Сочинение на тему козге табигать

3 варианта

  1. Табигать ??рвакыт ?зг?реп тора. Ел фасыллары алмашынган саен табигать т? я?а киемн?рен кия. Мен? х?зерге вакытта да, узене? алтын яфраклары бел?н, к?з килеп ?итте. Бу ел фасылы, башкаларыннан аеруча матур, урманнар, болыннар ?зл?рен? ген? хас бер т?ск? кер?л?р. Каеннар и? беренче булып яфракларын коя башлыйлар, ? инде аннан со? калган агачлар да, киемн?рен алыштыралар.
    Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш,бодай ?ирл?ре бушап кала. Комбайнчылар басуларда к?нн?р буена,ялны белмич? эшлил?р.Ч?нки бер эш к?не ел буена туендырачак. Тизд?н кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошларда ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. Тизд?н алар да ?ылы якларга китеп, кыш бетк?нен к?т?ч?кл?р. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар саубуллашып, ерак юлга кузгала.
    Бакчаларда да к?пт?нн?н инде эшл?р башланды, ??мм?се д? ,салкын к?нн?р башланганчы тырышып-тырмашып у?ышларын ?ыялар. Б?р??гел?рне, суганнарны ,кишерл?рне алып бетерг?нн?н со?, бакчаларга тракторлар кереп, б?тен ?ирл?рне с?реп чыгалар.  Бу ?ле авылларда эшл?р бетк?нне а?латмый, ч?нки бер эш к?не ел буена тукландырырга с?л?тле.
    К?з, аеруча мо?су ел фасылы. К?бесенч? , ул мо?сулыкны, табигатьк?  т?сл?р ?сти. Кызыл, алтынсу – бу т?сл?р к?зне? аеруча бер ?зенч?леге булып торалар. Урманнарда агачлар, болыннарда ?л?нн?р ?зл?рен? хас булган бер т?с алалар. Тизд?н салкын к?нн?р башланып,  я?гырлар яварга тотыначак.  ? инде аннан со?, урманнарда,  каенлыкларда г?мб?л?р баш калкытачаклар, кешел?рг? тагын бер эш ?ст?л?ч?к кен?.
    К?з турында бик к?п шигырьл?р, ?ырлар язылган.  Бу ел фасылы шагыйрьл?рг? ил?ам ?ст?п тора. Минем фикеремч?, к?з к?не, барлык н?рс? д?: кешел?р д?, тереклек т?, кошлар да ?анланалар. Кешел?р бакчаларда эшл?с?л?р, тереклек-??нлекл?р кышка ?зерл?н?л?р, ?зл?рен? азыклар табып, аларны яшереп куялар. ?ле к?з килг?нн?н со? да, салкын  к?нн?р булмаячак, ч?нки тизд?н ?бил?р чуагы башлана. Мен? шул вакытта инде кешел?р ?ылы к?нн?р бел?н р?х?тл?неп кала алачаклар.
    ? болай, к?з бик матур ел фасылы, ?ле кайчан без шундый матурлык  к?р? алыр идек? Д?нья шундый т?сл?рг? к?мелг?н чакта,елмаймыйча булмый. Алтынсу т?сл?р ??рвакыт к??елл?рне ген? к?т?реп тора.

  2. ТР ?лм?т ш???ре Муниципаль бюджет белем бир? учреждениесе  «6 нчы гомуми урта белем бир? м?кт?бе»
    Инша
    Табигать- туган йортыбыз
    Иншаны язды:
    6Б сыйныф  укучысы
    ?хм?дуллина Алия З.
    Тикшерде:
    татар теле ??м
    ?д?бияты укытучысы
    ?хм?дуллина А.Г.
    ?лм?т, 2013
    Мин ?земне? туган ягым табигатен? ??рвакыт сокланам. Сокланмаслык та т?гел бит: урман дис??, урманнары бар аны?, сулыклар дис??, елга-кулл?ре к?п аны?, таулар, болыннар, тугайлар, ?р?м?лекл?р… Болар барысы да минем туган ягым.
    Елны? д?рт фасылын да к?р?м мин туган ягымда. Мен? х?зер яз килеп ята табигатьк?. Ул б?тен ?ирне яшеллекк? к?м?р. Инде г?рл?векл?рен агызырга да ?лгерде. Тизд?н табигать биз?кл?ре – кошлар, туган ?иребезне сагынып, ?ылы яклардан кайтып ?ит?рл?р.
    Язны? бигр?к т? май айларын яратам. Б?тен тир?-як к?зге муллыкка ?зерл?н? башлый бит ул чакта. Ничек итепме? Б?тен агачлар ч?ч?кк? к?мел?, ? ?имеш агачларны? шау ч?ч?кт? утыруы – ул к?зге мул у?ыш диг?н с?з. Инде бу ч?ч?кл?рне салкын гына коймасын да, бал кортлары аларны серк?л?ндереп торсын.
    Шушы матур вакытны табигатьне? тагын бер и? к??елле чоры – ??й алыштыра. Ул сусыл т?мле ?ил?кл?ре, кызыл б?рлег?нн?ре бел?н кил? д?, хуш исле печ?нн?ре, тук арыш-бодайлары бел?н алтын к?зг? кереп т? кит?.  Сары к?з айлары я?гырлы, ?илле булса да, ?зл?рене? муллыклары бел?н к??елле.
    Мул алтын к?зне тагын бер к??елле ел фасылы – ак кыш алыштыра. Ул ?зене? я?гырлары бел?н К?з бераз пычрата т?шк?н юлларны, сукмакларны эн?ед?й кар б?ртекл?ре бел?н т?ши. Д?нья бу кад?р зинн?тлелект?н бик к?яз булып к?рен? башлый. Кечкен? ген? йолдызлар бик мул булып к?кт?н ява да б?тен агачларга, куакларга тун булып ябыла.
    ?йе, табигать, ?ир-Ана кышкы салкында да ?зе тудырган матурлыкны юкка чыгармас ?чен тырыша. Елгаларны боз бел?н каплый ул, андагы балыклар ту?масын; агачларны, ?ир ?стен калын кар астында калдыра – ?семлекл?рне салкын алмасын ?чен шулай кир?к.
    ? мен? без  шушы матурлыкны саклый бел?безмени? Соклана бел?безме без табигать матурлыгына? М?гаен, юктыр. Ч?нки язга чыккач, кар эри башлауга, кыш буе тел?с? кая ташланган ч?п-чар к?рен? башлый. Бу бит кешел?рне? ?хлаксыз, шапшак булуын к?рс?т?. Ел саен яз ?итк?ч, безне, м?кт?п балаларын, шушы ч?пне ?ыярга чыгаралар. Без авырыксынмыйча башкарабыз бу эшне.  Л?кин бу ч?пне тел?с? кая ташлаган кешел?рг? ?зр?к оят т?гел мик?нни со?? Ник алар ?зр?к кен? булса да табигать турында кайгыртмыйлар ик?н? ?г?р кеше мондый сорауларны ?з-?зен? бир?, бу турыда бераз уйлана ик?н, дим?к,  а?арда ?ле ?мет бар диг?н с?з.
    ?йд?гез, к?бр?к агачлар утыртыйк, ч?нки агачлар алар – кислород чыганагы. Чишм?л?рне чистартыйк, ч?нки чиста сулыклар – алар с?лам?тлек чыганагы. Саклыйк табигать матурлыгын. Шул чакта кил?ч?к буыннар безг? р?хм?т ?йтер!

  3. Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда? ! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: “Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры. Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.Ак к?зТабигатьт? ?зг?решл?р бер?злексез булып тора. Мен? беренче кар да яуды. Ул бик матур иде. Кар агачларга ак тун кидерде. Кар ?ле ирт?р?к яуган. Агачларда нинди ген? т?с юк: яшел, сары, кызыл, к?р?н ??м ак. Алар ак кар арасыннан тагын да матур к?рен?л?р. ?ир ?сте ап-ак. ?лл? инде кыш та ?иттеме? Юк, бу ? ак к?з. Карлы к?з. Бу кардан ?ле ча?гыда да шуып булмый. ?мма кар йомарлап атышып уйнап була. Бик тел?с??, кар бабай да ясап була. Чын кышка ераграк ?ле. Борынгылар чын кышны, беренче кар яугач 40 к?нн?н со? гына кил?, дил?р. Килсен ген?, к?т?рбез. Ноябрьд? урманда да бик матур. Агачлар кышкы йокыга ?зерл?н?. Аларны? ботакларына кар ш?лл?ре ябылган. Урман ??нлекл?ре д? кышка ?зл?ренч? ?айлашалар, туннарын алмаштыралар, азык эзли башлыйлар. Урман эченд?ге сазлыкларга, чишм?л?рг? сукмаклар сузыла, кайбер ??нлекл?р анда су эч?рг? т?ш?л?р. Ул сукмаклар т?рле яктан килеп бер ноктада кисеш?л?р. Андагы симметрия га??пл?ндер? мине. Табигать мог?изалар тудырырга с?л?тле. Яратам мин елны? шушы фасылын. Беренче кар йокыга кит?р-китм?с кен? ятканда, ?ниемне? ягымлы тавышы ишетелде. Ул: “Балам, беренче кар ява, торып карыйсынмы? ” ? диде. Мин сикереп тордым да т?р?з?г? капландым. Чынлап та, беренче кар ява иде. ?ле ген? сап-сары яфраклар бел?н т?ш?лг?н ?ир ?стен? эн?е ч?ч?гед?й ап-ак кар б?ртекл?ре куна. К?з бел?н кыш очрашканнар. Кем кемне ?и??р? Кар б?ртекл?ре ниндидер акыл ирешм?слек к?й астында биил?р, ул к?йне алар ?зл?ре ген? ишет? сыман. Мин д? шулай ?ир ?стенд? тирб?леп очып й?рер идем. Бу зур кар б?ртекл?ренн?н башка н?рс? к?рм?м мик?н дип, мин борыным бел?н пыялага тер?лдем. Берни к?ренми. Кара?гылык. Мин т?р?з? янында уйланып басып тордым: анда ? т?псез кара?гылык эченд? бер?м-с?р?м ?ле с?нм?г?н т?р?з?л?р ш?йл?н?. Ул т?р?з? артында яш??че кешел?рне к?з алдына китердем. Бу кышкы кичт? алар нишли ик?н? Н?рс?л?р эшлил?р, н?рс?л?р турында уйлыйлар ик?н? Шул вакытта ?нием ут яндырды ??м мин т?р?з? яныннан киттем. Минем гаил?м ?з янымда, шу?а к?р? башка кешел?р туры?да ми?а ниг? уйланырга? Х?зер минем б?тен д?ньям — минем ?тием, ?нием, се?лем ??м аягыма сырпаланып торган песием. Я?а яуган ак кар б?тен кешег? д?, минем гаил?м? д?, ул йортлардагы ??р гаил?г? д? ак б?хетл?р, к?п шатлыклар алып килсен иде!

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *