«Туган ягыма алтын к?з килде» (сочинение) Сары тос-к?з т?се. Сары т?с – сагыш т?се, дил?р. Сагышы шул к?з. Кояшлы к?нн?р бакча, парк, урманнар алтынга манчылгандай була. Юкка гына к?зне алтын димил?р. Алтын к?зг? багышлап к?пме шигырьл?р, ?ырлар, картиннар и?ат ителг?н. Алтын к?з диюг? без табигатьт?ге тышкы буяу – биз?кл?рне ген? к?зд? тотмыйбыз, ?лб?тт?. К?зне? алтынлыгы, аны? кадерле, барыннан да бигр?к, к?зге муллык бел?н билгел?н?. К?з башлану бел?н к?нн?р кыскалана. Сизелертек салкынайта. К?к йозен авыр болытлар каплап ала. Мен? ирт?д?н я?гыр сиб?л?рг? тотына. Кайбер к?нне иренеп кен? сиб?л?г?н я?гыр кичк? кад?р туктамый. Салкын ?ил ис?, к?н кара?гылана. ? ирт?н ялт итеп кояш чыга. К?к й?зе шундый з?нг?р, саф! ?ир ?стен?, ак ??йм?д?й булып ап – ак томан сузылып яткан. Салкын. ??йге т?сен ?уйган ?л?нн?рд? нечк? боз кис?кл?ре к?рен?. Кырау т?шк?н. Ак томаннар арасыннан, кызыл т?г?р?к булып, кояш к?т?рел?. Ул ?зене? тансык нурлары бел?н ?ирне ?ылытырга тырыша. Акрын гына томан тарала. К?з к?не яктылык та, ?ылылык та шактый ук кими. Шу?а к?р? яфракларны? яшеллеге сары, кызгылт- сары, к?гел?ем т?слерг? алмашына. Агачлардан усак, мил?ш, ?р?нгене? ген? к?зге яфраклары кызыл. Калган агачларны? яфраклары саргая, л?кин бар да ?зенч?: каен яфраклары ачык сары т?ск?, караманыкы – кара?гы сары, им?ннеке – саргылт сары, юк?неке – алтынсу сары т?ск? кер?. Читт?н караганда, агачны? яфраклары бар да бер т?сле к?рен?. ? кулы?а алып караса? – нинди ген? т?сл?р юк монда! Яшел буй – буй сызыклар, к?р?н таплар, соры биз?кл?р. Бар агачлар h?м куаклар, и? матур киемн?рен киеп, к?зге б?йр?мг? ?зерл?нг?н сыман. Усал, ачы к?зге ?ил, яфракларны ботакларыннан ?зеп алып, ?лл? кайларга очырып алып кит?. Сары, кызыл, к?р?н, ш?мах? яфраклар, hавада бераз тирб?леп очканнан со?, ?ай гына ?ирг? яталар. ?йтерсе? л? ?ир ?стен? сары юрган т?ш?лг?н. Тизд?н агачлар ялангач кала. К?з башында ук к?п кен? кошлар т?ркемн?рг? ?ыела башлыйлар. Аларны? к?зге с?ях?тл?рен? вакыт ?ит?. Бер?мл?п т?, т?ркемл?п т?, кошлар туган якларыннан, кыш ?тк?р? ?чен, ерак ?ирлерг? очып кит?. Кайберл?ре бик ерак та китми, ? кайберл?ре ме?н?г?нч? километр юл узалар. К?зне? аяз к?ннеренд?, кыйгач ?епк? тезелешеп, торналар очып уза. Сиск?ндергеч таныш тавышлары бик якында, колак т?бенд? ген? я?гырый кебек, ? ?зл?ре ?н? нинди биект?, ак болытларга орынып ук очып баралар. Канатны канатка туры китереп, тигез р?т булып, чел?нн?р оча. ? кыр ?рд?кл?ре ерак очышлар вакытында бер – бер артлы тезел?л?р, кайчакта аларны? сафлары дуга формасында була. Сыерчык, мил?ш чыпчыгы кебек ваграк кошлар, т?ртипсез р?вешт?, к?т? булып очалар. М?ст?кыйль булып, аерым очкан кошлар да бар. 7 сыйниф укучысы Батдалов Илнур эше 2014 ел
Казан ш???ре Совет районы 175 нче гомуми урта белем м?кт?бене? 5А сыйныфы укучысы Ахтямова Адил? Инша. Алтын к?з. Быел туган ягыма к?з бик ирт? килде. Инде августта ук ул ?зене? ?илл?ре-я?гырлары, салкыннары бел?н зур-зур адымнар атлап, к?з килеп т? ?итте. Мин авылымдагы к?з турында язасым кил?. Ш???рд? д? алтын к?з матур. Л?кин авылдагысы, тагын да матуррак. ??р ялдагыча-без авылда.Яктырып кояш елмайды да, “?бил?р чуагы” ик?нен белдереп, битне п?р?вез ?епл?ре ирк?л?де. Бакча эшл?рен тиз ген? т?г?лл?п, урманга юл тотам. З??г?р к?кт? зур ак пароходлар кебек болытлар, узыша-узыша каядыр чабалар. ?крен ген? тир?н тынлыкны ты?лап, урман т?рен? ?т?м. ?ирг? т?ш?лг?н йомшак алтын яфраклар, ?йтерсе?, т?рек кел?мн?рен х?терл?т?. ? агачлар!? Берсен-берсе уздыра-уздыра ??йге киемн?рен к?згег? алмаштырганнар. ??рберсе к?з явын алырлык. Урталыктагы мил?ш агачыны? кып-кызыл ?имешл?ре, ялкындай яфракларына соклану м?мкин т?гел. Зифа каеннар, н?зек усаклар купшы алтынсу ш?л ябынып, ба?адир им?н агачын кунакка к?т?л?рдер кебек. Ара-тир? чыпчык, карга тавышлары тир?н тынлыкка ?ан ?рг?нд?й була. Т?з нарат агачлары гына, башларын югары к?т?реп, яшеллекк? к?мелеп басып торалар кебек.”-Безг? к?з куркыныч т?гел”- ди алар. Ч?! Кин?т к?н д? бозыла бугай. ?ил битне чеметеп-чеметеп алды. Шул арада куркыныч болытлар да хасил булды. Мин тизр?к ?йг? ашыктым. Кайтып ?иттем диг?нд? ген?, болытлар каядыр юкка чыктылар. Тир?н итеп ?ава сулыйм. К?з ?авасы-нинди дымлы да, салкын да син! К?з- бик матур ел фасылы. Л?кин аны? матурлыгын к?р? белерг? ген? кир?к.
Салмак кына атлап, ?ил?кле, ч?ч?кле ??йг? алмашка туган ягыбызга алтын к?з якынлаша. Аны? беренче билгел?ре булып агачларда сары яфраклар к?ренг?ли башлады, ?л?нн?р д? ?ете яшеллекл?рен югалта баралар. Сезне? игътибарыгызга районыбызны? Т?б?н Уратма м?кт?бе укучыларыны? к?з турындагы и?ат эшл?рен т?къдим ит?без. Туган ягымда к?з. Мен? алтын к?з килеп ?итте. Яфраклар саргая башлады. К?не-т?не бертуктаусыз я?гыр ява. Урамдагы агачлар т?рле т?сл?р бел?н биз?л?: кызыл, сары, яшел, кызгылт сары т?сл?рг? буяла. Бу яфраклар аз гына ?ил исеп китс? – коелып бет?л?р ??м б?тен ?ир т?рле т?ст?ге яфраклар бел?н т?ш?л?. Аяк атлаган саен шыгыр-шыгыр коры яфраклар тавышы ишетел?. Шул яфракларга к?мел?се, уйныйсы кил?. Урманга барса? – к?зне? матурлыгын шунда к?р?се? инде. Ми?а мил?ш агачы бик ошый. Аны? яфраклары да, ?имешл?ре д? кып-кызыл булып янып тора. К?з – табигатьт? и? матур чорларны? берсе. Шунысы к??елсез: яз к?не очып килг?н кошлар, к?з к?не я?адан ?ылы якларга очалар. Тезелешеп кошлар очуын к?рг?ч, мо?су булып кит?. Без аларны кул болгап озатып калабыз. Алия М?бар?кшина, Сау булыгыз, кошкайлар! Мен? урманга алтын к?з керде. Урмандагы агачлар саргайды, кызарды. Чыршы агачы гына ?з т?сен югалтмады, ямь – яшел калды. Яфракларны? – туган агачларын, кошларны? – туган якларын калдырып кит?р чор килде. Кара каргалар, кызыл т?шл?р, сандугачлар, карлыгачлар, туган якларын ташлап, ?ылы якка киттел?р. ??нлекл?р д? тырышып-тырышып кышка ?зерл?ндел?р. Аю да йоклау ягын чамалый, к?б?л?к-к?б?л?к карлар оча башлап, ?стен? калын юрган ябылганын к?т?. Дилназ Ибатуллин. Яратам Туган ягыма алтын к?з килде. Тышта кискен ?илл?р ис?, салкын я?гырлар явып ала. Агачлардан сары, к?р?н яфраклар коела. Кошлар ?ылы якларга очып кит?рг? ?зерл?н?л?р. Аю да, керпе д?, тиен д? кышка ?зерл?н?. Куян ак тунын кия. Куак астында керпе ?зен? яфрак т?ши, кышка г?мб?л?р киптер?. Мин к?зге урманны бик яратам, ч?нки агачлар, куаклар сихри матур т?ск? кер?л?р. Г?з?л Нуриева. К?зге урман. ?ылы ??й узып китк?ч, табигатьк? алтын к?з кил?. Алтын к?з агачларны?, куакларны? яфракларын сары, кызыл, к?р?н т?сл?рг? мана. Урмандагы ??нлекл?рне? эшл?ре арта, алар кышка ?зерл?н? башлыйлар. ??рберсе ?нн?рен ?ылыта, азык ?зерли. Керпе г?мб? киптер?, тиен чикл?век ?ыя, куян ак тунын кия. К?чм? кошлар ?ылы якларга кит?рг? ?зерл?н?лр. Мин к?зге урманны? сихри т?сл?рен бик яратам. Ел саен к?зге урманга барырга тырышам. Алия ?хм?тшина. К?з ?итте ??й безне ?ил?кл?ре, матур ч?ч?кл?ре бел?н с?ендерс?, к?з мул у?ышы бел?н шатландыра. Агачлар сары, кызыл, ко?гырт яфракларга т?рен?. Кояш бер к?л?, бер елый. Туган яклары бел?н саубуллашып, ?ылы якларга китеп баралар. Ирт?н кояш чыкса, кичк? инде я?гыр яуарга да м?мкин. М?кт?пл?рд? укулар башлана. Дил?р? Г?р?ева.
К?з. Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда?! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. К?нн?р салкынайтты. Мил?шл?р кып-кызыл булып балкыйлар. Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: \”Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз\”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры. Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.
Ах, бу к?з! К?з килг?н, к?з килг?н, К?з быел бик тиз килг?н. Каеннар, тир?кл?р, таллар Сарыдан к?лм?к киг?н. Ах, бу к?з! Килеп т? ?ит?, б?тен д?ньяны сары т?ск? буяп та куя. Кояшлы к?нн?рд? бакчалар, урманнар алтынга манчылгандай була. Алтын к?зг? багышлап к?пме шигырьл?р, ?ырлар, картиналар и?ат ителг?н. Ачык к?к й?зенд? ??р яфракны? ?з т?се ялт итеп к?ренеп тора! Бар ик?н чуарлык, бар ик?н хозурлык! Табигатьне? шушы матур мизгелен к?реп, тоеп, к??ел т?рен? салып куярга кир?к. Ах, бу к?з! Ул т?се бел?н д?, холкы бел?н д? ми?а х?йл?к?р т?лкене х?терл?т?. Гел безне алдалап тора. Мен? к?к й?зен авыр болытлар каплап алды, я?гыр сиб?л?рг? тотынды. Салкын ?ил ис?, к?н кара?гыланды. Тир? – як ?лл? нинди ямьсез, шыксыз булып к?рен?, к??елд? сагыш. ? ирт?н, берн?рс? д? булмагандай, ялт итеп кояш чыкты. К?к й?зе шундый з??г?р, шундый саф! ?ир ?стен?, ак ??йм?д?й булып, ап – ак томан сузылып ятты. ??йге т?сен ?уйган ?л?нн?рд? эн?д?й нечк? боз кис?кл?ре к?рен?. Зур кызыл т?г?р?к булып, ак томаннар арасыннан кояш к?т?рел?. Ах, бу к?з! Кояш балкый, л?кин салкын. Шундый х?йл?к?р инде ул к?з. Агачлар, яфракларын коя – коя, ?ир ?стен? сары юрган т?шил?р. Бу сары юрган астында нил?р ген? юк ик?н! Шулай бервакыт к?зем ?зебезне? бакчада алмагач т?бенд?ге яфрак ?емен? т?ште. Эченд? н?рс?дер кыштырдаган да кебек. Якынрак бардым, к?з?теп торам. Кызык булып тоелды: ике яфрак селкен?. ?лл? керпе инде яфрак астында? Тукта, таяк алыйм ?ле. Белеп булмый, б?лки анда елан ятадыр. Таяк алып шул селкенг?н ике яфрак арасына т?ртк?н идем… ничек кычкырганымны, сикерг?немне сизми д? калдым. Яфрак арасыннан йоннарын кабартып, койрыгын тырпайтып ?зебезне? сары песиебез атылып чыкмасмы! Песи минн?н батыррак булып чыкты бит. Ул курыкса да тычканын ычкындырмады. ? мин таяк кулдан т?шеп китк?нен сизми д? калдым. Ах, бу к?з! Кызык итте? бит син мине. Сорап та тормыйча безне? бакчага барып керг?нсе?. Мин ?крен ген? бакча буйлап атлыйм… Мен? учактай янып балкып балан куагы тора. Ян?ш?сенд? куе кызыл челт?р ш?л б?рк?нг?н кебек себер карлыганы ??елг?н, к?л?г?д? р?ш?тк? буенда кызыл карлыган т?лг?шл?ре н?къ мен? алкалар сыман талгын ?ил иск?н саен селкенеп чы?лаган сыман. ? алмагачны? саргылт – яшел яфраклары арасындагы кып – кызыл зур алмалар ерактан туплар кебек к?рен?. Слива агачлары мо?суланып торган шикелле, аларны? х?ле мактанырлык т?гел шул. Б?тен ?имешл?рен ?ыеп бетердек инде. ? мен? санберри горур басып тора аны? ?имешл?ре д? к?п, яфраклары да ямь – яшел, ?итм?с? ч?ч?к т? атып утыра. Ботаклары ?ирг? кад?р сыгылып т?шк?н. ?зе гаепле, ?ил?ге т?мле булса болай азапланып тормас иде. Мин ашамасам да чыпчыклар булса да чукып бетерг?н булыр иде инде. ? мен? бу почмактан ??й ?ле д? китм?г?н шикелле. Монда ч?ч?кл?р патшалыгы, т?сл?р ярминк?се. Игътибар бел?н караса?…Юк шул, юк. Ах, бу к?з! Монда да ?зене? сары борынын тыккан ик?н. Ч?ч?кл?рне? яфраклары саргая башлаган, ч?ч?кл?рне? д? к?бесе сары т?ст?. Сары т?с – к?з т?се. Сары т?с – сагыш т?се, дил?р. Сагышлы шул ул к?з. Торна тавышларын ишетк?ч тагын да мо?су булып кит?. Ах, бу к?з! Татарстан Республикасы ?тн? муниципаль районы “Т?б?н К?ек урта гомуми белем бир? м?кт?бе” муниципаль бюджет белем учреждениесе Тема: “Ах, бу к?з!” Язды: 8сыйныф укучысы Хафизова ?мин? Гом?р кызы ?аваплы : Гали?хм?това Г?лшат Наил кызы,1кв.кат. татар теле укытучысы 2013 ел
фамилия, имя, отчество ученика Гафаров Руслан Сарворович класс 3 А ??фамилия, имя, отчество учителя, должность Гафарова Гульнара Галимхановна,учитель татарского языка и литиратуры на каком языке будете размещать сочинение на татарском языке Казан ш???реСовет районы 175 нче гомуми урта белем м?кт?бене? 3А сыйныфы укучысы Гафаров Руслан. Туган ягымда к?з. Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы – ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з – и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда! Аеруча – сентябрь аенда.? Без к?зне? бер матур, к??елле к?ненд? урманга экскурцияг? бардык. Урманда матур- матур сары, кызыл, яшел яфраклар ?ыйдык.Безг? бик к??елле булды.Тик бер ген? мо?сулык сизел?: сайрар кошлар тавышы ишетелми.?ылы якларда кышлаучы кошлар кит?рг? ?ыена башладылар.З?п- з??г?р к?кт? торналар, кыр казлары, кыр ?рд?кл?ре ?йл?неп- ?йл?неп очып й?рил?р.Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята.Урман безг? ?з муллыгыннан ?леш т? чыгарды. Ул безне? сумкаларыбызга т?лг?ш- т?лг?ш мил?ш, кытай алмалары тутырып ?иб?рде.?з чиратыбызда урманкайга тагын кунакка килерг? в?гъд? биреп, ?йл?ребезг? кайтып киттек. К?з ?ле ул мул у?ыш ?ыя торган чор да.Кырларда тракторлар г?рли.Бер урында ашлык сугалар, машиналар элеваторга ашлык ташыйлар.Икенче ?ирд? б?р??ге алалар.Ш???р базарларына эре- эре б?р??гел?р, яшелч?л?р озатыла.Б?тен ?ирд? к?зге муллыкка шатланалар.Быелгы кышны? муллыкта ?т?ч?ген? бар кеше д? с?ен?. Октябрь- чын к?з ае.Бу айда бертуктаусыз я?гырлар ява, к?чле ?илл?р ис?, д?ньяны кара?гылык баса. Кешел?р ?йд? ген? утыру ягын карыйлар.?мма урмандагы ??нлекл?р арасында к?не- т?не кышка х?зерл?н? бара.??р ??нлек, ??р кош- корт ?з эшенд?. Кайсы кышка ?нен ныгыта, кайсы азык ?зерли. Д?ньяга т?р?з? ачкандай, кайбер к?нн?рд? ?епшек кар явып ?т?. Шуны гына к?тк?н бала- чага ашыгып урамга ыргыла: кар т?г?р?т?, т?рле фигуралар ясый, кар б?реш уйный. Ноябрь- к?зне? со?гы ае.Б?тен ?ирне ак кар каплый. Агачлар кышкы йокыга ?зерл?н?.Аларны? ботакларына кар ш?лл?ре ябылган. Чишм?л?рг? сукмаклар сузыла.Ул сукмаклар т?рле яктан килеп бер ноктада кисеш?л?р. Андагы симметрия га??пл?ндер? мине. Табигать мог?изалар тудырырга с?л?тле.Яратам мин елны? шушы фасылын.
Сочинение. К?з. Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда?! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: “Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры. Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.
Мария Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда? ! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: “Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры. Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.Ак к?зТабигатьт? ?зг?решл?р бер?злексез булып тора. Мен? беренче кар да яуды. Ул бик матур иде. Кар агачларга ак тун кидерде. Кар ?ле ирт?р?к яуган. Агачларда нинди ген? т?с юк: яшел, сары, кызыл, к?р?н ??м ак. Алар ак кар арасыннан тагын да матур к?рен?л?р. ?ир ?сте ап-ак. ?лл? инде кыш та ?иттеме? Юк, бу ? ак к?з. Карлы к?з. Бу кардан ?ле ча?гыда да шуып булмый. ?мма кар йомарлап атышып уйнап була. Бик тел?с??, кар бабай да ясап була. Чын кышка ераграк ?ле. Борынгылар чын кышны, беренче кар яугач 40 к?нн?н со? гына кил?, дил?р. Килсен ген?, к?т?рбез. Ноябрьд? урманда да бик матур. Агачлар кышкы йокыга ?зерл?н?. Аларны? ботакларына кар ш?лл?ре ябылган. Урман ??нлекл?ре д? кышка ?зл?ренч? ?айлашалар, туннарын алмаштыралар, азык эзли башлыйлар. Урман эченд?ге сазлыкларга, чишм?л?рг? сукмаклар сузыла, кайбер ??нлекл?р анда су эч?рг? т?ш?л?р. Ул сукмаклар т?рле яктан килеп бер ноктада кисеш?л?р. Андагы симметрия га??пл?ндер? мине. Табигать мог?изалар тудырырга с?л?тле. Яратам мин елны? шушы фасылын. Источник: http://www.insha.ru/text/410
?хт?мева Ранил?, 6А Алтын к?з ?ир ?стен? алтын к?з килде. Тир?-як ?йтеп бетер? алмас д?р???д? г?з?ллекк? чумды. Агач яфракларына сарылган алтынсу-кызыл, ш?м?х? ??м башка т?сл?р б?тен д?ньяга б?йр?м т?се бир?. Сукмакларга т?ш?лг?н шул яфраклар б?рхет кел?мн?рне х?терл?т?. Басу-кырлар гына бушап калган. Алар ?ыеп алынган у?ышлардан со? бераз х?л алса да, й?зл?ренд? к?зге мо?сулык чагыла. Трактор, комбайн тавышларыннан г?рл?п торган басуларда табигый тынлык урнашкан. Алма бакчаларында ?лгереп ?итк?н алмалар “Мине ?з, мине”, – диеп, авыз суларын китереп торалар. Яшелч? бакчаларыннан ?ыеп алган у?ышка карап кешел?р сокланалар. ? кошлар… Кошлар ис? т?ркем-т?ркем ?ыелышып нидер с?йл?ш?л?р кебек. З??г?р к?кт? тезелешеп очкан кошларны? туган ?ирл?рен калдырып ?ылы якларга кит?р вакытлары ?ит?. ? и? кызу к?нн?р м?кт?пл?рд? башланды. Балалар шау-шуыннан г?рл?п торган м?кт?п умарта оясын х?терл?т?. М?кт?п бакчасындагы аллы-г?лле ч?ч?кл?р ис? ямь ?стен? ямь ?ст?п торалар. Вакыт-вакыт пыскып торган я?гыр тамчылры да к?зге к?нне? й?зен чагылдыра. Ни ген? дис?л?р д?, к?з – и? матур ел фасылы. Та?ирова Дин?, 3а Татарстан – туган йортыбыз. Башка илл?р ми?а кир?к т?гел, Хыялым юк минем ул хакта. Туган ?ирл?ремне? г?з?ллеге, Керг?н й?р?кл?рг? яшь чакта. Н?би Д??ли. Татарстан – олы тарихлы республика. Аны? тарихы Идел буе Болгарстаны, Алтын Урда, Казан ханлыгына барып тоташа. Бу д??л?тл?р ку?тле, ?з чоры ?чен ф?н ??м м?гарифе, с?нгать ??м ?д?бияты алга китк?н д??л?тл?р булган. Татарстан аны? лаеклы д?вамчысы. Татарстан республикасы милл?тл?рне? дус яш?ве бел?н башкаларга ?рн?к булып тора. Борынгыдан берг? булган рус, мари, чуваш, удмурт халыклары бел?н татарлар дус ??м тату яш?п кил?л?р. Со?гы елларда республикабызга Кавказ арты ??м Урта Азияне? т?рле милл?т в?килл?ре к?чеп кайтты. Татарстан олы ?анлы ана кебек аларны? ??рберсен ?зен? сыендырды. ?рм?н, ?зербай?ан, грузин, таджик, т?рекм?н, кыргыз, казах халыклары, ?з динн?рен тотып, туган телл?ре, гореф-гад?тл?ре, ?з йолалары буенча яшил?р. Халкыбызны? к??ел ?????рл?ре сакланып, тарихыбызны? нинди бай, нинди матур ик?нлеген к?рс?т?л?р. Республика ?зене? ш???рл?ре бел?н та? калдыра. Минем ?чен Казаным – туган ?ирем бик якын. Мин аны бик яратам. 1000 яш?р кала ?зене? ист?лекле, г?з?л, данлы, х?рм?тк? лаек матурлыгы бел?н якынайта. М?чет бел?н чирк??не? берг? тату яш?п кил?л?ре сокландыра. К?бр?к мин тарихны яратам. Казанны? ?тк?не ??м б?генгесе бик т? кызыклы. Алабуга да быел 1000 еллыгын каршылады. ??р ш???рне? кабатланмас ?зен? бер язмышы булган шикелле, бу данлыклы кала да ?з й?зе бел?н сокландырып тора. Табигате, музейлары, м?четл?ре, б?ек ш?хесл?ре бел?н б?йле ист?лекле урыннар, архитектура ??йк?лл?ре – болар б?тенесе д? кабатланмас г?з?л. Казан, Алабуга ш???рл?ре республиканы? чын ?????рл?ре. Д?нья – ул бер х?зин?. ??р республика аны? кис?ге. Татарстан халкы, аны? ??р милл?те аерым бер кояш кебек. Республика – минем туган ?ирем, туган туфрагым, тарихым. Ул чиксез тарих агачыны? бер ботагы, бер алтын ?имеше. Ми?а?ева Айнур ,7а ?леге инша “Татарстан – туган йортыбыз” район иншалар конкурсында 2нче урын алды. ?ф?рин, Айнур! Безне? координатлар Редколлегия Подшивка 1 2 3 4 5 6 7 Почта адресы: 420108, ТР, Казан ш???ре, Вахитов районы, М.Гафури ур., 34а Баш м?х?ррир – Ш?мсиева Г.Г., гимназия директоры; Техник м?х?ррир ??м дизайнер – Багаутдинова Р.Р., информатика укытучысы, Ибрагимов М. (11А); Координаторлар – ?хм?дуллина Э.Н., башлангыч сыйныф укытучысы, Гыйл??ева Г.Ф., татар теле ??м ?д?бият укытучысы; Информацион ?з?к – Ахметшина А.Т., тарих укытучысы, , Гайсина (11А), Надршина ??м Минха?ева (7А), Мадиярова Ф. (10Б), Гатиатуллина (10Б)
«Туган ягыма алтын к?з килде»
(сочинение)
Сары тос-к?з т?се. Сары т?с – сагыш т?се, дил?р. Сагышы шул к?з.
Кояшлы к?нн?р бакча, парк, урманнар алтынга манчылгандай була. Юкка гына к?зне алтын димил?р. Алтын к?зг? багышлап к?пме шигырьл?р, ?ырлар, картиннар и?ат ителг?н. Алтын к?з диюг? без табигатьт?ге тышкы буяу – биз?кл?рне ген? к?зд? тотмыйбыз, ?лб?тт?. К?зне? алтынлыгы, аны? кадерле, барыннан да бигр?к, к?зге муллык бел?н билгел?н?.
К?з башлану бел?н к?нн?р кыскалана. Сизелертек салкынайта. К?к йозен авыр болытлар каплап ала. Мен? ирт?д?н я?гыр сиб?л?рг? тотына. Кайбер к?нне иренеп кен? сиб?л?г?н я?гыр кичк? кад?р туктамый. Салкын ?ил ис?, к?н кара?гылана. ? ирт?н ялт итеп кояш чыга. К?к й?зе шундый з?нг?р, саф! ?ир ?стен?, ак ??йм?д?й булып ап – ак томан сузылып яткан. Салкын. ??йге т?сен ?уйган ?л?нн?рд? нечк? боз кис?кл?ре к?рен?. Кырау т?шк?н. Ак томаннар арасыннан, кызыл т?г?р?к булып, кояш к?т?рел?. Ул ?зене? тансык нурлары бел?н ?ирне ?ылытырга тырыша. Акрын гына томан тарала.
К?з к?не яктылык та, ?ылылык та шактый ук кими. Шу?а к?р? яфракларны? яшеллеге сары, кызгылт- сары, к?гел?ем т?слерг? алмашына.
Агачлардан усак, мил?ш, ?р?нгене? ген? к?зге яфраклары кызыл. Калган агачларны? яфраклары саргая, л?кин бар да ?зенч?: каен яфраклары ачык сары т?ск?, караманыкы – кара?гы сары, им?ннеке – саргылт сары, юк?неке – алтынсу сары т?ск? кер?. Читт?н караганда, агачны? яфраклары бар да бер т?сле к?рен?. ? кулы?а алып караса? – нинди ген? т?сл?р юк монда! Яшел буй – буй сызыклар, к?р?н таплар, соры биз?кл?р. Бар агачлар h?м куаклар, и? матур киемн?рен киеп, к?зге б?йр?мг? ?зерл?нг?н сыман. Усал, ачы к?зге ?ил, яфракларны ботакларыннан ?зеп алып, ?лл? кайларга очырып алып кит?. Сары, кызыл, к?р?н, ш?мах? яфраклар, hавада бераз тирб?леп очканнан со?, ?ай гына ?ирг? яталар. ?йтерсе? л? ?ир ?стен? сары юрган т?ш?лг?н. Тизд?н агачлар ялангач кала.
К?з башында ук к?п кен? кошлар т?ркемн?рг? ?ыела башлыйлар. Аларны? к?зге с?ях?тл?рен? вакыт ?ит?. Бер?мл?п т?, т?ркемл?п т?, кошлар туган якларыннан, кыш ?тк?р? ?чен, ерак ?ирлерг? очып кит?. Кайберл?ре бик ерак та китми, ? кайберл?ре ме?н?г?нч? километр юл узалар.
К?зне? аяз к?ннеренд?, кыйгач ?епк? тезелешеп, торналар очып уза. Сиск?ндергеч таныш тавышлары бик якында, колак т?бенд? ген? я?гырый кебек, ? ?зл?ре ?н? нинди биект?, ак болытларга орынып ук очып баралар. Канатны канатка туры китереп, тигез р?т булып, чел?нн?р оча. ? кыр ?рд?кл?ре ерак очышлар вакытында бер – бер артлы тезел?л?р, кайчакта аларны? сафлары дуга формасында була. Сыерчык, мил?ш чыпчыгы кебек ваграк кошлар, т?ртипсез р?вешт?, к?т? булып очалар. М?ст?кыйль булып, аерым очкан кошлар да бар.
7 сыйниф укучысы Батдалов Илнур эше
2014 ел
Казан ш???ре Совет районы 175 нче гомуми урта белем м?кт?бене? 5А
сыйныфы укучысы Ахтямова Адил?
Инша.
Алтын к?з.
Быел туган ягыма к?з бик ирт? килде. Инде августта ук ул ?зене? ?илл?ре-я?гырлары, салкыннары бел?н зур-зур адымнар атлап, к?з килеп т? ?итте.
Мин авылымдагы к?з турында язасым кил?. Ш???рд? д? алтын к?з матур. Л?кин авылдагысы, тагын да матуррак.
??р ялдагыча-без авылда.Яктырып кояш елмайды да, “?бил?р чуагы” ик?нен белдереп, битне п?р?вез ?епл?ре ирк?л?де. Бакча эшл?рен тиз ген? т?г?лл?п, урманга юл тотам. З??г?р к?кт? зур ак пароходлар кебек болытлар, узыша-узыша каядыр чабалар. ?крен ген? тир?н тынлыкны ты?лап, урман т?рен? ?т?м. ?ирг? т?ш?лг?н йомшак алтын яфраклар, ?йтерсе?, т?рек кел?мн?рен х?терл?т?. ? агачлар!? Берсен-берсе уздыра-уздыра ??йге киемн?рен к?згег? алмаштырганнар. ??рберсе к?з явын алырлык. Урталыктагы мил?ш агачыны? кып-кызыл ?имешл?ре, ялкындай яфракларына соклану м?мкин т?гел. Зифа каеннар, н?зек усаклар купшы алтынсу ш?л ябынып, ба?адир им?н агачын кунакка к?т?л?рдер кебек.
Ара-тир? чыпчык, карга тавышлары тир?н тынлыкка ?ан ?рг?нд?й була. Т?з нарат агачлары гына, башларын югары к?т?реп, яшеллекк? к?мелеп басып торалар кебек.”-Безг? к?з куркыныч т?гел”- ди алар.
Ч?! Кин?т к?н д? бозыла бугай. ?ил битне чеметеп-чеметеп алды. Шул арада куркыныч болытлар да хасил булды. Мин тизр?к ?йг? ашыктым. Кайтып ?иттем диг?нд? ген?, болытлар каядыр юкка чыктылар. Тир?н итеп ?ава сулыйм. К?з ?авасы-нинди дымлы да, салкын да син! К?з- бик матур ел фасылы. Л?кин аны? матурлыгын к?р? белерг? ген? кир?к.
Салмак кына атлап, ?ил?кле, ч?ч?кле ??йг? алмашка туган ягыбызга алтын к?з якынлаша. Аны? беренче билгел?ре булып агачларда сары яфраклар к?ренг?ли башлады, ?л?нн?р д? ?ете яшеллекл?рен югалта баралар. Сезне? игътибарыгызга районыбызны? Т?б?н Уратма м?кт?бе укучыларыны? к?з турындагы и?ат эшл?рен т?къдим ит?без.
Туган ягымда к?з.
Мен? алтын к?з килеп ?итте. Яфраклар саргая башлады. К?не-т?не бертуктаусыз я?гыр ява. Урамдагы агачлар т?рле т?сл?р бел?н биз?л?: кызыл, сары, яшел, кызгылт сары т?сл?рг? буяла. Бу яфраклар аз гына ?ил исеп китс? – коелып бет?л?р ??м б?тен ?ир т?рле т?ст?ге яфраклар бел?н т?ш?л?. Аяк атлаган саен шыгыр-шыгыр коры яфраклар тавышы ишетел?. Шул яфракларга к?мел?се, уйныйсы кил?. Урманга барса? – к?зне? матурлыгын шунда к?р?се? инде. Ми?а мил?ш агачы бик ошый. Аны? яфраклары да, ?имешл?ре д? кып-кызыл булып янып тора.
К?з – табигатьт? и? матур чорларны? берсе. Шунысы к??елсез: яз к?не очып килг?н кошлар, к?з к?не я?адан ?ылы якларга очалар. Тезелешеп кошлар очуын к?рг?ч, мо?су булып кит?. Без аларны кул болгап озатып калабыз.
Алия М?бар?кшина,
Сау булыгыз, кошкайлар!
Мен? урманга алтын к?з керде. Урмандагы агачлар саргайды, кызарды. Чыршы агачы гына ?з т?сен югалтмады, ямь – яшел калды. Яфракларны? – туган агачларын, кошларны? – туган якларын калдырып кит?р чор килде.
Кара каргалар, кызыл т?шл?р, сандугачлар, карлыгачлар, туган якларын ташлап, ?ылы якка киттел?р. ??нлекл?р д? тырышып-тырышып кышка ?зерл?ндел?р. Аю да йоклау ягын чамалый, к?б?л?к-к?б?л?к карлар оча башлап, ?стен? калын юрган ябылганын к?т?.
Дилназ Ибатуллин.
Яратам
Туган ягыма алтын к?з килде. Тышта кискен ?илл?р ис?, салкын я?гырлар явып ала. Агачлардан сары, к?р?н яфраклар коела. Кошлар ?ылы якларга очып кит?рг? ?зерл?н?л?р. Аю да, керпе д?, тиен д? кышка ?зерл?н?. Куян ак тунын кия. Куак астында керпе ?зен? яфрак т?ши, кышка г?мб?л?р киптер?.
Мин к?зге урманны бик яратам, ч?нки агачлар, куаклар сихри матур т?ск? кер?л?р.
Г?з?л Нуриева.
К?зге урман.
?ылы ??й узып китк?ч, табигатьк? алтын к?з кил?. Алтын к?з агачларны?, куакларны? яфракларын сары, кызыл, к?р?н т?сл?рг? мана. Урмандагы ??нлекл?рне? эшл?ре арта, алар кышка ?зерл?н? башлыйлар. ??рберсе ?нн?рен ?ылыта, азык ?зерли. Керпе г?мб? киптер?, тиен чикл?век ?ыя, куян ак тунын кия. К?чм? кошлар ?ылы якларга кит?рг? ?зерл?н?лр.
Мин к?зге урманны? сихри т?сл?рен бик яратам. Ел саен к?зге урманга барырга тырышам.
Алия ?хм?тшина.
К?з ?итте
??й безне ?ил?кл?ре, матур ч?ч?кл?ре бел?н с?ендерс?, к?з мул у?ышы бел?н шатландыра. Агачлар сары, кызыл, ко?гырт яфракларга т?рен?. Кояш бер к?л?, бер елый. Туган яклары бел?н саубуллашып, ?ылы якларга китеп баралар. Ирт?н кояш чыкса, кичк? инде я?гыр яуарга да м?мкин. М?кт?пл?рд? укулар башлана.
Дил?р? Г?р?ева.
К?з. Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда?! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. К?нн?р салкынайтты. Мил?шл?р кып-кызыл булып балкыйлар.
Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар.
Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: \”Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз\”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры.
Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.
Ах, бу к?з!
К?з килг?н, к?з килг?н,
К?з быел бик тиз килг?н.
Каеннар, тир?кл?р, таллар
Сарыдан к?лм?к киг?н.
Ах, бу к?з! Килеп т? ?ит?, б?тен д?ньяны сары т?ск? буяп та куя. Кояшлы к?нн?рд? бакчалар, урманнар алтынга манчылгандай була. Алтын к?зг? багышлап к?пме шигырьл?р, ?ырлар, картиналар и?ат ителг?н.
Ачык к?к й?зенд? ??р яфракны? ?з т?се ялт итеп к?ренеп тора! Бар ик?н чуарлык, бар ик?н хозурлык! Табигатьне? шушы матур мизгелен к?реп, тоеп, к??ел т?рен? салып куярга кир?к.
Ах, бу к?з! Ул т?се бел?н д?, холкы бел?н д? ми?а х?йл?к?р т?лкене х?терл?т?. Гел безне алдалап тора.
Мен? к?к й?зен авыр болытлар каплап алды, я?гыр сиб?л?рг? тотынды. Салкын ?ил ис?, к?н кара?гыланды. Тир? – як ?лл? нинди ямьсез, шыксыз булып к?рен?, к??елд? сагыш.
? ирт?н, берн?рс? д? булмагандай, ялт итеп кояш чыкты. К?к й?зе шундый з??г?р, шундый саф! ?ир ?стен?, ак ??йм?д?й булып, ап – ак томан сузылып ятты. ??йге т?сен ?уйган ?л?нн?рд? эн?д?й нечк? боз кис?кл?ре к?рен?. Зур кызыл т?г?р?к булып, ак томаннар арасыннан кояш к?т?рел?. Ах, бу к?з! Кояш балкый, л?кин салкын. Шундый х?йл?к?р инде ул к?з.
Агачлар, яфракларын коя – коя, ?ир ?стен? сары юрган т?шил?р. Бу сары юрган астында нил?р ген? юк ик?н!
Шулай бервакыт к?зем ?зебезне? бакчада алмагач т?бенд?ге яфрак ?емен? т?ште. Эченд? н?рс?дер кыштырдаган да кебек. Якынрак бардым, к?з?теп торам. Кызык булып тоелды: ике яфрак селкен?. ?лл? керпе инде яфрак астында? Тукта, таяк алыйм ?ле. Белеп булмый, б?лки анда елан ятадыр. Таяк алып шул селкенг?н ике яфрак арасына т?ртк?н идем… ничек кычкырганымны, сикерг?немне сизми д? калдым. Яфрак арасыннан йоннарын кабартып, койрыгын тырпайтып ?зебезне? сары песиебез атылып чыкмасмы!
Песи минн?н батыррак булып чыкты бит. Ул курыкса да тычканын ычкындырмады. ? мин таяк кулдан т?шеп китк?нен сизми д? калдым.
Ах, бу к?з! Кызык итте? бит син мине. Сорап та тормыйча безне? бакчага барып керг?нсе?.
Мин ?крен ген? бакча буйлап атлыйм… Мен? учактай янып балкып балан куагы тора. Ян?ш?сенд? куе кызыл челт?р ш?л б?рк?нг?н кебек себер карлыганы ??елг?н, к?л?г?д? р?ш?тк? буенда кызыл карлыган т?лг?шл?ре н?къ мен? алкалар сыман талгын ?ил иск?н саен селкенеп чы?лаган сыман. ? алмагачны? саргылт – яшел яфраклары арасындагы кып – кызыл зур алмалар ерактан туплар кебек к?рен?. Слива агачлары мо?суланып торган шикелле, аларны? х?ле мактанырлык т?гел шул. Б?тен ?имешл?рен ?ыеп бетердек инде. ? мен? санберри горур басып тора аны? ?имешл?ре д? к?п, яфраклары да ямь – яшел, ?итм?с? ч?ч?к т? атып утыра. Ботаклары ?ирг? кад?р сыгылып т?шк?н. ?зе гаепле, ?ил?ге т?мле булса болай азапланып тормас иде. Мин ашамасам да чыпчыклар булса да чукып бетерг?н булыр иде инде.
? мен? бу почмактан ??й ?ле д? китм?г?н шикелле. Монда ч?ч?кл?р патшалыгы, т?сл?р ярминк?се. Игътибар бел?н караса?…Юк шул, юк. Ах, бу к?з! Монда да ?зене? сары борынын тыккан ик?н. Ч?ч?кл?рне? яфраклары саргая башлаган, ч?ч?кл?рне? д? к?бесе сары т?ст?.
Сары т?с – к?з т?се. Сары т?с – сагыш т?се, дил?р. Сагышлы шул ул к?з. Торна тавышларын ишетк?ч тагын да мо?су булып кит?.
Ах, бу к?з!
Татарстан Республикасы ?тн? муниципаль районы
“Т?б?н К?ек урта гомуми белем бир? м?кт?бе” муниципаль бюджет белем учреждениесе
Тема: “Ах, бу к?з!”
Язды: 8сыйныф укучысы Хафизова ?мин? Гом?р кызы
?аваплы : Гали?хм?това Г?лшат Наил кызы,1кв.кат. татар теле укытучысы
2013 ел
фамилия, имя, отчество ученика Гафаров Руслан Сарворович
класс 3 А
??фамилия, имя, отчество учителя, должность Гафарова Гульнара Галимхановна,учитель татарского языка и литиратуры
на каком языке будете размещать сочинение на татарском языке
Казан ш???реСовет районы 175 нче гомуми урта белем
м?кт?бене? 3А сыйныфы укучысы Гафаров Руслан.
Туган ягымда к?з.
Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы – ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з – и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда! Аеруча – сентябрь аенда.?
Без к?зне? бер матур, к??елле к?ненд? урманга экскурцияг? бардык. Урманда матур- матур сары, кызыл, яшел яфраклар ?ыйдык.Безг? бик к??елле булды.Тик бер ген? мо?сулык сизел?: сайрар кошлар тавышы ишетелми.?ылы якларда кышлаучы кошлар кит?рг? ?ыена башладылар.З?п- з??г?р к?кт? торналар, кыр казлары, кыр ?рд?кл?ре ?йл?неп- ?йл?неп очып й?рил?р.Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята.Урман безг? ?з муллыгыннан ?леш т? чыгарды. Ул безне? сумкаларыбызга т?лг?ш- т?лг?ш мил?ш, кытай алмалары тутырып ?иб?рде.?з чиратыбызда урманкайга тагын кунакка килерг? в?гъд? биреп, ?йл?ребезг? кайтып киттек.
К?з ?ле ул мул у?ыш ?ыя торган чор да.Кырларда тракторлар г?рли.Бер урында ашлык сугалар, машиналар элеваторга ашлык ташыйлар.Икенче ?ирд? б?р??ге алалар.Ш???р базарларына эре- эре б?р??гел?р, яшелч?л?р озатыла.Б?тен ?ирд? к?зге муллыкка шатланалар.Быелгы кышны? муллыкта ?т?ч?ген? бар кеше д? с?ен?.
Октябрь- чын к?з ае.Бу айда бертуктаусыз я?гырлар ява, к?чле ?илл?р ис?, д?ньяны кара?гылык баса. Кешел?р ?йд? ген? утыру ягын карыйлар.?мма урмандагы ??нлекл?р арасында к?не- т?не кышка х?зерл?н? бара.??р ??нлек, ??р кош- корт ?з эшенд?. Кайсы кышка ?нен ныгыта, кайсы азык ?зерли.
Д?ньяга т?р?з? ачкандай, кайбер к?нн?рд? ?епшек кар явып ?т?. Шуны гына к?тк?н бала- чага ашыгып урамга ыргыла: кар т?г?р?т?, т?рле фигуралар ясый, кар б?реш уйный.
Ноябрь- к?зне? со?гы ае.Б?тен ?ирне ак кар каплый. Агачлар кышкы йокыга ?зерл?н?.Аларны? ботакларына кар ш?лл?ре ябылган. Чишм?л?рг? сукмаклар сузыла.Ул сукмаклар т?рле яктан килеп бер ноктада кисеш?л?р. Андагы симметрия га??пл?ндер? мине. Табигать мог?изалар тудырырга с?л?тле.Яратам мин елны? шушы фасылын.
Сочинение.
К?з.
Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда?! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р.
Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар.
Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: “Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры.
Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.
Мария
Табигать ??рвакыт ?зг?решт?. Шуларны? и? зурысы ? ел фасыллары алмашыну. К?з?тк?негез бармы ик?н? Шулар арасында к?з ? и? матуры. Бу айларда урманнар бик матур. Нинди ген? т?сл?р юк анда? ! К?з билгел?ре август ахырында ук сизел? башлый инде. Кайбер ч?ч?кл?рне? ??й уртасындагы матурлыгы югала, алар инде кил?се ел ?чен орлык бир?. Агачлар яфракларын коя, ?ир ?стен? сары юрган т?ш?л?. ??йге киемн?рен беренчел?рд?н булып каеннар сала. Им?нн?рд? яфраклар озаграк саклана. ? мен? чиял?р кар ныклап ятар алдыннан гына яфрак коеп бетер?л?р. Кырларда комбайннар г?релтесе ишетел?. Арыш, бодай ?ирл?ре бушап кала. Ул кырларны кара каргалар яулап ала. Аларны? ерак юлга кит?р ?чен х?л ?ыясы, тукланасы бар. Алар шунда коелып калган б?ртекл?рне р?х?тл?неп ч?плил?р, аннары, канатларын ныгытыр ?чен, т?ркем-т?ркем булып очып алалар. Башка кошлар да ??й аендагыча сайрамый. Алар ашыгыч ыгы-зыгыда. ? сентябрь аенда кырлар ??м бакчаларда б?р??ге алалар. Машиналар тыз да быз чабып тора: б?р??ге ташыйлар. З?п-з??г?р к?кт? ?епк? тезелеп кыр ?рд?кл?ре, торналар, саубуллашып, ерак юлга кузгала. Иелеп б?р??ге ч?пл?г?н ?ире?н?н тураеп, аларга кул болгыйсы?: “Х?ерле юл сезг?! Ис?н-сау ?йл?неп кайтыгыз”. Аларны ерак юллар к?т?, туган ?ир бел?н вакытлыча аерылышу сагышы бил?п ала. Аларны? бер ?епк? тезелг?н кебек очулары кешел?рд? мо?сулык уята. Мине и? дулкындырганы ? к?зне? мен? шул чоры. Мо?су да, шул ук вакытта шатлыклы да ул к?з башы. ??й т?мамлану мо?сулык тудырса, мул у?ыш шатлык китер?.Ак к?зТабигатьт? ?зг?решл?р бер?злексез булып тора. Мен? беренче кар да яуды. Ул бик матур иде. Кар агачларга ак тун кидерде. Кар ?ле ирт?р?к яуган. Агачларда нинди ген? т?с юк: яшел, сары, кызыл, к?р?н ??м ак. Алар ак кар арасыннан тагын да матур к?рен?л?р. ?ир ?сте ап-ак. ?лл? инде кыш та ?иттеме? Юк, бу ? ак к?з. Карлы к?з. Бу кардан ?ле ча?гыда да шуып булмый. ?мма кар йомарлап атышып уйнап була. Бик тел?с??, кар бабай да ясап була. Чын кышка ераграк ?ле. Борынгылар чын кышны, беренче кар яугач 40 к?нн?н со? гына кил?, дил?р. Килсен ген?, к?т?рбез. Ноябрьд? урманда да бик матур. Агачлар кышкы йокыга ?зерл?н?. Аларны? ботакларына кар ш?лл?ре ябылган. Урман ??нлекл?ре д? кышка ?зл?ренч? ?айлашалар, туннарын алмаштыралар, азык эзли башлыйлар. Урман эченд?ге сазлыкларга, чишм?л?рг? сукмаклар сузыла, кайбер ??нлекл?р анда су эч?рг? т?ш?л?р. Ул сукмаклар т?рле яктан килеп бер ноктада кисеш?л?р. Андагы симметрия га??пл?ндер? мине. Табигать мог?изалар тудырырга с?л?тле. Яратам мин елны? шушы фасылын.
Источник: http://www.insha.ru/text/410
?хт?мева Ранил?, 6А
Алтын к?з
?ир ?стен? алтын к?з килде. Тир?-як ?йтеп бетер? алмас д?р???д? г?з?ллекк? чумды. Агач яфракларына сарылган алтынсу-кызыл, ш?м?х? ??м башка т?сл?р б?тен д?ньяга б?йр?м т?се бир?. Сукмакларга т?ш?лг?н шул яфраклар б?рхет кел?мн?рне х?терл?т?.
Басу-кырлар гына бушап калган. Алар ?ыеп алынган у?ышлардан со? бераз х?л алса да, й?зл?ренд? к?зге мо?сулык чагыла. Трактор, комбайн тавышларыннан г?рл?п торган басуларда табигый тынлык урнашкан.
Алма бакчаларында ?лгереп ?итк?н алмалар “Мине ?з, мине”, – диеп, авыз суларын китереп торалар. Яшелч? бакчаларыннан ?ыеп алган у?ышка карап кешел?р сокланалар.
? кошлар… Кошлар ис? т?ркем-т?ркем ?ыелышып нидер с?йл?ш?л?р кебек. З??г?р к?кт? тезелешеп очкан кошларны? туган ?ирл?рен калдырып ?ылы якларга кит?р вакытлары ?ит?.
? и? кызу к?нн?р м?кт?пл?рд? башланды. Балалар шау-шуыннан г?рл?п торган м?кт?п умарта оясын х?терл?т?.
М?кт?п бакчасындагы аллы-г?лле ч?ч?кл?р ис? ямь ?стен? ямь ?ст?п торалар. Вакыт-вакыт пыскып торган я?гыр тамчылры да к?зге к?нне? й?зен чагылдыра.
Ни ген? дис?л?р д?, к?з – и? матур ел фасылы.
Та?ирова Дин?, 3а
Татарстан – туган йортыбыз.
Башка илл?р ми?а кир?к т?гел,
Хыялым юк минем ул хакта.
Туган ?ирл?ремне? г?з?ллеге,
Керг?н й?р?кл?рг? яшь чакта.
Н?би Д??ли.
Татарстан – олы тарихлы республика. Аны? тарихы Идел буе Болгарстаны, Алтын Урда, Казан ханлыгына барып тоташа. Бу д??л?тл?р ку?тле, ?з чоры ?чен ф?н ??м м?гарифе, с?нгать ??м ?д?бияты алга китк?н д??л?тл?р булган. Татарстан аны? лаеклы д?вамчысы.
Татарстан республикасы милл?тл?рне? дус яш?ве бел?н башкаларга ?рн?к булып тора. Борынгыдан берг? булган рус, мари, чуваш, удмурт халыклары бел?н татарлар дус ??м тату яш?п кил?л?р. Со?гы елларда республикабызга Кавказ арты ??м Урта Азияне? т?рле милл?т в?килл?ре к?чеп кайтты. Татарстан олы ?анлы ана кебек аларны? ??рберсен ?зен? сыендырды. ?рм?н, ?зербай?ан, грузин, таджик, т?рекм?н, кыргыз, казах халыклары, ?з динн?рен тотып, туган телл?ре, гореф-гад?тл?ре, ?з йолалары буенча яшил?р. Халкыбызны? к??ел ?????рл?ре сакланып, тарихыбызны? нинди бай, нинди матур ик?нлеген к?рс?т?л?р.
Республика ?зене? ш???рл?ре бел?н та? калдыра. Минем ?чен Казаным – туган ?ирем бик якын. Мин аны бик яратам. 1000 яш?р кала ?зене? ист?лекле, г?з?л, данлы, х?рм?тк? лаек матурлыгы бел?н якынайта. М?чет бел?н чирк??не? берг? тату яш?п кил?л?ре сокландыра. К?бр?к мин тарихны яратам. Казанны? ?тк?не ??м б?генгесе бик т? кызыклы.
Алабуга да быел 1000 еллыгын каршылады. ??р ш???рне? кабатланмас ?зен? бер язмышы булган шикелле, бу данлыклы кала да ?з й?зе бел?н сокландырып тора. Табигате, музейлары, м?четл?ре, б?ек ш?хесл?ре бел?н б?йле ист?лекле урыннар, архитектура ??йк?лл?ре – болар б?тенесе д? кабатланмас г?з?л. Казан, Алабуга ш???рл?ре республиканы? чын ?????рл?ре.
Д?нья – ул бер х?зин?. ??р республика аны? кис?ге. Татарстан халкы, аны? ??р милл?те аерым бер кояш кебек. Республика – минем туган ?ирем, туган туфрагым, тарихым. Ул чиксез тарих агачыны? бер ботагы, бер алтын ?имеше.
Ми?а?ева Айнур ,7а
?леге инша “Татарстан – туган йортыбыз” район иншалар конкурсында 2нче урын алды. ?ф?рин, Айнур!
Безне? координатлар
Редколлегия
Подшивка
1
2
3
4
5
6
7
Почта адресы: 420108, ТР, Казан ш???ре, Вахитов районы, М.Гафури ур., 34а
Баш м?х?ррир – Ш?мсиева Г.Г., гимназия директоры;
Техник м?х?ррир ??м дизайнер – Багаутдинова Р.Р., информатика укытучысы, Ибрагимов М. (11А);
Координаторлар – ?хм?дуллина Э.Н., башлангыч сыйныф укытучысы, Гыйл??ева Г.Ф., татар теле ??м ?д?бият укытучысы;
Информацион ?з?к – Ахметшина А.Т., тарих укытучысы, , Гайсина (11А),
Надршина ??м Минха?ева (7А), Мадиярова Ф. (10Б), Гатиатуллина (10Б)