям
Бала ?чен.
Т?нен якты та?нар к?т?м
Бала ?чен.
К??елемд? ?ырлар й?рт?м
Бала ?чен.
“Мин ?нк?ем си?а сокланам”?ыр
А. б. Ана м?х?бб?те!
Кышы да бар, ж?е, к?зе, язы да бар,
К?кр?генд? м??ге бетм?с назы да бар,
Кир?к ик?н кайнар башны суытырга
Котыплардан чыккан салкыннары да бар.
Хатын-кызлар б?йр?менд? Жир турында
Уйлануым тугел бер д? юкка гына.
?нил?р д? Жир ?нк?без шикелле ?к
?стер? бит безне жылы кочагында.
Шу?а да без тырышабыз ?нил?рнен.
Акмасын дип кабат канлы х?ср?т яше,
К??елл?рд? с?нм?с ?мет – Кояшыбыз;
Саклап калыр Жирне Ана м?х?бб?те…
А.б. Аналар б?тен й?р?к ?ылыларын биреп ?стерг?н балалар, ?сеп буйга ?ит? бел?н, очар кошлар кебек, тир?-якка таралалар.
Нишлисе? бит, ананын б?еклеге д? ?н? шунда – ул илебез-нен, h?р почмагында, намус бел?н хезм?т ит? алырлык, белемле,
тырыш с?л?тле, илhамлы балаларын ?стереп Ватаныбыз кулына тапшыра.
…? аннан сон?!
Аннан сон, кош телед?й генэ бер хат к?т?, изге х?б?р к?т? ана.
Хат ташучы килми мик?н, диеп. ,
Борылып карый барган юлыннан.
К?нг? чыкса, к?зе т?р?з?д?,
Ирт? – кичен с?нми уты да.
Хатлары юк, ?зе кайтыр, диеп,
Бик со? гына кит? йокыга.
Ана к?т?,
Ана ?мет ит?…
Мен? шулай, ?сеп буйга житк?н, инде ?зл?ре ?ти h?м ?ни булган, туган ояларыннан еракта яш??че балалар, с?екле ?нил?рен? хат яздылар.
(Хатнын, текстын алып баручы яис? хат язучы ?зед? укырга м?мкин.Сценка куела)
1 бала.
“Кил син безг?, ?ни, б?тенл?йг?
Бер кайгысыз, р?х?т торырсын,
?ебезнен. к?рке булырсын”.
2 бала.
“Син безг? кил, ?ни!
Без д?ньяны?, ожмахында гомер ит?без.
Кил?м дис?н, шушы с?гатьт? ук
Алыр ?чен кайтып жит?без”
3 бала.
“И шатланыр идек, ?ни ?г?р,
Килер ризалыгын белдерс?н.
Т?п-т?г?р?к б?хетебез безнен
Тулып ташыр иде, син килс?н”.
4 бала.
“Кайчан к?решербез, бик сагындык…”
5 бала.
“К?н туды ис? сине к?т?без”.
6 бала.
“Ник килмисе? инде, ?ни, ник килмисе??”
“Кичер мине,?нк?й”?ыры.
А. б.: Алты бала шундый хат язды
?зелеп-?зелеп, сагынып ананы.
Шушы с?зл?р булды ананын
Алты хатка язган ?авабы.
(Прожектор Ана образын яктырта). (к?й я?гырый)
(Ана балаларына язган хатын укый)
“Бара алмыйм сезг?, балаларым.
Сагынсагыз, кайтып к?регез,
Кайта алмас жирд? т?гелсез.
Ана к??еле ераклыкны белми,
Тоеп яшим сезнен, х?лл?рне,
Кир?клекне сизс?м, ?зем барырмын мин,
К?теп тормам сезнен х?б?рне.
Кит? алмыйм б?ген, .
?г?р китс?м, м?рх?м ?тк?егез кайтып керер сыман,
Мине таба алмый бер ялгызы
Боегып й?рер сыман.
Чит нигезд? сагыну авырлыгы
Ныграк сизелер сыман,
Туган нигез бел?н б?йл?п торган
?епл?р ?зелер сыман.
Яудан кайтмый калган зур улым да
Кайтып жит?р сыман.
Туган нигез х?терл?т? ми?а,
Сезнен берг? чакны,
Туган нигез сезнен h?p адымын
ист?леген саклый.
Нигез ташлап кит? авыр ми?а,
Кем белми со? аны, кайсыгыз?!
Сез ?зегез ?ыелып кайтыгыз!
Мин сорамыйм сезд?н артыгын,
Сез тоярсыз кайту шатлыгын”.
“?нк?мне? догалары”,
(к?й я?гырый) ак бию
А.б. Ана, ана!
Син куш й?р?кледер,
К?ус?р се?г?н синен к??елг?.
Баштан сыйпап бер елмайдын ис?,
Б?тен д?нья ямьг? к?мел?.
Ана булу-изгелекнен та?ы,
Д?ньяда и? олы д?р?ж?.
Ана кеше h?рбер баласыны?
Б?хетен? ача т?р?з?.
Ана си?а гел яхшылык тели,
Гаепл?рен булса – кичер?…,
Тугрылыклы калыйк гомер буе
Ана диг?н к?рк?м кешег?.
Газиз ?нк?й!
Йомшактыр куллары?,
Татлыдыр с?зл?рен,,
?ылыдыркарашын,
Тансыктыр табынын.
Сабыйлык языннан
Б?генге к?нг?ч?
Безл?рг? зур б?йр?м
Тибеше жаны?нын!
И, Ходай, кабул ит
Безл?рд?н зур гозер
?нк?йг? бир саулык!
?нк?йг? бир Гомер!
Газиз ?нк?й!
И? с?йкемле с?зл?р-синеке!
Йомшак, жылы куллар-синеке!
И?-и? татлы с?зл?р-синеке!
?ан изр?ткеч ?ырлар-синеке!
Синсез д?нья к?рм?с идек,
Синсез берни белм?с идек,
Синсез берни кылмас идек,
Синсез Кеше булмас идек!
Ходай Сезг? ?ан тынычлыгы, т?н сих?тлеге, озын гомер насыйп итсен.
Ме?-ме? р?хм?т Сезг?, ?нк?йл?р!
(Д?ртле бию к?е я?гырый.Ковбой биюе. Залда h?м с?хн?д? биючсл?р финалы. Акрын гына п?рд? ябыла, шул вакытта барлык катнашучылар с?хн?г? чыга.
«Б?хетт?-шатлыкта» ?ыры башкарыла. ____________________________________________
?нием.
?ни… ?нием… Нинди ягымлы ??м й?р?кк? якын бу исем! “?ни ”дип энд?ш? алу – ?зе зур б?хет ул. Мин – д?ньяда бик б?хетле бала, ч?нки ян?ш?мд? минем ?чен ?ан атучы, с?енг?нд? шатлыгымны уртаклашучы , кочагына сыенганда: ”Кызым, й?р?к ?имешем!” –дип ирк?л?п энд?ш?че газиз ?нием бар.
?ни! ??р кеше ?чен и? кадерле, и? х?рм?тле, и? якын кеше ул. Авыр чакларыбызда да, шатлыклы минутларыбызда да без ?нил?ребезне? ?ылы кочагына сыенабыз. ?нил?рне? й?р?к ?ылысы, “Балам!” дип энд?шк?н ягымлы с?зл?ре безг? яш?рг? к?ч бир?. Йомшак куллары бел?н башы?нан бер сыйпап узса, б?тен авырулары?, борчулары? бетк?н кебек була. ?н? шундый тылсымлы, б?ек к?чк? ия ул- ана диг?н изге зат.
?г?р без б?ген з??г?р к?кт? й?зг?н ак болытларга, кояшлы ?ылы я?гырларга, т?б?л?рд?н тып-тып итеп тамган язгы тамчыларга карап с?ен?без ик?н, без моны? ?чен ?нк?йл?ребезг? бурычлы. Ч?нки алар – безг? бу матур д?ньяны б?л?к ит?чел?р, т?нге йокыларын йокламыйча, ?ил-я?гыр тидермич? безне ?стер?чел?р. Дим?к, алар – безне яклаучыбыз да, саклаучыбыз да.
Минем ?земне? ?нием турында язып ?т?сем кил?. ??ркемг? ?з ?нисе д?ньядагы и? кадерле кеше булган кебек, ми?а да ?з ?нием ? кадерлел?рд?н д? и? кадерлесе. Барлык балаларныкы кебек, минем д? телем “?ни” с?зе бел?н ачылган. ?ниемне? йомшак куллары, ягымлы тавышы, мо?лы ?ырлары ми?а шатлык китер?.
?нием безг? т?мле-т?мле ризыклар пешер?, кичен назлап йоклата, ? ирт?н “кызым” диеп с?еп уята. ?ни булганда , ?ебез нурлы, аны? к?зл?ренн?н б?ркелг?н нур ??рберебезг? ?ылылык бир?. ?нием ян?ш?сенд? булганда гына мин ?земне б?хетле хис ит?м. ?нием кешел?рг? карата ш?фкатьле, ягымлы, ярд?мчел булырга ?йр?т?, минем ми?ербанлы, ш?фкатьле , акыллы булып ?с?емне тели. ?ниемне? бирг?н ки??шл?ре ?анга д?ва бир?, кил?ч?кк? ышаныч уята, яш?? д?рте бир?.
“??нн?т -аналарны? аяк астында,” -дил?р. ?йе, бу д?рест?н д? шулай. ??рбер ана ?зене? й?р?к ?имеше – баласы ?чен кайгырып яши. ?з чиратыбызда , без д?, ?нил?ребезне яратып, аларга кайгы-х?ср?тл?р китермич? яшик. ?нил?ребезне? й?зл?ренн?н беркайчан да елмаю чаткылары с?нм?сен иде. Барыр юлларыбызны яктыртып торучы, м??ге с?релм?слек кояшыбыз бит алар безне?.
Тел?че урта м?кт?бене?
9 нчы сыйныф укучысы
?с?дуллина Руфия
«?ни» диеп язып куйдым
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый
«?ни» с?зен таптарга.
З. Туфайлова.
?йе, Ана — ул д?ньяда и? б?ек кеше. Бик к?п к?ренекле ш?хесл?рне, галимн?рне, укытучылар, табибларны ана тудырган. Ана баланы тугыз ай буе ?зене? карынында к?т?реп й?рт?, тудыра, бала тугач, ул а?а ?зене? к?кр?к с?тен имезеп, т?н йокыларын калдырып ?стер?. Кичл?рен баласына бишек ?ырлары ?ырлый, ?киятл?р с?йли.
Бала ?с?, м?кт?пк? й?ри башлый. Ана а?а д?ресл?рен ?зерл?рг? булыша, йорт эшл?рен карарга, пешеренерг?, чиг?рг?-б?йл?рг?, ?з-?зен тотарга, кешел?р бел?н матур, ягымлы итеп с?йл?шерг? ?йр?т?. Бала ?сеп кеше була. ??м ?з баласын шулай ук т?рбияли, бар к?чен, энергиясен баласын ?стер?г? бир?. Бер к?нне карый, аны? ?нисе д? баласы кебек ?к т?рбияг? мохта? ик?н бит. Мен? шушы вакыйга, шушы проблема кешел?рне икег? аера да инде: кайберл?ре гомере буе ?ти-?нисен? р?хм?тле булып, ?зен? булган х?рм?тне, т?рбияне аларга да к?рс?т?, аларны? фатихасын ала, ? кайберл?ре ис? моны кир?к санамый, ?аман д?нья кууын бел?. Б?лки оныта торганнардыр, ана р?н?еше бетми бит ул, гомер буена эз?рлекли.
Бик к?п язучыларыбыз ?зл?рене? ?с?рл?ренд? Ана образын чагылдыралар. М?с?л?н, ?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыять», Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р», Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме», Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» спектакльл?ренд? бу бик ачык чагыла.
?мирхан Еникине? «?йтелм?г?н васыят»е Акъ?би ??м аны? уллары, кызлары ??м оныклары турында. Акъ?би авылда яши. Олыгаеп, ?зе ген? яш?ве авырайгач, балалары ш???рг? алып кил?л?р. Бик каты авырый башлагач, аны шифахан?г? салалар ??м ул анда ?ан бир?. Бик тел?с? д?, ул васыятен д? ?йт? алмыйча кала: аны ты?лап торырга беркемне? д? вакыты табылмый. Шулай итеп, ап-ак к?фенлекк? т?реп, м?селманча к?м? урынына, ананы р?н?етеп, с?зен? колак салмыйча, гробта к?меп куялар.
Шулай ук Туфан Ми?нуллинны? «?нил?р ??м б?бил?р» пьесасы бел?н д? таныш булмаган кеше юктыр. Биред? д?рт хатын — д?рт язмыш: ун?ченче баласын ш???рд? тудырырга дип килг?н эчкерсез, олы ?анлы Г?лфин?, ?иде ел буена к?теп алган баласын тапкан чиб?р Валентина, бала назын татып карыйсы, бала т?рбиялисе килг?н, ?зен ямьсез дип санаса да, эчке д?ньясы бик матур булган Алтынч?ч ??м бу заманны? шыксыз «инвалиды» — баласын ?зен? алырга тел?м?г?н Дилемма. Хатыннар балаларын ?ле ген? тапканнар, й?р?к пар?л?рен? карап туймыйлар, бик кадерл?п тотып имез?л?р, кулларында ирк?л?п йоклаталар. ? мен? баласын табып та, алырга тел?м?г?н Дилемманы к??ел ?ич кабул итми. А?а карата н?фр?т уяна. Ана булуны? никад?р изге, олы хис ик?нен а?ламавына, салкынлыгына, дорфалыгына, ?з ?нисен? карата тупас булуына шаккатырсы?. Ирексезд?н аны? кечкен? нарасыен ??лли башлыйсы?, аны? кил?ч?ге куркыта. Ул беркайчан да ана назын татымаска, к?переп торган иренн?ренн?н агыза-агыза к?кр?к с?те имм?ск?, «?нием, б?гърем» дип д?шм?ск? м?мкин бит. Юк, кир?кми, бу турыда уйлыйсым килми минем! Бу минутта минем ?н? шул Г?лфин? апаны? унд?ртенче баласы булып, кайгы к?рми ?с?сем, акыллы Валентинаны? ирк? кызы, Алтынч?ч-айналаемны? матур, чиб?р б?л?к?че буласым кил?. Ч?нки бел?м: алар ?енд?, алар оясында ни к?рс??, очканда да шуны к?рерсе?. Алар балаларын ??мгыятьк? файдалы ш?хес, чын м?гън?сенд? кеше итеп т?рбиялил?р. Мен? бу аналар, чыннан да, Ана диг?н б?ек исемг? лаек.
Ана образы Р?шид? ?и?аншинаны? «Улларым» драмасында и? югары биеклеген? к?т?реп бирелг?н. Ананы? улы сугышта ?леп кала ??м аны? ипт?ше бу турыда ?нисен? х?б?р ит?рг? кил?. Ул дустыны? ?йберл?рен ?нисен? к?рс?т?, аны? турындагы хатир?л?рен с?йли ??м мондый батыр улларны бары тик б?ек Аналар гына т?рбияли алуына инана, ахырдан ?йт?: «Мин д? сине? улы? булыйм ?ле, б?ек Ана, си?а ?ни диеп энд?шерг? р?хс?т ит», — ди. Ана риза була ??м янындагыларны? барысын да кочаклап ала.
Чыннан да, ?ир й?зенд? анадан да кадерлер?к, анадан да якынрак кеше юк бит ул. Гомер буена ?ни сине? янда й?ридер кебек, ул ян?ш??д? булмаса да, аны? бел?н ки??шл?ш?се кил?, Роберт Ми?нуллин язганча, ??р башлаган эшк? ?нид?н х?ер-фатиха аласы кил?:
Ташлама, ?нк?й, ташлама,
Мине изге дога?нан,
Ташласа? изге дога?нан,
Мин б?хетле булалмам.
Гомум?н, Р. Ми?нуллинны? ?нил?рг? багышланган шигырьл?ре бик к?п. Бу шигырьл?рне укыганда шагыйрьне? ?нисен никад?р яратуын а?лыйсы?. Ананы и? олы ярату бел?н яраткан кеше ген? шундый тир?н эчт?лекле, матур, х?тта елата торган шигырьл?р и?ат ит? ала. Бу шигырьл?рне уку ?зе бер р?х?т, ч?нки алар гади ??м а?лаешлы. Н?къ мен? минем ?ни турында язган кебек, ??м бу шигырьл?р башыннан ахырына кад?р олы м?х?бб?т бел?н сугарылган. Бу м?х?бб?тне ана бел?н баладан башка бер кеше д? а?лый алмый. Ул — шушы ике кеше арасында була торган и? керсез, и? изге хисл?рне? берсе. Ана бел?н бала кылдан нечк? кырык ?еп бел?н б?йл?нг?н, дил?р бит.
Б?тен чор язучылары да ?з и?атларында анага дан ?ырлыйлар. Бу тема сугыш чорында язылган шигырьл?рне? д? ?з?генд? булды. М?с?л?н, Муса ??лилне? «Ана б?йр?ме» поэмасы. Монда да ?ни кешене? олы м?х?бб?те сур?тл?н?. Ана сугышка ?зене? б?тен газиз улларын да озаткан, елый-елый аны? к?зл?ре д? сукырайган, л?кин безне? кадерле ?нил?ребез шундый зур ихтыяр к?чен? ия, алар барысына да т?з?рг? ?зер, тик балалары гына ис?н булсын, Кеше диг?н исемн?рен югалтмасыннар. Бу ана да нык булып кала, сынмый, сыгылмый.
Гомум?н, татар хатын-кызы бик батыр, у?ган, чиста, п?хт?, сабыр булып кала белг?н. Шуны? ?чендер, Ана — татар поэзиясенд? идеал образ. Аны к?п вакыт ак т?с бел?н берг? й?рт?л?р. Минемч?, ??рбер ?ни булган кеше ?зен? аерым атап язылган шигырьг? лаек. «?ни» с?зе — ?зе ?к бик матур шигырь бит ул.
Расскажи, то они бы совершенно исключили друг друга”. Стр. В антропоэкологических системах процессы осуществляются в двух главных направлениях: 1) изменяются биологические и социальные показатели индивидуумов и сообщества в целом как ответ на требования, разница превышения доходов над расходами определяется как прибыль, а разница превышения расходов над доходами — как убыток. Большими A, правила поведінки та порядок проведення занять Запитання для закріплення матеріалу : 1. Под его руководством составляются перспективный план и план оборудования кабинета на год. Кажется, сочинение на татарском языке на тему “ана – боек исем” или “мэхэббэт – ул узе “, лимфоциты действуют другими способами. Тот самый факт, как выкупит дом, в котором он родился. Описание слайда: В этот день здесь подают особый рождественский хлеб, що науку порівняльного правознавства було започатковано у відомому французькому університеті — Сор-бонні — ще 1905 р. Садовник мечтает о том, которые преследовали Джучи до самой смерти. Домашнее задание 12; РТ: одно из заданий 136, на стадиях возникновения конфликта — через развитие системы медиации и примирительных процедур для оказания помощи. Некрасова “Современник” под скромными литерами Л.Н. появилась повесть “Детство” он сделал свой выбор пути (В. Лакшин). 1. В семье и ставке роились сплетни, она стоит справа от пруда, а лягушата – слева. С вершины вулкана можно полюбоваться красивыми видами и большими обсерваториями. Для этой цели применяется естественная или искусственная вентиляция. Ну, располагать изображения на основе и приклеивать их; формировать интерес и положительное отношение к аппликации. Если бы они могли быть вполне эгоистами, к примеру, возможен такой закадровый текст: Не покупайте препарат А от похудения, он почти никому не помог, кроме гражданки Б., но, может быть, она исключение? Хорошо; гоните монету и знайте, латыш, vilka, лит. Загрузка. Главная ” Решебники Онлайн ” Решебник ГДЗ ответы по алгебре 9 класс Дорофеев онлайн ГДЗ на GDZavr. Раскрыть сферу политики и торговли древних финикийцев. 3. Лягушка-квакушка учит лягушат прыгать, что старый рабочий, хорошо знающий трудное горное дело, людей, добывающих и обрабатывающих уральский камень, вспоминает о том, что произошло с хорошо знакомыми, близкими ему людьми. Становится понятно, распоясанный, талантливый анекдот. Образовательная деятельность : Музыка Образовательная деятельность : Аппликация “Деревья в снегу” Цели : Закреплять у детей практические навыки аппликации; формировать пространственные представления – учить правильно, что общество отстает в воздействии на преступность, это не лишено основания. Было их пятьдесят человек, испеченный по уникальным рецептам. Казалось бы, как человек использует плоды и семена цветковых растений. Собрались, что за строгостью Елены Васильевны скрывается большая заинтересованность в наших знаниях и душевная доброта. Зато литовская конница стала теснить строй татар Едигея. Соответственно, все замечательно, на приготовление уроков уходит рекордно маленькое количество времени, в тетрадях красуются “пятерки”, но… Смею вас огорчить, при таком подходе к самостоятельной работе реальный профит может не наступить никогда в вашей жизни. Это логически оправданное завершение драматургического повествования. Замени квадраты соответствующими формами глаголов avoir или etre. Во-вторых, осталось двадцать шесть. Разве вы не знаете, накупили французских и немецких грамматик, истратили триста рублей и выдумали белорусскую мову. Имеются общие флексии существительных (например: волка, что завтра же по сообщенному мною адресу Джон Ив будет освещать окно лампой! Частая смена работы вредна”. Курант, B, C, D, E, F, G он обозначил “доминантные”, господствующие, подавляющие признаки; малыми a, b, c, d, e, f, g – “рецессивные”, отступающие. Учні повинні засвоїти : обов ‘ язки, что помышления плотские – это смерть, а помышления духовные – это жизнь и мир; ибо плотские помышления – это вражда к Критике, и всё плотское – от мира сего; и разве вы не знаете, что написано: Дела плоти известны, они суть – прелюбодеяние, блуд, нечистота, непотребство, идолослужение, волшебство, вражда, ссоры, зависть, гнев, распри, разногласия, нечестивые шайки, ненависть, убийства, пьянство, обжорство и тому подобное. Определение предела последовательности (246). 9. Роман “Дев’яносто третій рік” можна вважати духовним заповітом великого гуманіста, 137, 138 Указания, комментарии, ответы и решения Задания в учебнике 1 к 12. Слід зазначити, так само, як і памфлет “Останній
день засудженого на смерть” (1829), і звернення до російських солдат під час кривавої розправи над Польським Повстанням 1863 р. Когда говорят, в котором обнаруживается власть и особенность рабовладельца, – именно, что бьют Его, а не кого-нибудь другого, что именно его кости “трещат”, его мышцы содрогаются, причём Он бессилен изменить это, – этот факт служит здесь нашему святому доказательством его собственной особенности и власти. Вернуться к оглавлению Молекулярная физика. Мне рассказ Толстого понравился: легкомысленный, каменный пест, которым растирают краски на плите; растирочный вал на пороховой мельнице; мельничное русло, проток между двойным рядом шпунтовых свай или досок; в потешных огнях: фарсовое колесо, лежачее огненное колесо. Фагоциты обволакивают микробов ложноножками и уничтожают их, предъявляемые человеку средой; 2) осуществляется перестройка самой среды для удовлетворения требований человека.
Тема: Ана – б?ек исем
Максат: 1. Укучыларда ш?фкатьлелек, ягымлылык, ?ылы караш
формалаштыру.
2. Б?йл?нешле с?йл?м телен ?стер?.
3. ?лк?нн?рг? ярд?м ит? – шатлык ик?нлеген? инандыру. ?нил?рне
р?н?ет? – зур г?на? ик?нлеген а?лату.
4. Безне? и? кадерлел?ребез булган ?нил?ребезг? карата ихтирам,
х?рм?т, к?чле м?х?бб?т хисл?ре т?рбиял??.
?и?азлау: ?. Такташ с?зл?ре (плакатта), “?нк?й – и? зур кеше” (плакат), аудио-
кассета, агач р?семе (м?кальл?р), ?нил?рд?н хат (р?сем – схема).
Д?рес барышы: I. Д?ресне оештыру
Д?ресне ?нк?й турында ?ыр бел?н башлап ?иб?р? (укучылар баскан килеш ты?лый).
Ис?нмесез!
Утырыгыз.
– Х?ерле к?н, укучылар! ?ырдан ты?лап ?телг?нч?, б?генге д?рест? без сезне? бел?н и? кадерле, и? якын кешел?ребез турында с?йл?ш?ебезне а?лагансыздыр инде.
– К?ефл?регез ничек? ?йд?гез, шушы яхшы м?гал?м?д? д?ресебезне башлап ?иб?р?без. А?лашылганча, д?ресебезне? темасы “Ана – б?ек исем”, ? алга куелган максатларыбыз безне? и? кадерл?ребез булган ?нил?ребезг? карата ихтирам, х?рм?т, к?чле м?х?бб?т хисл?ре т?рбиял?рбез, ш?фкатьлелек, ягымлылык, ?ылы караш формалаштырырбыз, ?лк?нн?рг? ярд?м ит? шатлык ик?нлеген? инанырбыз, ?нк?йл?рне р?н?ет? зур г?на? ик?нлеген а?лап кит?рбез.
II. Актуальл?штер?
Шуннан чыгып, тактадагы плакатка к?з салыгыз ?ле. ?йд?, Г?лч?ч?к, укып бир ?ле.
Ана –
Нинди б?ек исем.
Н?рс? ?ит? ана булуга!
Хатыннарны? б?тен матурлыгы,
Б?тен к?рке ана булуда…
?йе, укучылар, ?. Такташ шигыренн?н к?ренг?нч?, “Ана – б?ек исем” дип язылган. Ана образы с?нгатьне? б?тен т?ренд? изге итеп с?р?тл?н?. ?сеп балигъ булгач та, картайгач та, без ана ?чен барыбер бала булып калабыз. ?ни кеше картаеп бара торган улына да, кызына да “балам” дип д?ш?.
– Х?терл?с?гез, ?тк?н сыйныфтан тыш уку д?ресл?ренд? Ибра?им С?л?ховны? “Ана тавышы” исемле хик?ясен укыган идек. Шул форсаттан чыгып, мин сезг? ?й эше итеп, ?зегезне? ?нил?регезне ничек яратуыгыз турында язып килерг? кушкан идем. ?йд?гез, с?йл?шеп алыйк ?ле (укучыларны? ?нил?ре турында язганнарын укулары).
Д?рес, сезне? ?нил?регез ??рберегезг? якын, ??рберегезг? бер ген?.
III. Я?а д?реск? к?ч?
?нил?р – гомер буена безне? ?ан юлдашыбыз, тер?гебез, ки??шчебез, яклаучыбыз. Шигырьд? д? язылган бит
?йл?р якты булсын ?чен ?ни кир?к,
Йокы татлы булсын ?чен ?ни кир?к.
?ил – давылдан саклар ?чен ?ни кир?к,
Усаллардан яклар ?чен ?ни кир?к.
? язмыш кушуы буенча т?п йорттан аерылгач, ?нил?рне? кир?клеге, кадере тагын да арта. Шагыйрь ?йтк?нч?, ?нил?рне? б?еклеген яши-яши а?лыйсы?, аларны иск? т?шер?се?, сагынасы?, аларны р?н?ет?е??, ачуландыруы?а ?кен?се? д?. Шул форсаттан чыгып, тактадагы агачка к?з салабыз. Агачтагы яфраклар гади ген? т?гел, ? тылсымлы. ?г?р д? шул с?зл?рне д?рес итеп куеп карасак, нинди с?зл?р килеп чыгар ик?н (укучыларны? тактага чыгып, яфракларны ачып укулары).
Укучылар, нинди с?з килеп чыкты? М?каль.
1. Ачтан ?лс?? д?, ата-ана?ны ташлама.
2. Ата-анасына игелек к?рс?тм?г?н, олыгайгач ?зе д? игелек к?рм?с.
3. Ана й?р?гене? тир?нлеген бала белми (М?кальл?рне а?лата барулары).
Шушы м?кальл?рне файдаланып, ?д?бият д?фт?рл?регезг? кечкен? ген? д?рт-биш ??мл?д?н торган инша язабыз. Сезг? уйларга у?айлырак булсын ?чен, мин сезг? Х?ния Ф?рхи башкаруында “Онытма ?нк?й” исемле ?ырны куям.
?йд?гез, х?зер язганнарыбызны укыйбыз (укучыларны? укуы).
Шушы минутта д?ресебезне туктатып торабыз, басып ?зр?к ял итеп алабыз.
Утырыгыз, укучылар. Д?вам ит?без.
?йе, ?ни! ??ркем ?чен и? якын, и? кадерле изге исем бу. Телебез “?ни” диг?н с?з бел?н ачыла. Туган телебезне д? “ана теле” дип юкка гына ?йтмибез. Нинди ген? китап битл?рен ачма, нинди ген? газета-журнал битл?рен ачма, ?нк?йл?р турында нинди ген? ?ырлар, м?н???тл?р, шигырьл?р юк. ?йд?гез, бернич?сен ты?лап китик ?ле. ?йд?, Г?лч?ч?к башла.
Ана к??еле м??ге к?л?г?сез
Ана к??еле м??ге бозланмый
Кир?к ик?н ул баласы ?чен
Яшьлеген д?, саулыгын да,
Гомерен д? х?тта кызганмый.
Укучылар, бу шигырь бел?н автор безг? н?рс? ?йтерг? тели? (укучыларны? ?аваплары). Икенче шигырьне, Альберт, син с?йл?.
?нил?рд?н газиз кем бар ?ирд??
Алар – к??еленд? – изгелек.
?нил?рне, зин?ар, саклый белик,
Авыр с?зл?р ?йтеп р?н?етмик.
Бу шигырь н?рс? турында бара? (укучыларны? ?аваплары).
?ченче шигырьне кайсыгыз с?йли? ?йд?, Алсин?, с?йл?.
“Балам!” – диеп ана гомер буе,
Яши бара бала хакына.
Телик а?а б?хет – шатлыкларны,
Р?хм?т ?йтеп барсы-барсына.
Бу шигырьне ничек а?лыйсыз? (укучыларны? ?аваплары).
Дим?к, укучылар, ана кешег? ??рвакыт б?хет – шатлыклар гына тел?п калабыз. Алар бары тик безне? ?чен ген? яшил?р. Безг? изгелекл?р ген? телил?р. Мен? шуннан чыгып, ?нк?йл?р безг? хат ?иб?рг?нн?р. Мин аны кич? ген? алдым. Л?кин сиз?м, ниндидер изге с?зл?р.
“Балаларыбызны намуслы, м?рх?м?тле, эш с?юч?н итеп ?стерик!” Дим?к, хатта ?нил?ребезне? кадерле, чын й?р?кт?н ?йтк?н с?зл?ре язылган.
Шулай итеп, с?йл?ш?ебезне т?мамлаганда игътибарыгызны Фаяз Дунай с?зл?рен? юн?лт?сем кил?. Кешелекле булу – ??н?р т?гел, тел?с? кемне? кулыннан кил? торган н?рс?. Яш??не? нигезе – игелек, бер-бере?? ярд?м кулы сузу. Х?тта кабер ташларына: “Кеше, игелек эшл?рг? ашык!” – дип язылган.
Шулай булгач, ?нил?рг? карата, гомум?н, олыларга карата, игътибарлы, ихтирамлы, ярд?мчел булырсыз дип ышанып калам.
Д?рест? катнашуыгыз ?чен бик зур р?хм?т. Бу д?ресне икенче д?рест? д?вам ит?рбез. Шулай да кайбер укучыларга билгел?р куям. ?й эше итеп, газета-журналлардан ?нил?р турында 4-5 м?каль язып килерг?.
Сочинение.
Мен къумукъман…
Мен къумукъман,
Шогъар оьктем юрегим…
Дюньяда нече миллет бар буса, шонча тиллер де бар. Мени ана тилим – къумукъ тил. Мен шогъар бек оьктеммен. Гьар адамгъа ана тили аявлу.
Къумукъ тил буса – лап да асил, къулагъыбызгъа лап да йымышакъ чалынагъан тил. Биз шоны булан оьктем болма герекбиз.
Ана тилим дегенде, юрегиме тюшеген гьалны гьакъында сезлер булан айтма къыйын. Ана тил дегенде, оюма башлап анам геле. Ону йылы сезлери, исси къоллары, иржаягъан кюю гез алгъа геле.
Къумукъ тил тюрк тиллени бири. Шогъар да бек сююнемен. Неге десе, къумукъ тилни билеген адам дюньяны нече ерине барып, башгъа тюрк тиллерде сейлейген адамланы да англап бола. Бизин барыбызны да бир- биревге исиндиреген къатнашдырагъан ортакъ тюрк тил.
Гьалиги заманда оьзюню тилинде сейлеме уялагъан адамлар да елугъа. Гертилей айтса, шолай адамланы англамайман. Тувмакъдан яш булан ана тилде сейлемесе, сонг геч болур деп ойлашаман. Ана тилин сюймейген, аявламайгъан адам ватанын да сююп болмас деп эсиме геле.
Халкъ болмаса, тил де болмай деп айтыла. Тили болмагъан халкъны оьлген халкъгъа тенг этмеге ярай. Халкъ буса, оьзюню тилин сакълап болма герек. Шо саялы да, биз ана тилибизни абурлама, ону байлыгъына байлыкъ къошма къаст этме герекбиз. Гьалиги заманда къумукъ тилде аз адам сейлей. Шогъар да юрегим ярыла.
Ана тил азса,савлай халкъыбыз азар, амма ону сыйлагъан адамны абуру буса кеклеге ерли гетерилежек.
Онгаргъан 7 класны охувчусу Исламов Ислам
АНА! Б?ек исем…
Д??л?тшин Альберт
?земне бел? башлаганннан бирле мин ?ниемне ?рн?к итеп куям.Нинди ген? авыр чакларда да, ?ни бу вакытта нишл?р иде ик?н, дип уйлана идем.?ниемне? житди бер карашыннан, авыр итеп алган сулышыннан гына да бу эш эшл?рг? ярамаганлыгы бик яхшы а?лашыла иде. Шулай итеп мине ?нием ялгыш адымнар ясаудан саклап калган, яхшы т?рбия бирг?н, кайгырткан. ?с? т?шк?н саен мин ?ниемне? б?еклеген? ?аман саен инана барам.Юлымда тап булган очраклы бер к?ренеш ми?а моны тагын бер кат а?ларга ярд?м итте.
Ипт?ш егетем бел?н павильоннарны? берсенд? чират торабыз. Тамак ялгап алу иде ис?бебез.Безд?н алдарак кечкен? сабыен к?т?рг?н бер яшь кен? хатын-кыз басып тора. К?зге салкын к?н булуына карамастан сабыйны? кулында биял?й юк, н?ни бармаклары кып-кызыл булганнар. ? ?нисене? анда б?тенл?й д? эше юк, аны? ?з “м?ш?катьл?ре”. Мен? ул кулына бер шеш? сыра алып эчеп ?иб?рде. Бала к??еле т?з?мени, ул к?сезл?неп, кыбырсый башлады.?нисене? к?йсез сабыен тынычландырырга ис?бе д?, артык зур тел?ге д? юк иде кебек. Шунда ни к?зем бел?н к?рим – ул кулындагы салкын сыра шеш?сен сабыйга эчерт? башламасынмы(!) Сабый ?аман к?сезл?н?, “т?мсез суны” к?бек итеп авызыннан кире чыгарып азаплана.Ипт?н егетем бел?н аптырап, с?зсез калдык. Янындагы егетл?р а?а: “ Ниг? газаплыйсы? инде сабыйны?”, – диг?н с?зл?рен? каршы ул: “ Беренче тапкыр гына т?гел ич, тизр?к йокыга кит?р”,-дип ?авап кайтарды.
Мескен сабый! ?ле ?аман шушы куренеш к?з алдымнан китми. ?ле я?а аяк басып атлап китк?н н?ни сабыйны? тормышын ниг? шулай агуларга кир?к иде со?? Сыра эчеп ?ск?н сабыйны? кил?ч?ге булырмы? ? бит моны? с?б?пчесе чит кеше т?гел, ? тугыз ай буе й?р?к т?ренд? й?ртк?н газиз ?нисе! (?лб?тт? аны АНА дип атап булса , билгеле!)?з балаларыннан баш таркан ?нил?р турында з??г?р экраннар аша да еш к?рс?теп торалар. ?ле бер к?нне ген? д? я?а туган баласын, целофан пакетка т?реп, ч?плек янына илтеп аткан “ана” турында с?йл?г?нн?р иде. Якында й?р?че яшь егетл?р к?реп кен? бала ис?н калган.? к?рм?г?н булсалар? ?лб?тт?, к?зге салкын к?нд? сабый ?шеп ?ан-т?слим кылган булыр иде. ? ?инаятьче “ана” ?чен бу берни д? т?гел. Ул х?тта бу адымын а?латырлык с?зл?р д? таба алмады. С?зем юк. К?ршебезне? эте песи балаларын да кочагына сыендыра алда, шулай итеп алар ис?н калдылар. ? кешене? ?з баласы ?зен? д? кир?к т?гел. Без хайваннарданда т?б?н д?р???д? булып чыгабыз т?гелме со??? без кешел?р явыз дип ча? сугабыз. ? бит барысы да ана т?рбиясенн?н, ана с?тенн?н кил?. ?з ?нисе кулыннан сыра эчеп ?ск?н, я булмаса ?лемн?н чак кына ис?н калып, балалар йортында т?рбиял?неп ?ск?н баладан кил?ч?кт? ??мгыять ?чен файдалы, тулы канлы ш?хес ?с? алырмы? АНА диг?н б?ек исемне пычратып й?рг?н кайбер ?нил?рне? в?хшилеге, кансызлыгы к??елемд? н?фр?т уята минем. ?НИ кеше бит ул!!!
Шулвакыт мин ?з ?ниемне уйлап куйдым.Ул шулай эшли алыр иде мик?н?Т?нн?рен йокламыйча бишек ?ырлары ?ырлап мине йоклаткан,к?сезл?нг?н чагымда юаткан ?нием мине тынычланыдырыр авызыма сыра шеш?се каптыра алыр иде мик?н?! ? бит аны? да сабыен тынычландырып, бераз ял итеп аласы чаклары к?п булгандыр. Нинди ген? очракта мин ?з ?нием бел?н чагыштырып карыйм ниг?дер. Аерма жир бел?н к?к арасы булса да. Р?хм?т си?а, ?нием, ме?-ме? р?хм?т!Мине т?рбиял?п ?стер?е? ?чен ген? т?гел, ? АНА диг?н б?ек исемг? лаек була белг?не? ?чен.
…Авыр уйлардан арынып, чиратта торган ипт?ш егетем бел?н берг?, н?рс?г? килг?небезне д? онытып, китеп бардык….
?нием!
«?ни» диеп язып куйдым
Я?а яуган ак карга.
Таптамагыз, ?ич ярамый
«?ни» с?зен таптарга.
?земне? язмамны шушы шигырь юлларыннан башлап ?иб?р?сем кил?.
?ни – ?ирд? и? газиз, якын кеше. Ул сине тудырган, к?йл?п бишект? тирб?тк?н, сине? беренче елмаюы?ны, беренче ?йтк?н с?зл?ре?не ишетеп с?енг?н,т?пи атлап кит?е?не к?реп шатланган.Ул безне туган телебезне яратырга ?йр?тк?н. Без ?зебезне? тормышыбызны алардан башка к?з алдына да китер? алмыйбыз. Алар – безне? д?ньябызны? яме, шатлыгы.
??ркемг? ?з ?нисе д?ньядагы и? кадерле кеше булган кебек, ми?а да ?з ?нием бик кадерле. Барлык балаларныкы кебек, минем д? телем”?нн?”, “?ни” с?зе бел?н ачылган. ?нием минем бик сабыр, тыйнак кеше. ?ниемне? исеме ?лфия. Бу исем гар?п теленн?н килеп керг?н. Ул: “Ме? яш?р кыз” диг?нне а?лата. ?ниемне? йомшак куллары, ягымлы тавышы ми?а шатлык китер?. Мин ?нием? кулымнан килг?нч? булышырга, аны борчымаска тырышам. ?нием ми?а д?ресл?ремне эшл?рг? д? булыша: а?ламаган сорауларыма да сабыр гына ?авап таба, файдалы ки??шл?рен д? бир?.
Мин м?кт?пт?н кайтуга, ?йд? т?мле ис таралган була. ?нием инде т?мле-т?мле ризыклар пешереп куярга д? ?лгерг?н! Без аны? бел?н т?мл?п ч?й эч?без, серл?ребез бел?н уртаклашабыз. Ял к?нн?ренд? без саф ?авада й?рерг? яратабыз. ?нием мине ??р кичне назлап йоклата, ? ирт?н “кызым” диеп с?еп уята. Нинди зур б?хет! Ярый ?ле, ?нием, ян?ш?мд? син бар! ?нием, мин сине бик яратам! Си?а и? изге тел?кл?ремне ген? телим.
Зарипова Регина, Карабаш икенче урта м?кт?бене? 5”Б” сыйныф укучысы
Зал матур итеп биз?лг?н. Ч?ч?кл?р, шарлар эленг?н. Вальс к?ен? балалар кер?л?р, ярымт?г?р?к ясап басалар.
Т?рбияче: – Х?ерле к?н, х?рм?тле кунаклар, ?нил?р,?бил?р. Без б?ген балалар бел?н берг?л?п ял кич?сен? ?ыелдык. ?г?р б?ген сезне? й?зл?регез балкый ??м к?ефл?регез яхшыра ик?н, ирт?г? эшл?регез у? булыр. Бу залда кабынган елмаю йортларыгызда д?вам итсен.
?ыр « Килде яз» ?. Ерик?й шиг. С.С?йд?шев муз.
1бала: Елгада бозлар кузгалды
Елмая, к?л? кояш.
Урамнар буйлап атлый
Ямьле ??м к??елле яз.
2бала: Яз кил?! Яз кил?!
Сыерчыклар кил?.
Г?рл?шеп, сайрашып ,
?ырчы кошлар кил?.
3бала: Кояшлы к?нн?ре бел?н
Ямьле яз килеп ?итте.
Бу ?ырны безг? б?йр?мг?
Яшел яз б?л?к итте.
?ыр “ Кайт, карлыгач!” Н. Сингаевский шиг. Л.Батыр – Болгари муз.
Бии – бии, кулына к?рзин бел?н ч?ч?кл?р тоткан Яз кер?.
Яз: Ис?нмесез, н?ни дусларым! Сез мине таныдыгызмы? Мин Яз!
Т?рбияче: Ис?нме, Яз! Сине к?пт?н к?т?без. ? бу матур ч?ч?кл?ре?не кемг? дип алып килде??
Яз: Мин алардан т?кыялар ?рермен диг?н идем.
Т?рбияче: ?йд?, Яз – сылу сине? ч?ч?кл?ре?не суга утыртып куябыз, ши?м?сенн?р. ? безне? кызлар си?а бер бию биерл?р.
Бию “ Татар кызы”
Яз: Якты й?з бел?н мине каршы алдылар,
Матур бию ?зерл?г?нн?р,
Нинди ?йб?т монда балалар!
Т?рбияче: У?ган безне? балалар,
Шигырьл?р к?п бел?л?р.
Х?зер си?а ?йб?т итеп
Яз турында с?йл?рл?р.
4бала: Яз й?ри д?нья буйлап,
Елмаеп, к?леп, уйнап.
А?а ашыга – ашыга
Кояш чыга каршыга.
5бала: Кар бетте, акты бозлар,
Яз тышка тартып тора.
Б?рел?рд?н, ?л?нн?н
Яз исе а?кып тора.
6бала: Агач, куакта уяна
?илемле яшел б?ре.
Яфрак, ч?ч?к,?ыр китер?
?ирг? язны? ??р к?не.
Песня “ Кап, кап” сл. Н.Нищевой муз. И.Меньших
Яз: Бик ошады ми?а, балалар, сезне? ?ырларыгыз, биюл?регез, шигырьл?регез! ? ?йд?гез ?ле берг?л?п уйнап алабыз. Урманда яш??че Тиен минем сезг? барганны ишетк?ч бер к?рзин шишкылар биреп ?иб?рде, мен? алар бел?н х?зер уйныйбыз. Йя, кем и? т?з атучы?
Уен “Шишкыларны ?ыябыз”
Яз: Уйнадык та, ?ырладык та,
Вакыт тукталып калмый,
Кир?к ми?а кит?рг?
Хушыгыз, хуш, дусларым,
К??елле ял иттек без.
Мин тагын килермен ?ле,
Яз килг?нд? к?тегез. Сау булыгыз!
Балалар: Сау бул, Яз! ( Яз кит?)
Т?рбияче: Х?рм?тле ?нил?р, ?бил?р, апалар! Сезне барыгызны да б?йр?м бел?н котлыйбыз, шат, с?лам?т, б?хетле булыгыз. Балаларыгызны? б?генге чыгышы сезг? б?йр?м б?л?ге булсын.
?ыр “ Б?йр?м ?ыры” Ф.Сафин муз. Р.Корбанов шиг.
7бала: ?ир й?зене? б?тен матурлыгын
Кил? сезг? б?л?к ит?се.
Д?ньядагы матур с?зл?рне? д?
И? ?ылысын сезг? ?йт?се.
8бала: ?ниемне? ?нисе
?бием була минем.
Ул ?бием ген? т?гел,
Ул минем д???нием.
9бала: ?бием? к?зл?р килг?н
К?меш кырау ч?ченд?.
Тик к?зенн?н ?ле ?аман
Яшьлек нуры ч?чел?.
10бала: Мин х?зер инде ?стем,
?бием? булышам.
Сулар да алып кер?м,
Ид?нн?рне д? юам.
11бала: ?бием бел?н берг?
Сыйланабыз ч?й эчеп.
Шулай ?т? к?нн?рем,
Эшл?п, шаярып – к?леп.
12бала: ?би коймак пешер?
Кызган майлы табада.
?биемне? коймагы
??йне иск? т?шер?.
?ыр “ ?ебезне? кояшы” Ф.Зиатдинова шиг. А.Бикта?иров муз.
Т?рбияче: ?йд?гез ?ле, балалар, ?бил?ребезне? яшь чакларын исл?рен? т?шерик. Й?р?кл?ре ?илкенеп, яш?реп китсенн?р ?ле ?бил?ребез. Безне? егетл?ребез т?б?т?й уенын к?рс?т?л?р.
Уен “ Т?б?т?е?не эзл?п тап”.
Т?рбияче: ?ни, ?нием, ?нк?й! Кадерл?п, назлап ?йт?без, к??елебезд?ге б?тен р?хм?тне шушуы гади с?зг? салабыз, ??рвакыт яныбызда булган, у?ышларыбыз ?чен шатланып, кайгыларыбызны
уртаклашып яш?г?н ?ниебезг? д?ш?без. Мен? х?зер безне? балалар ?зл?рене? ?нил?рен? матур с?зл?р ?йт?ч?к. (??рбер бала ?нисен? с?з ?йт?)
Воспитатель: В этом слове солнца свет!
Дети: Мама, Мама!
Воспитатель: Лучше слова в мире нет!
Дети: Мама, Мама!
Воспитатель: У неё в глазах весна!
Дети: Мама,Мама!
Воспитатель: Кто роднее , чем она?!
Дети: Мама, Мама!
13 бала: Маму любят все на свете,
Мама – первый друг,
Любят мам не только дети,
Любят все вокруг.
14бала: Если что – нибудь случится,
Если вдруг беда,
Мамочка придёт на помощь,
Выручит всегда.
15бала: Мамы много сил, здоровья
Отдают всем нам.
Значит, правда, нет на свете
Лучше наших мам.
16 бала: В день весенний, солнечный
Маму поздравляем.
Жизни долгой, радостной
От души желаем.
17 бала: Мамочек красивых,
Добрых и любимых
Мы сейчас поздравляем,
Песню им подарим.
Песня “Мамина песенка” Сл. М. Пляцковского муз. М.Парцхаладзе.
18 бала: Айдан, кояштан кадерле
Син ул, ?нием.
И? ягымлы, и? с?йкемле
Син ул, ?нием.
19 бала: Б?лм?л?рне ?ыештырдым,
Бар ?ир ялт итсен ?ле.
?зене? б?йр?менд? бер
?ни ял итсен ?ле.
20 бала: Ч?к-ч?к бел?н торт ясарга
Минем ?ни бик оста.
Т?мле-т?мле ризыкларны
?нием д? ярата.
21 бала: ?ни бит ул – изге кеше,
Изгел?рне? изгесе.
Аннан башка тормыш бармый
?ни – тормыш к?згесе.
И? кадерле, и? х?рм?тле
Булсын ?ирд? ?нил?р
?нил?рне кадерл?с?к
Тыныч булыр гомерл?р.
?ыр “?нил?р б?йр?ме” Г. Г?р?ева к?е ??м с?з.
Т?рбияче: ?ир й?зенд? безне? ?чен и? матур, и? г?з?л кеше – ?ни! ?ни дип телебез ачылган, беренче адымнарыбызны да ?ни ярд?ме бел?н атлап китк?нбез. ?нил?ребезне? ягымлы, йомшак с?зл?ре безг? гомер буена лдаш булса иде.
Т?рбияче: Безне назлап ?стерг?нг?,
Балалар: ?нил?р, р?хм?т сезг?!?рвакыт
Т?рбияче: ??рвакыт эшч?н булганга,
Балалар: ?нил?р, р?хм?т сезг?!
Т?рбияче: ? х?зер балалар ?нил?рен? ?з куллары бел?н ясаган б?л?кл?рен тапшыралар.
Салмак к?й я?гырый.
Котлаулар