Эни, энкэй, энием – Нинди матур бу сузлэр. Бик куп нэрсэ хакында Безгэ алар сойлилэр. Эни, энкэй, энием – Минем очен ин зуры. Безгэ hэрчак яктырта Шушу сузлэрнен нуры. Эни! Жир йозендэ ин гузэл, ин газаз суз. Яшь баланын авызыннан чыга торган ин беренче суз ул! hэр эни уз баласын кешелэр белэн сойлэшергэ, олыларны ихтирам итэргэ, тэрбияле. акыллы, тэртипле булырга ойрэтэ. hэр эни уз баласын кешелекле булырга онди. Баласы юлда булса, тоннэрен йокысыз уткэруче, баланы яклаучы, саклаучы да ул — эни! Ул барлык теллэрдэ дэ бердэй назлы янгырый. Ана белэн бала арасындагы керсез мэхэббэт табигать бар иткэн ин боек хис ул. Эни кешенен мэрхэмэтле, шэфкатьле куллары белмэгэне юктыр бу доньяда. Ана йорэге ин тугрылыклы сизгер йорэк. Балага булган мэхэббэт хисе анда беркайчан да сунми, сурелми. Баласынын язмышына кагылышлы бер генэ нэрсэне дэ ана йорэге ваемсыз уткэрэ алмый. Безне, якты доньяга килгэн мизгелдэн алып, энилэрнен кунел hэм кул жылысы озата бара. Аналар соенечлэреннэн кояш кебек балкып торган нарасыен — йорэк жимешен, учти — учти итеп, тушэмгэ чоя, эле сабыенын битеннэ, мангаеннан, тэпи очыннан убеп ала. Эни! Нинди матур суз бу. Кеше уз гомерендэ ана ничэ кабат эйтэ микэн?! Эйткэн саен ул суз яна мэгънэ алып килэ. Бу суз hэрвакыт йорэклэрдэ. Уеннан башканы белмэгэн сабыйлар да, тормыш кичергэн чал чэчле олкэннэр дэ Ана назына, анын молаем карашына мохтажлар. Энигэ мэхэббэтен никадэр тирэн булса, тормышын да шулкадэр шатлыклы hэм яктырак уза. Энилэр безгэ авыр вакытларда булыша. hэрбер адымыбыз белэн кызыксынып торалар. Без энилэребезне бик яратабыз, хормэт итэбез. Аларнын йозенэ кызыллык китермэскэ тырышабыз. Аларга бездэн рэхмэттэн башка суз юк. Без ускэндэ купме борчылулар Кургэн энкэй гомер эчендэ; Онытмабыз, энкэй, мэнге сине, Рэхмэт яусын барысы очен дэ. Безнен ин кирэкле кешелэребез алар. Ходай аларга озын гомер, бэхет, шатлык бирсен, Беркайчан да бала кайгылары курергэ язмасын аларга. Сез безгэ hэрвакыт hэм hэркайда бик кирэк! Без сезне яратабыз!
Мен? син ирт? бел?н йокыдан уянды? да к?зл?ре?не ачты?. Б?лм? кояш нуры бел?н балкып тора. ?йд? т?мле аш исе а?кый. Си?а бик р?х?т. Син шул вакытта ?зе? д? сизм?ст?н, “?ни” дип энд?ш?се?. Ниг?? Ч?нки х?зер бу ирт?нге с?гатьт? сине? й?р?ге?д? шатлык тыпырчына ??м ул мен? х?зер “?ни” диг?н с?з булып сине? к?кр?ге?н?н очып чыкты да ананы? к??елен? барып кунды. Ананы? й?зе елмайды, к?зл?ре эн?е кебек ялтырап китте. Ниг?? Ч?нки “?ни” диг?н с?з бел?н а?а ирт?нге с?гать тагы да матуррак булып китте. Аны? к??еле татлы хисл?р бел?н тулды. ?ни… Нинди олы с?з бу! Кеше ?з гомере?д? шул с?зне нич?м?-нич? кабат ?йт? ик?н? ?йтк?н саен, с?з я?адан-я?а м?гън? алып кил?. Ана шул бер с?зд?н сине? шатлыгы?ны да, кайгы?ны да, уйлары?ны да бел?. Алай гына да т?гел, ана бу с?з аша сине? й?р?ге?не к?р?. ?йе, к?р?. Ч?нки, “?ни” диг?н с?з ул ?зе й?р?кт? туа. ? й?р?кт?н чыккан с?з й?р?кк? барып кер?. ?ни дип ?йтте?ме, син инде к?чле д?, син инде б?хетле д?! ??ркемг? ?з ?нисе д?ньядагы и? кадерле кеше булган кебек, ми?а да ?з ?нием ? кадерлел?рд?н д? и? кадерлесе. Барлык балаларныкы кебек, минем д? телем “?ни” с?зе бел?н ачылган. ?ниемне? йомшак куллары, ягымлы тавышы, мо?лы ?ырлары безг? шатлык китер?. “?нием” дип энд?ш? ген? аз ?ле ?нил?рг?. К?бр?к булышырга, йорт эшл?ренд? кул арасына керерг? кир?к. Аздан да к??елл?ре булып куя бит аларны?. ?ни безне (абыем бел?н мине) бик ярата, тигез к?р?. Ул безг? т?мле-т?мле ризыклар пешер?, кичен назлап йоклата, ? ирт?н “кызым” диеп с?еп уята. Ярый ?ле, ?нием, ян?ш?мд? син бар! К?нн?рем син булганга аяз, т?нн?рем ай-йолдызлы якты. Салкыннарда к??ел ?ылы?ны биреп ?ылытасы?, безне? ?чен ял димисе?, ??рвакыт хезм?т ит?се?. “Балачак ? шук чак”, дил?р. Безне? д? т?рле чакларыбыз булгалыйдыр, ?нием. Зин?ар ?чен, безне кичер? к?р. Син безне кешел?рг? карата ш?фкатьле, ягымлы булырга, ??ркемг? ярд?м кулын сузарга ?зер торырлык иттереп ?стерерг? тырышасы?. Р?хм?т, ?нием, барысы ?чен д? зур р?хм?т! Бирг?н ки??шл?ре? тормыш итк?нд? юлдаш булсалар иде. Озын гомерле булып, безне? у?ышларыбызга с?енеп озак яш?с?? иде, ?нием! Ташлама, ?нк?й, ташлама Мине изге дога?нан. Ташласа? изге дога?нан, Мин б?хетле булалмам. (Р. Ми?нуллин “?нк?мне? догалары”)
Безне? гаил?. Минем исемем Р?ст?м. Ми?а ун яшь. Безне? гаил?д? д?рт кеше бар- ?тием, ?нием, абыем ??м мин. Абыем Риаз исемле. А?а унбиш яшь. Мин ?земне? гаил?мне яратам ??м кадерлим, ч?нки гаил?д? ген? чын ярату таба алам. Гаил?д? ген? балалар д?рес т?рбия ала. Минем ?ти-?нием безне бик яраталар. Мин шатлыгымны да, борчуларымны да аларга с?йлим. Алар мине а?ларга тырышалар.?г?р мин хата ясасам, аларны ты?ламасам да ?тием мине ачуланмый. Ул ми?а яхшылап а?лата, шу?а да минем аны гел ты?лыйсы гына килеп тора. Безне? гаил? бик тату ??м б?хетле. ?ти-?нием ?йд? тынычлык, ярату булсын ?чен к?п к?ч куялар. Безне? балачагыбыз к??елле, матур булсын ?чен тырышалар. Алар безг? матур киемн?р алып бир?л?р, т?мле ризыклар бел?н сыйлыйлар. Ял ит?л?рне ??м к??ел ачуларны без берг? уздырабыз. Х?тта кунакка да гел берг? барабыз. ?би-бабайны?, туганнарны? х?лл?рен белешеп торабыз. Шулай ук без берг? ял ит?рг? яратабыз. ??й к?нн?ренд? еш кына су коенырга барабыз. Гаил? дуслары бел?н табигать кочагына ял ит?рг? чыгабыз, т?рле уеннар уйныйбыз. Минем ?ти-?нием бигр?к т? рухи яктан т?рбиял??г? зур игътибар бир?л?р. Безне яхшылык бел?н начарлыкны аера белерг?, кешел?р бел?н уртак тел табарга, укытучыларны х?рм?т ит?рг?, ты?лаучан, хезм?т с?юч?н ??м намуслы булырга ?йр?т?л?р. Алар безг? ?фьюнбазлык, т?м?ке тарту, исерткеч эчемлекл?р бел?н мавыгу с?лам?тлекк? зыян китерерг? м?мкин ик?нлеген а?латалар. Моннан тыш кил?ч?кт? безг? гаил? кору ?чен нинди сыйфатлар кир?клеген а?латалар. Мин ?земне? и? якын кешел?рем – ?ти-?нием? бик р?хм?тлемен, алар тормышта и? ныклы тер?к. С?лам?т булыгыз, озак яш?гез безне? кадерлел?ребез! Ганеев Р?ст?м 2 сыйныф
Инша. ?нием. ?ни! Й?р?кне? ул и? кайнар хисе, К??елне? ул и? т?ренд?. Ул салкында сине ?ылытучы? Юанучы? авыр к?нн?рд?! ?ни!Д?ньяда и? якын,и? кадерле кеше ул.Кеч- кен? чагында т?н йокысын калдырып мине кем караган??нием.Елаганда кочагына алып кем юат- кан??нием.Беренче тапкыр мине м?кт?пк? кем алып килг?н??нием! Минем ?чен кайгыртучы ?нием булу- нинди б?хет ул!Минем ?ни м?кт?пт? укытучы булып эшли.Ул балаларны бик ярата.Эшенд? д? гел балалар ара- сында булуга карамастан, безг?, балаларына да ва- кытын ж?лл?ми.Без куанганда куана,кайгырганда- юата.?нием , без авырганда , безне д?валый,ирк?ли. Т?мле ашлары бел?н гаил?безне h?рвакыт сыйлый. ?ни безне? гел шат к??елле,ачык чырайлы. Мин ?ниемне бик яратам.Аны ярату гына ?итми,аны? кадерен белерг?, с?зен ты?ларга ,ях- шы укуы?, ?зе?не ?рн?к тотуы?, эшк? ?йр?неп ?с?е? бел?н аны шатландырырга кир?к.Мин , шулай эшл?п , ?ниемне б?хетле ит?рг? тырышам. Й?р?гемне? и? т?ренд? И? кадерлем, ?нием. Яхшылыкка, яктылыкка Алып бара мине ?нием! ?нием, озак яш?, с?лам?т бул.Мин сине яратам!
Эни, энкэй, энием –
Нинди матур бу сузлэр.
Бик куп нэрсэ хакында
Безгэ алар сойлилэр.
Эни, энкэй, энием –
Минем очен ин зуры.
Безгэ hэрчак яктырта
Шушу сузлэрнен нуры.
Эни! Жир йозендэ ин гузэл, ин газаз суз. Яшь баланын авызыннан чыга торган ин беренче суз ул! hэр эни уз баласын кешелэр белэн сойлэшергэ, олыларны ихтирам итэргэ, тэрбияле. акыллы, тэртипле булырга ойрэтэ. hэр эни уз баласын кешелекле булырга онди. Баласы юлда булса, тоннэрен йокысыз уткэруче, баланы яклаучы, саклаучы да ул — эни! Ул барлык теллэрдэ дэ бердэй назлы янгырый. Ана белэн бала арасындагы керсез мэхэббэт табигать бар иткэн ин боек хис ул.
Эни кешенен мэрхэмэтле, шэфкатьле куллары белмэгэне юктыр бу доньяда. Ана йорэге ин тугрылыклы сизгер йорэк. Балага булган мэхэббэт хисе анда беркайчан да сунми, сурелми. Баласынын язмышына кагылышлы бер генэ нэрсэне дэ ана йорэге ваемсыз уткэрэ алмый. Безне, якты доньяга килгэн мизгелдэн алып, энилэрнен кунел hэм кул жылысы озата бара. Аналар соенечлэреннэн кояш кебек балкып торган нарасыен — йорэк жимешен, учти — учти итеп, тушэмгэ чоя, эле сабыенын битеннэ, мангаеннан, тэпи очыннан убеп ала.
Эни! Нинди матур суз бу. Кеше уз гомерендэ ана ничэ кабат эйтэ микэн?! Эйткэн саен ул суз яна мэгънэ алып килэ. Бу суз hэрвакыт йорэклэрдэ.
Уеннан башканы белмэгэн сабыйлар да, тормыш кичергэн чал чэчле олкэннэр дэ Ана назына, анын молаем карашына мохтажлар. Энигэ мэхэббэтен никадэр тирэн булса, тормышын да шулкадэр шатлыклы hэм яктырак уза.
Энилэр безгэ авыр вакытларда булыша. hэрбер адымыбыз белэн кызыксынып торалар. Без энилэребезне бик яратабыз, хормэт итэбез. Аларнын йозенэ кызыллык китермэскэ тырышабыз. Аларга бездэн рэхмэттэн башка суз юк.
Без ускэндэ купме борчылулар
Кургэн энкэй гомер эчендэ;
Онытмабыз, энкэй, мэнге сине,
Рэхмэт яусын барысы очен дэ.
Безнен ин кирэкле кешелэребез алар. Ходай аларга озын гомер, бэхет, шатлык бирсен, Беркайчан да бала кайгылары курергэ язмасын аларга. Сез безгэ hэрвакыт hэм hэркайда бик кирэк! Без сезне яратабыз!
Мен? син ирт? бел?н йокыдан уянды? да к?зл?ре?не ачты?. Б?лм? кояш нуры бел?н балкып тора. ?йд? т?мле аш исе а?кый. Си?а бик р?х?т.
Син шул вакытта ?зе? д? сизм?ст?н, “?ни” дип энд?ш?се?. Ниг?? Ч?нки х?зер бу ирт?нге с?гатьт? сине? й?р?ге?д? шатлык тыпырчына ??м ул мен? х?зер “?ни” диг?н с?з булып сине? к?кр?ге?н?н очып чыкты да ананы? к??елен? барып кунды. Ананы? й?зе елмайды, к?зл?ре эн?е кебек ялтырап китте. Ниг?? Ч?нки “?ни” диг?н с?з бел?н а?а ирт?нге с?гать тагы да матуррак булып китте. Аны? к??еле татлы хисл?р бел?н тулды.
?ни… Нинди олы с?з бу!
Кеше ?з гомере?д? шул с?зне нич?м?-нич? кабат ?йт? ик?н? ?йтк?н саен, с?з я?адан-я?а м?гън? алып кил?. Ана шул бер с?зд?н сине? шатлыгы?ны да, кайгы?ны да, уйлары?ны да бел?. Алай гына да т?гел, ана бу с?з аша сине? й?р?ге?не к?р?. ?йе, к?р?. Ч?нки, “?ни” диг?н с?з ул ?зе й?р?кт? туа. ? й?р?кт?н чыккан с?з й?р?кк? барып кер?. ?ни дип ?йтте?ме, син инде к?чле д?, син инде б?хетле д?!
??ркемг? ?з ?нисе д?ньядагы и? кадерле кеше булган кебек, ми?а да ?з ?нием ? кадерлел?рд?н д? и? кадерлесе. Барлык балаларныкы кебек, минем д? телем “?ни” с?зе бел?н ачылган. ?ниемне? йомшак куллары, ягымлы тавышы, мо?лы ?ырлары безг? шатлык китер?. “?нием” дип энд?ш? ген? аз ?ле ?нил?рг?. К?бр?к булышырга, йорт эшл?ренд? кул арасына керерг? кир?к. Аздан да к??елл?ре булып куя бит аларны?.
?ни безне (абыем бел?н мине) бик ярата, тигез к?р?. Ул безг? т?мле-т?мле ризыклар пешер?, кичен назлап йоклата, ? ирт?н “кызым” диеп с?еп уята. Ярый ?ле, ?нием, ян?ш?мд? син бар! К?нн?рем син булганга аяз, т?нн?рем ай-йолдызлы якты. Салкыннарда к??ел ?ылы?ны биреп ?ылытасы?, безне? ?чен ял димисе?, ??рвакыт хезм?т ит?се?.
“Балачак ? шук чак”, дил?р. Безне? д? т?рле чакларыбыз булгалыйдыр, ?нием. Зин?ар ?чен, безне кичер? к?р. Син безне кешел?рг? карата ш?фкатьле, ягымлы булырга, ??ркемг? ярд?м кулын сузарга ?зер торырлык иттереп ?стерерг? тырышасы?. Р?хм?т, ?нием, барысы ?чен д? зур р?хм?т! Бирг?н ки??шл?ре? тормыш итк?нд? юлдаш булсалар иде. Озын гомерле булып, безне? у?ышларыбызга с?енеп озак яш?с?? иде, ?нием!
Ташлама, ?нк?й, ташлама
Мине изге дога?нан.
Ташласа? изге дога?нан,
Мин б?хетле булалмам.
(Р. Ми?нуллин “?нк?мне? догалары”)
Безне? гаил?.
Минем исемем Р?ст?м. Ми?а ун яшь. Безне? гаил?д? д?рт кеше бар- ?тием, ?нием, абыем ??м мин. Абыем Риаз исемле. А?а унбиш яшь.
Мин ?земне? гаил?мне яратам ??м кадерлим, ч?нки гаил?д? ген? чын ярату таба алам.
Гаил?д? ген? балалар д?рес т?рбия ала. Минем ?ти-?нием безне бик яраталар. Мин шатлыгымны да, борчуларымны да аларга с?йлим. Алар мине а?ларга тырышалар.?г?р мин хата ясасам, аларны ты?ламасам да ?тием мине ачуланмый. Ул ми?а яхшылап а?лата, шу?а да минем аны гел ты?лыйсы гына килеп тора.
Безне? гаил? бик тату ??м б?хетле. ?ти-?нием ?йд? тынычлык, ярату булсын ?чен к?п к?ч куялар. Безне? балачагыбыз к??елле, матур булсын ?чен тырышалар. Алар безг? матур киемн?р алып бир?л?р, т?мле ризыклар бел?н сыйлыйлар.
Ял ит?л?рне ??м к??ел ачуларны без берг? уздырабыз. Х?тта кунакка да гел берг? барабыз. ?би-бабайны?, туганнарны? х?лл?рен белешеп торабыз. Шулай ук без берг? ял ит?рг? яратабыз. ??й к?нн?ренд? еш кына су коенырга барабыз. Гаил? дуслары бел?н табигать кочагына ял ит?рг? чыгабыз, т?рле уеннар уйныйбыз.
Минем ?ти-?нием бигр?к т? рухи яктан т?рбиял??г? зур игътибар бир?л?р. Безне яхшылык бел?н начарлыкны аера белерг?, кешел?р бел?н уртак тел табарга, укытучыларны х?рм?т ит?рг?, ты?лаучан, хезм?т с?юч?н ??м намуслы булырга ?йр?т?л?р.
Алар безг? ?фьюнбазлык, т?м?ке тарту, исерткеч эчемлекл?р бел?н мавыгу с?лам?тлекк? зыян китерерг? м?мкин ик?нлеген а?латалар. Моннан тыш кил?ч?кт? безг? гаил? кору ?чен нинди сыйфатлар кир?клеген а?латалар. Мин ?земне? и? якын кешел?рем – ?ти-?нием? бик р?хм?тлемен, алар тормышта и? ныклы тер?к. С?лам?т булыгыз, озак яш?гез безне? кадерлел?ребез!
Ганеев Р?ст?м
2 сыйныф
Инша.
?нием.
?ни!
Й?р?кне? ул и? кайнар хисе,
К??елне? ул и? т?ренд?.
Ул салкында сине ?ылытучы?
Юанучы? авыр к?нн?рд?!
?ни!Д?ньяда и? якын,и? кадерле кеше ул.Кеч-
кен? чагында т?н йокысын калдырып мине кем караган??нием.Елаганда кочагына алып кем юат-
кан??нием.Беренче тапкыр мине м?кт?пк? кем
алып килг?н??нием!
Минем ?чен кайгыртучы ?нием булу- нинди б?хет ул!Минем ?ни м?кт?пт? укытучы булып эшли.Ул балаларны бик ярата.Эшенд? д? гел балалар ара-
сында булуга карамастан, безг?, балаларына да ва-
кытын ж?лл?ми.Без куанганда куана,кайгырганда-
юата.?нием , без авырганда , безне д?валый,ирк?ли.
Т?мле ашлары бел?н гаил?безне h?рвакыт сыйлый.
?ни безне? гел шат к??елле,ачык чырайлы.
Мин ?ниемне бик яратам.Аны ярату гына
?итми,аны? кадерен белерг?, с?зен ты?ларга ,ях- шы укуы?, ?зе?не ?рн?к тотуы?, эшк? ?йр?неп ?с?е? бел?н аны шатландырырга кир?к.Мин , шулай эшл?п , ?ниемне б?хетле ит?рг? тырышам.
Й?р?гемне? и? т?ренд?
И? кадерлем, ?нием.
Яхшылыкка, яктылыкка
Алып бара мине ?нием!
?нием, озак яш?, с?лам?т бул.Мин сине яратам!