“?аза? тілі – мемлекеттік тілі “небольшое сочинение
Ответы:
?аза? тілі – мемлекеттік тіл
Тіл – ?лт байлы?ы. ?р ?лт ?з тілін ?адірлейді, сыйлайды ж?не болаша??а, келешек ?рпа??а аманат ретінде жеткізіп отырады. Тіл – ?асырлар бойы ?р ?лтты? ?рпа?тан-?рпа??а берілу ар?ылы жина?та?ан ба?асы жо? м?дени байлы?ы. Бізді? отанымызды? тілі – ?аза? тілі.
?азір ?аза? тілі – ?аза? хал?ыны? ?лтты? тілі. Ол ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі. ?аза? тілі – республикадан тыс елдерде т?рып жат?ан ?аза?тарды? тілі. ?азіргі та?да жер бетінде 13 миллион?а жуы? ?аза?тар ?мір с?реді.
?аза? жазуы 1929 жыл?а дейін араб графикасын, ал1929 жылдан 1940 жыл?а дейін латын алфавитін ?олдан?ан. Одан бері ?арай орыс графикасын ?олдануда.
1989 жылы “Тіл туралы за?” ?абылданып, ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі м?ртебесін алды. Кейін 1993 жылды? 28 ?а?тарында ?аза?стан Республикасыны? жа?а Конституциясында бекітілді.
Мемлекеттік тіл – мемлекеттік р?міздерді? бірі болып табылады. Мемлекеттік тіл – ?аза?стан Республикасыны? ?рбір азаматынан іс ?а?аздарды мемлекеттік тілде жазуын талап етеді. ?рбір ?лтты? мемлекетте мемлекеттік тіл – ол елді? ма?танышы. ?йткені мемлекеттік тілде мемлекеттік д?режеде ма?ызы бар ??жаттар жазылады.
?аза?стан – егеменді, т?уелсіз ел. ?аза?станды дамы?ан ?ркениетті елу елді? ?атарына енгізетін бізді? болаша?ымыз – б?гінгі жастар. Оларды? міндеті – еліні? намысын ?ор?ап, оны ?лемге таныта білу. ?лемге таныту ?шін ?р жас ?з еліні? тарихын, тілін жетік білуі керек. ?аза?тілі – ?аза?стан Республикасыны? т?р?ылы?ты хал?ы ?аза? хал?ыны? ж?не оны? шекарасынан тыс ?мір с?ріп жат?ан ?аза?тарды? (Ресей Федерациясы, ?збекстан, ?ытай, Мон?олия т.б.) ?лтты? тілі.
?азіргі ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі болып табылады. ?аза?тіліні? с?здік ??рамы ?те бай, о?ан 67 мы? тізімдік с?з, 24,5 мы? фразеологиялы? тіркес – барлы?ы 91,5 мы? лексикалы? бірлік кірген бір ?ана он томды? “?аза?тіліні? т?сіндірме с?здігі” ку? бола алады. ?аза?тілі т?ркі тілдеріні? (солт?стік-шы?ыс ареал) ?ыпша? тобына кіреді (татар,баш??рт, ?арашай-бал?ар, ??мы?, ?ырым-татар, ?ара?алпа?, но?ай) ж?не ол, ?сіресе, но?ай, ?ара?алпа? тілдеріне жа?ын болып табылады. ?аза?тілі е? к?не бастауын ?р кездегі ежелгі т?рік жазулары ескерткіштерінен: Талас-Орхон-Енисей жазулары (5-8 ?.?.), Ж?сіп Баласа??нны? “??тад?у білік” е?бегі, Махм?т ?аш?ариді? “Диуани л??атат т?рік” е?бегі , Ахмет Й?гінекиді? “?ибат ?л ?а?айы?” е?бегі, ?ожа Ахмет Яссауиді? “Хикметі” (10-12 ?.?.), Алтын Орда, Ша?атай ж?не ?ыпша? (13-14?.?.) т?сында?ы жазулардан алады.
Сонымен ?атар, халы? ауыз ?дебиетіні? д?ст?рлері мен тілдік нормаларында ?алыптас?ан, кейінгі кезде а?ындар, жыраулар м?расы арнасына ??йыл?ан, ?лы Абай мен Ыбырай шы?армашылы?ы ар?ылы бізге жеткен ?азіргі ?аза? ?деби тілі. ?аза? жазуы 1929 жыл?а дейін араб графикасын, ал 1929-1940 жылдары латын графикасын ?олдан?ан. 1940 жылдан бастап ?азіргі уа?ыт?а дейін орыс графикасын ?олдануда.
Мемлекеттік тіл, я?ни, ?аза? тілі – ?лемдегі алты мы??а жуы? тілдерді? ішіндегі ?олдану ?рісі жа?ынан жетпісінші, ал тіл байлы?ы мен к?ркемдігі, оралымды?ы жа?ынан ал?аш?ы онды?тар ?атарында?ы тіл. Сондай-а?, ол д?ние ж?зіндегі ауызша ж?не жазбаша тіл м?дениеті ?алыптас?ан алты ж?з тілді? ж?не мемлекеттік м?ртебеге ие екі ж?з тілді? ?атарында т?р. ?аза?станда т?ратын ж?зден аса ?лт ?кілдері ?аза?станны? хал?ын, соны? ішінде ?аза? хал?ыны? т?рмыс-?дебиетін, ?дет-??рпын, м?дениетін, ?дебиетін, тілін білуі міндетті.
Тілге деген ??рмет – халы??а деген ??рмет. Тілсіз халы?ты?, елді? ?мір с?руі м?мкін емес. ?лем таны?ан ел болу ?шін тілімізді? ж?лдызын биіктетуіміз керек.
Тіл – ?астерлі де, ?асиетті ??ым. Ол ?рбір адам?а ана с?тімен бірге еніп, ?алыптасады. Ана тілін с?йген адам – ту?ан жерін, елін, Отанын, атамекенін с?йеді деген с?з. Ал, б?ларды? б?рі – адам баласы ?шін е? ?асиетті ??ымдар. ?мірді? алмастай ?ырын, абзал сырын т?сіне білуіне басты себепкер – ана тілі. ?аза?стан Республикасыны? Конституциясы (1995ж.), “Тіл саясаты туралы” Т?жырымдамасы (1996ж.) ж?не осылар?а негізделген “Тіл туралы” За? (1997ж.) республикада?ы тілдерді? ?лтаралы? жарасты? пен рухани ынтыма?тасты?ты? ??ралы ретінде ?ызмет етуін ж?не тіл алуанды?ын к?здейді. Республикада мемлекеттік тіл ретінде бір ?ана тіл – ?аза? тіліне конституциялы? м?ртебе беріліп отыр. ?аза?стан Республикасында ?аза? тіліні? мемлекеттік тіл ретінде ?ызмет етуіні? бірнеше ал?ы шарты бар. Атап айт?анда, сол тілді ?олданушыларды? саныны? жеткілікті болуы, таби?и ж?не таби?и емес тілдік ортаны? болуы, республиканы? барлы? айма?тарына таралуы, ?о?амды? ?мірді? ?р алуан саласында ?ызмет етуі ж?не ауызша ?рі жазбаша т?рде ?ызмет етуі сия?ты сырт?ы факторларды? болуы, сондай-а? ?аза? тіліні? ??рылым-ж?йесі жетілген, лексика-фразеологиялы? ?оры аса бай, ежелден келе жат?ан жазба ж?не ауызша д?ст?рі бар ?лтты? тілдерді? бірі ретіндегі ішкі тілдік факторларды? болуы – ?аза? тіліні? мемлекеттік тіл ретінде ?ызмет етуіне м?мкіндік береді.
Мемлекеттік тілді? ?о?амды? ?ызметі ?о?амды? ?мірді? аса ма?ызды мынадай салаларында ж?зеге асады: бас?ару, а?парат, білім беру мен т?рбие ісі (мектепке дейінгі мекемелер, бастауыш, орта мектеп, жо?ары мектеп), ?ылым мен техника (?ылыми-зерттеу мекемелерде); ?о?амды? ?ылымдар, жаратылыстану мен на?ты ?ылымдар, техникалы? ж?не ?олданбалы ?ылым, экономика салаларында, ?ылымны? жалпы?а орта? салаларында, б??аралы? а?парат ??ралдары саласында, іс ж?ргізу саласында; мемлекеттік, ?о?амды?-саяси, м?дени мекемелер мен ?йымдарда; дене т?рбиесі, спорт, туризм, денсаулы? са?тау мен емдеу мекемелерінде; ?о?амды? тама?тандыру орындарында; ?нер мекемелерінде (театр, кино); дипломатиялы? ?арым-?атынаста; ?скери-патриотты? т?рбие ж?не білім беру ісінде; шаруашылы? ж?ргізу ж?не ?йымдастыруда; ?ндіріс ж?не ?нерк?сіп орындарында; ?аза?стан Республикасында ?тетін республикалы?, халы?аралы? ??рылтай, конференция, м?жіліс, жиындар т.б.
Сонымен, ?аза? тілі – д?ст?рлі, т?ра?ты, ?ата? тілдік нормасы бар, стильдік тарма?тары саралан?ан, жалпы халы?ты? тілден ?лтты? де?гейге к?терілген тіл.
Бізді? ана тіліміз – ?аза? тілі:
– т?пкі т?рін са?та?ан т?ркі туыстас байыр?ы тіл;
– ежелден жазба м?дениеті бар тіл;
– ?деби тіл, жергілікті тіл (диалекті), с?йлеу тілі, ?арапайым с?йлеу тілі т?різді формалары бар;
– демографиялы? тірегі мы?ты ?лтты? тіл;
– ??рылым-??рылысы кемелденген тіл;
– егеменді ?аза?стан Республикасы ?з ?ам?орлы?ына ал?ан мемлекеттік тіл.
напишите сочинение на тему мемлекеттiк тiл (?аза? тiл), пожалуйста, очень надо.
Ответы:
?аза?стан – егеменді, т?уелсіз ел. ?аза?станды дамы?ан ?ркениетті елу елді? ?атарына енгізетін бізді? болаша?ымыз – б?гінгі жастар. Оларды? міндеті – еліні? намысын ?ор?ап, оны ?лемге таныта білу. ?лемге таныту ?шін ?р жас ?з еліні? тарихын, тілін жетік білуі керек. ?аза? тілі – ?аза?стан Республикасыны? т?р?ылы?ты хал?ы ?аза? хал?ыны? ж?не оны? шекарасынан тыс ?мір с?ріп жат?ан ?аза?тарды? (Ресей Федерациясы, ?збекстан, ?ытай, Мон?олия т.б.) ?лтты? тілі. ?азіргі ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі болып табылады. ?аза? тіліні? с?здік ??рамы ?те бай, о?ан 67 мы? тізімдік с?з, 24,5 мы? фразеологиялы? тіркес – барлы?ы 91,5 мы? лексикалы? бірлік кірген бір ?ана он томды? “?аза? тіліні? т?сіндірме с?здігі” ку? бола алады. ?аза? тілі т?ркі тілдеріні? (солт?стік-шы?ыс ареал) ?ыпша? тобына кіреді (татар,баш??рт, ?арашай-бал?ар, ??мы?, ?ырым-татар, ?ара?алпа?, но?ай) ж?не ол, ?сіресе, но?ай, ?ара?алпа? тілдеріне жа?ын болып табылады. ?аза? тілі е? к?не бастауын ?р кездегі ежелгі т?рік жазулары ескерткіштерінен: Талас-Орхон-Енисей жазулары (5-8 ?.?.), Ж?сіп Баласа??нны? “??тад?у білік” е?бегі, Махм?т ?аш?ариді? “Диуани л??атат т?рік” е?бегі , Ахмет Й?гінекиді? “?ибат ?л ?а?айы?” е?бегі, ?ожа Ахмет Яссауиді? “Хикметі” (10-12 ?.?.), Алтын Орда, Ша?атай ж?не ?ыпша? (13-14?.?.) т?сында?ы жазулардан алады. Сонымен ?атар, халы? ауыз ?дебиетіні? д?ст?рлері мен тілдік нормаларында ?алыптас?ан, кейінгі кезде а?ындар, жыраулар м?расы арнасына ??йыл?ан, ?лы Абай мен Ыбырай шы?армашылы?ы ар?ылы бізге жеткен ?азіргі ?аза? ?деби тілі.
“?аза? тілі – мемлекеттік тілі “небольшое сочинение
Ответы:
?аза? тілі – мемлекеттік тіл
Тіл – ?лт байлы?ы. ?р ?лт ?з тілін ?адірлейді, сыйлайды ж?не болаша??а, келешек ?рпа??а аманат ретінде жеткізіп отырады. Тіл – ?асырлар бойы ?р ?лтты? ?рпа?тан-?рпа??а берілу ар?ылы жина?та?ан ба?асы жо? м?дени байлы?ы. Бізді? отанымызды? тілі – ?аза? тілі.
?азір ?аза? тілі – ?аза? хал?ыны? ?лтты? тілі. Ол ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі. ?аза? тілі – республикадан тыс елдерде т?рып жат?ан ?аза?тарды? тілі. ?азіргі та?да жер бетінде 13 миллион?а жуы? ?аза?тар ?мір с?реді.
?аза? жазуы 1929 жыл?а дейін араб графикасын, ал1929 жылдан 1940 жыл?а дейін латын алфавитін ?олдан?ан. Одан бері ?арай орыс графикасын ?олдануда.
1989 жылы “Тіл туралы за?” ?абылданып, ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі м?ртебесін алды. Кейін 1993 жылды? 28 ?а?тарында ?аза?стан Республикасыны? жа?а Конституциясында бекітілді.
Мемлекеттік тіл – мемлекеттік р?міздерді? бірі болып табылады. Мемлекеттік тіл – ?аза?стан Республикасыны? ?рбір азаматынан іс ?а?аздарды мемлекеттік тілде жазуын талап етеді. ?рбір ?лтты? мемлекетте мемлекеттік тіл – ол елді? ма?танышы. ?йткені мемлекеттік тілде мемлекеттік д?режеде ма?ызы бар ??жаттар жазылады.
?аза?стан – егеменді, т?уелсіз ел. ?аза?станды дамы?ан ?ркениетті елу елді? ?атарына енгізетін бізді? болаша?ымыз – б?гінгі жастар. Оларды? міндеті – еліні? намысын ?ор?ап, оны ?лемге таныта білу. ?лемге таныту ?шін ?р жас ?з еліні? тарихын, тілін жетік білуі керек.
?аза? тілі – ?аза?стан Республикасыны? т?р?ылы?ты хал?ы ?аза? хал?ыны? ж?не оны? шекарасынан тыс ?мір с?ріп жат?ан ?аза?тарды? (Ресей Федерациясы, ?збекстан, ?ытай, Мон?олия т.б.) ?лтты? тілі.
?азіргі ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі болып табылады.
?аза? тіліні? с?здік ??рамы ?те бай, о?ан 67 мы? тізімдік с?з, 24,5 мы? фразеологиялы? тіркес – барлы?ы 91,5 мы? лексикалы? бірлік кірген бір ?ана он томды? “?аза? тіліні? т?сіндірме с?здігі” ку? бола алады.
?аза? тілі т?ркі тілдеріні? (солт?стік-шы?ыс ареал) ?ыпша? тобына кіреді (татар,баш??рт, ?арашай-бал?ар, ??мы?, ?ырым-татар, ?ара?алпа?, но?ай) ж?не ол, ?сіресе, но?ай, ?ара?алпа? тілдеріне жа?ын болып табылады.
?аза? тілі е? к?не бастауын ?р кездегі ежелгі т?рік жазулары ескерткіштерінен: Талас-Орхон-Енисей жазулары (5-8 ?.?.), Ж?сіп Баласа??нны? “??тад?у білік” е?бегі, Махм?т ?аш?ариді? “Диуани л??атат т?рік” е?бегі , Ахмет Й?гінекиді? “?ибат ?л ?а?айы?” е?бегі, ?ожа Ахмет Яссауиді? “Хикметі” (10-12 ?.?.), Алтын Орда, Ша?атай ж?не ?ыпша? (13-14?.?.) т?сында?ы жазулардан алады.
Сонымен ?атар, халы? ауыз ?дебиетіні? д?ст?рлері мен тілдік нормаларында ?алыптас?ан, кейінгі кезде а?ындар, жыраулар м?расы арнасына ??йыл?ан, ?лы Абай мен Ыбырай шы?армашылы?ы ар?ылы бізге жеткен ?азіргі ?аза? ?деби тілі.
?аза? жазуы 1929 жыл?а дейін араб графикасын, ал 1929-1940 жылдары латын графикасын ?олдан?ан. 1940 жылдан бастап ?азіргі уа?ыт?а дейін орыс графикасын ?олдануда.
Мемлекеттік тіл, я?ни, ?аза? тілі – ?лемдегі алты мы??а жуы? тілдерді? ішіндегі ?олдану ?рісі жа?ынан жетпісінші, ал тіл байлы?ы мен к?ркемдігі, оралымды?ы жа?ынан ал?аш?ы онды?тар ?атарында?ы тіл. Сондай-а?, ол д?ние ж?зіндегі ауызша ж?не жазбаша тіл м?дениеті ?алыптас?ан алты ж?з тілді? ж?не мемлекеттік м?ртебеге ие екі ж?з тілді? ?атарында т?р.
?аза?станда т?ратын ж?зден аса ?лт ?кілдері ?аза?станны? хал?ын, соны? ішінде ?аза? хал?ыны? т?рмыс-?дебиетін, ?дет-??рпын, м?дениетін, ?дебиетін, тілін білуі міндетті.
Тілге деген ??рмет – халы??а деген ??рмет. Тілсіз халы?ты?, елді? ?мір с?руі м?мкін емес. ?лем таны?ан ел болу ?шін тілімізді? ж?лдызын биіктетуіміз керек.
Тіл – ?астерлі де, ?асиетті ??ым. Ол ?рбір адам?а ана с?тімен бірге еніп, ?алыптасады. Ана тілін с?йген адам – ту?ан жерін, елін, Отанын, атамекенін с?йеді деген с?з. Ал, б?ларды? б?рі – адам баласы ?шін е? ?асиетті ??ымдар. ?мірді? алмастай ?ырын, абзал сырын т?сіне білуіне басты себепкер – ана тілі.
?аза?стан Республикасыны? Конституциясы (1995ж.), “Тіл саясаты туралы” Т?жырымдамасы (1996ж.) ж?не осылар?а негізделген “Тіл туралы” За? (1997ж.) республикада?ы тілдерді? ?лтаралы? жарасты? пен рухани ынтыма?тасты?ты? ??ралы ретінде ?ызмет етуін ж?не тіл алуанды?ын к?здейді. Республикада мемлекеттік тіл ретінде бір ?ана тіл – ?аза? тіліне конституциялы? м?ртебе беріліп отыр.
?аза?стан Республикасында ?аза? тіліні? мемлекеттік тіл ретінде ?ызмет етуіні? бірнеше ал?ы шарты бар. Атап айт?анда, сол тілді ?олданушыларды? саныны? жеткілікті болуы, таби?и ж?не таби?и емес тілдік ортаны? болуы, республиканы? барлы? айма?тарына таралуы, ?о?амды? ?мірді? ?р алуан саласында ?ызмет етуі ж?не ауызша ?рі жазбаша т?рде ?ызмет етуі сия?ты сырт?ы факторларды? болуы, сондай-а? ?аза? тіліні? ??рылым-ж?йесі жетілген, лексика-фразеологиялы? ?оры аса бай, ежелден келе жат?ан жазба ж?не ауызша д?ст?рі бар ?лтты? тілдерді? бірі ретіндегі ішкі тілдік факторларды? болуы – ?аза? тіліні? мемлекеттік тіл ретінде ?ызмет етуіне м?мкіндік береді.
Мемлекеттік тілді? ?о?амды? ?ызметі ?о?амды? ?мірді? аса ма?ызды мынадай салаларында ж?зеге асады: бас?ару, а?парат, білім беру мен т?рбие ісі (мектепке дейінгі мекемелер, бастауыш, орта мектеп, жо?ары мектеп), ?ылым мен техника (?ылыми-зерттеу мекемелерде); ?о?амды? ?ылымдар, жаратылыстану мен на?ты ?ылымдар, техникалы? ж?не ?олданбалы ?ылым, экономика салаларында, ?ылымны? жалпы?а орта? салаларында, б??аралы? а?парат ??ралдары саласында, іс ж?ргізу саласында; мемлекеттік, ?о?амды?-саяси, м?дени мекемелер мен ?йымдарда; дене т?рбиесі, спорт, туризм, денсаулы? са?тау мен емдеу мекемелерінде; ?о?амды? тама?тандыру орындарында; ?нер мекемелерінде (театр, кино); дипломатиялы? ?арым-?атынаста; ?скери-патриотты? т?рбие ж?не білім беру ісінде; шаруашылы? ж?ргізу ж?не ?йымдастыруда; ?ндіріс ж?не ?нерк?сіп орындарында; ?аза?стан Республикасында ?тетін республикалы?, халы?аралы? ??рылтай, конференция, м?жіліс, жиындар т.б.
Сонымен, ?аза? тілі – д?ст?рлі, т?ра?ты, ?ата? тілдік нормасы бар, стильдік тарма?тары саралан?ан, жалпы халы?ты? тілден ?лтты? де?гейге к?терілген тіл.
Бізді? ана тіліміз – ?аза? тілі:
– т?пкі т?рін са?та?ан т?ркі туыстас байыр?ы тіл;
– ежелден жазба м?дениеті бар тіл;
– ?деби тіл, жергілікті тіл (диалекті), с?йлеу тілі, ?арапайым с?йлеу тілі т?різді формалары бар;
– демографиялы? тірегі мы?ты ?лтты? тіл;
– ??рылым-??рылысы кемелденген тіл;
– егеменді ?аза?стан Республикасы ?з ?ам?орлы?ына ал?ан мемлекеттік тіл.
напишите сочинение на тему мемлекеттiк тiл (?аза? тiл), пожалуйста, очень надо.
Ответы:
?аза?стан – егеменді, т?уелсіз ел. ?аза?станды дамы?ан ?ркениетті елу елді? ?атарына енгізетін бізді? болаша?ымыз – б?гінгі жастар. Оларды? міндеті – еліні? намысын ?ор?ап, оны ?лемге таныта білу. ?лемге таныту ?шін ?р жас ?з еліні? тарихын, тілін жетік білуі керек. ?аза? тілі – ?аза?стан Республикасыны? т?р?ылы?ты хал?ы ?аза? хал?ыны? ж?не оны? шекарасынан тыс ?мір с?ріп жат?ан ?аза?тарды? (Ресей Федерациясы, ?збекстан, ?ытай, Мон?олия т.б.) ?лтты? тілі. ?азіргі ?аза? тілі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі болып табылады. ?аза? тіліні? с?здік ??рамы ?те бай, о?ан 67 мы? тізімдік с?з, 24,5 мы? фразеологиялы? тіркес – барлы?ы 91,5 мы? лексикалы? бірлік кірген бір ?ана он томды? “?аза? тіліні? т?сіндірме с?здігі” ку? бола алады. ?аза? тілі т?ркі тілдеріні? (солт?стік-шы?ыс ареал) ?ыпша? тобына кіреді (татар,баш??рт, ?арашай-бал?ар, ??мы?, ?ырым-татар, ?ара?алпа?, но?ай) ж?не ол, ?сіресе, но?ай, ?ара?алпа? тілдеріне жа?ын болып табылады. ?аза? тілі е? к?не бастауын ?р кездегі ежелгі т?рік жазулары ескерткіштерінен: Талас-Орхон-Енисей жазулары (5-8 ?.?.), Ж?сіп Баласа??нны? “??тад?у білік” е?бегі, Махм?т ?аш?ариді? “Диуани л??атат т?рік” е?бегі , Ахмет Й?гінекиді? “?ибат ?л ?а?айы?” е?бегі, ?ожа Ахмет Яссауиді? “Хикметі” (10-12 ?.?.), Алтын Орда, Ша?атай ж?не ?ыпша? (13-14?.?.) т?сында?ы жазулардан алады. Сонымен ?атар, халы? ауыз ?дебиетіні? д?ст?рлері мен тілдік нормаларында ?алыптас?ан, кейінгі кезде а?ындар, жыраулар м?расы арнасына ??йыл?ан, ?лы Абай мен Ыбырай шы?армашылы?ы ар?ылы бізге жеткен ?азіргі ?аза? ?деби тілі.