Сочинение на тему бата на казахском

7 вариантов

  1. Бата[1][2], бата беру — адал ниет, жа?сы тілек білдіруді? ?лтты? д?ст?рі. Дастар?анбасында, т?рлі жиын-тойларда, т.б. адам ?мірінде кездесер ірілі-?са?ты ?уаныштар кезінде той, ?уаныш иесіне арнап ?ол жайып, бата береді. Сондай-а?, ?иын сапар, алыс жол?а аттан?ан азаматына а? жол тілейтін хал?ымызды? ежелден келе жат?ан, ке? тарал?ан д?ст?рлеріні? бірі. Бата беретіндер, к?біне, к?пті к?рген а?са?алдар мен кеме?гер де дуалы ауызды билер болып келеді. Бата ?ысыл?анда — ?уат, ?инал?анда—медетберіп, ?рбір іс-?рекеті?е да??ыл жол ашып, б?ле-жаладан ?ор?айды деп есептелген. Бата к?зі тірілерге ?ана емес, аруа?тар?а да жасал?ан. Батасыз, тілексіз ?мір болмайды. “Батамен ер к?гереді, жа?бырмен жер к?гереді” деп хал?ымыз текке айтпа?ан. Батаны? да ?исыны, айтылатын, айтылмайтын жері болады, ?уаныш пен тойды? ретіне ?арай, со?ан лайы? Бата тілегі болады.[3]
    Бата ?аза? фольклорыны? дербес, ша?ын жанры ретінде ?арастырылады. ?й?асты, ыр?а?ты болып келетін, т?ра?ты образдар?а негізделетін бата хал?ымызды? жа?сылы? пен жамандык, адалды? пен арамды?, обал-сауап турасында?ы моральды?-этикалы? т?сініктеріні? ай?а?ы іспетті.
    Ма?ыналы? т?р?ыда екі т?рге б?лінеді: а? (о?) бата (ал?ыс), теріс бата (?ар?ыс). ?аза? халкыны? бата с?з ?лгілеріне В.Радлов, Ш.У?лиханов, А. Васильев, Г. Потанин, т.б. зерттеушілер назар аударып, жинап жарияла?ан.
    Кейін бата?а Ислам дініні? ?сері тиген. Осы к?нгі бата отбасына аманды?, молшылы?, жастар?а ?мір, ба?ыт, білім тілеу мазм?нында болып келеді.[4]

  2. Обычно
    благословляют, слегка раскрыв обе ладони на уровне сердца
    Все вокруг, стар и млад, тоже подобным образом держат руки. После того как заканчивается благословение, все проводят ладонями по лицу.
    Бата может совершаться как стоя, так и сидя, в любое время суток. Например, мать батыра Райымбека Ханкельдиулы перед походом благословила своего сына глубокой ночью.

    Исторически значимые благословения

    Казахскую историю вообще можно назвать историей бата. До наших дней сохранились тексты множества благословений исторических личностей. В эциклопедии «Абай» можно прочесть: «Жанибек Кошкарулы (1693-1752). Он был прозван народом Шакшак Жанибек атан?ан. Шакшак — так звали его прадеда в третьем поколении. Он принял благословение от 126-летнего абыза Каракерея Сары и 90-летнего старца Тойгана. В 17 лет в поединке победил главного калмыцкого батыра».
    Именитый би Толе так благословил батыра Койгельды, прославившегося во время знаменитой Аныракайской битвы:
    Аталы ?лды? с?зі баян-ды,
    Атасыз ?лды? с?зі шаян-ды.
    Аталы ?л ?ойгелдім,
    Ел ?шін неден аянды?!
    Желкесін ?зді с?м жауды?,
    Дегенде ?атер таянды.
    Олжа ?перген ері?е
    Саялат елім сая?ды!
    ?ойгелдім, жай ?олы?ды,
    Алла о??арсын жолы?ды!…
    Ата жолын ?у?ан ?л
    Алаш?а ?мсе пана бол!
    ?лдарына а?а бол!
    ?ыздарына пана бол!
    ?ойгелдім мсе ?ыран бол,
    Ел-ж?рты?а ?ран бол!
    Перевод:
    Сын отца скажет правду,
    Слово безотцовщины, как скорпиона укус.
    Сын достойного отца Койгельды
    За страну пожалеет ли жизнь свою?!
    Он шею сломал подлому врагу,
    Защитив от опасности страну.
    Принесшего победу герою
    Земля, не жалей добра!
    Раскрой свои ладони, Койгельды,
    Создатель раздвинет преграды пусть!…
    По стопам отца идущий сын
    Для всего Алаша опорой будь!
    Младшим старшим братом ты будь!
    Для девушек защитой стань!
    И взлети, как сокол, высоко, Койгельды!
    Пусть имя твое станет клич народа!
    В книге Ж. К. Оразалинова приведены разные бата. Одно из наиболее ярких  — бата, данное матерью батыру Райымбеку, пока он собирался на битву с джунгарскими захватчиками:
    ?олы?ды жай ??лыным,
    Ж?рдем болсын ??дайым.
    Медет тілеп пірлерден,
    Жарат?ан?а жылайын.
    ?айып ерен, ?ыры? шілтен,
    Адасса жол?а салып ж?р,
    Сырты?нан ?ор?ап ба?ып ж?р…
    Жау?а аттанып барасы?,
    Ана?ны? ??ртты? шарасын.
    ?алма?тан кекті алдырып,
    Жаз?айсы? к??іл жарасын.
    Сескенбей ж?р шыра?ым,
    Ата?а жетіп барасы?.
    Жарат?ан ие ?олдасын,
    Жолбарыс болсын жолдасы?!
    Перевод:
    Сын мой, ты раскрой ладони,
    Пусть поддержит тебя наш бог.
    От духов наших поддержки жду,
    Чтоб создатель увидел, лью слезу.
    Если заблудится, покажите путь,
    За спиной поддержите, укажите суть…
    Сын мой, ты идешь на врага,
    Что матери делать, если б знала она.
    Калмыкам отомсти за все,
    Наших душ раны вылечи все,
    Не бойся никого, мой сын,
    И встретишься с отцом, мой сын,
    Пусть поддержит сам создатель тебя,
    И бесстрашный тигр будет другом всегда!

    Благословение врагам

    Бывало благословляли и врагов. Однажды в аул пришли неприятели. Нурила Мактыагзамкызы, прозванная народом за мудрость Домалак Ана, заметила всадников, направляющихся к аулу. Мужчин в ауле не было, поэтому Домалак Ана оделась как старуха. Вооруженным неприятелям она сказала, что им не следует трогать табуны лошадей, ничего путного не выйдет. Но они не обратили внимания на ее слова и погнали лошадей в сторону реки Боралдай. Полноводная река не давала им перейти на другую сторону. Тогда они нашли мелкое место и начали переход. Но и здесь усилившиеся волны мешали угонщикам. Чудом оставшись в живых, грабители поняли, что их предупредила не простая женщина. Возвратились они в аул и попросили прощения у нее. Тогда Домалак ана простила их:
    – Ендеше ?олдары?ды жайы?дар!
    ??дай о?дасын, аруа? ?олдасын!
    Адал ж?ріп, адал т?ры?дар
    Алдары?нан жарыл?асын! –
    Перевод:
    – Поднимите руки свои!
    Пусть бог укажет вам правильный путь,
    И предки поддержат отныне честными быть.
    И тогда удача выйдет навстречу вам! –

    Благословение Тайжана

    Известный казахский писатель Сабит Муканулы в книге «Школа жизни» приводит интересный случай об авторе и поныне знаменитой песни «Гакку», певце и композиторе Ибрае Сандыбайулы:
    «Я много слышал стихов и песен Тайжана. Оказывается его мать Бопыш была родной сестрой Ибрая. Тайжан лицом и наружностью очень похож на Ибрая… Он был большой шутник, мог играючи сочинять стихи, смешливый человек. Характером Тайжан пошел в дядю… Он с детства своими шутливыми стихами поддевал многих. В 15 лет вовсю распоясался и так надоел окружающим, что люди решили, он «сошел с ума» и связали. Через некоторое время к ним домой в гости приехал один уважаемый человек. Он-то и сказал:
    – Парень здоров, это у него от дяди Ибрая. Пусть он получит от дяди бата и все пройдет.
    Было начало зимы… Ибрай в то время жил в местности «Жаман жалгызтау – Неказистая одинокая гора». Как бы Тайжан не упирался «не поеду», отец завернул его в белую кошму и повез к дяде.
    Как здороваться по казахским традициям? Пособие
    После благословения Ибрая Тайжан действительно остепенился и стал хорошим акыном. Родной дядя племяннику оказал большие почести, да и представители рода Караул, выходцем которого был сам Ибрай, тоже очень хорошо отнеслись к молодому таланту. И тогда Тайжан, прощаясь, в благодарность сочинил и в их честь стихи:
    – Хал?ым с?йіп атымды ?ой?ан Тайжан,
    Егіз ту?ан анадан Ар?ын, Найман.
    Осы арадан б?тен еш ж?мысым жо?,
    Бата ал?алы келіп ем Ыбырайдан.
    Бірі? емес, б?рі? де на?ашымсы?,
    Саздай жерге ?рбіген а?ашымсы?.
    Осы жолы Тайжанды сыйлап жібер,
    Б?дан былай Тайжанны? ба?ы ашылсын.
    Перевод:
    – Меня назвали любя Тайжаном,
    Близнецами родились Арыгыны и Найманы.
    Здесь у меня не было дел никаких,
    Приехал я, чтобы дядя Ибрай меня благословил.
    Все родичи мои, как деревья,
    Выросшие на хорошей почве.
    В этот раз вы хорошо приняли меня,
    Тайжан доброту не забудет никогда».

    Бата на Наурыз

    Есть благословения, которые даются во время праздников. Например, бата на празднике «Наурыз» звучат так:
    Ниеттері? а? болсын,
    Наурызды? а?ша ?арындай.
    Бастары?а ба? ?онсын,
    Шаштары?ны? барлы? талындай!
    Санасы асыл адамны?,
    К??ілде кірі ?алмасын.
    ??ты ?ашып жаманны?,
    Жа?сы тапсын жал?асын!
    Тыныш болсын даламыз,
    Т?гел болсын нуымыз.
    Таза болсын ауамыз,
    Т?ны? болсын суымыз.
    ?ай?ы-уайым жо? болсын,
    Оралмасын кез ?гей.
    Ырысымыз к?п болсын
    Б?гінгі наурыз к?жедей.
    Перевод:
    Пусть ваши намерения будут светлы,
    Как Наурыза белый снег.
    Пусть к вам прилетят много птиц,
    Столько, сколько у вас волос на голове!
    У кого помыслы чисты
    В душе пусть не останется пятен.
    Пусть черные мысли исчезнут плохих людей
    И доброта найдет свое продолжение!
    Пусть мир будет в степи,
    Пусть много будет нас всегда.
    И чистым будет воздух наш,
    И прозрачной будет вода.
    Да не возвратятся трудностей времена,
    Исчезнут пусть горести все.
    Пусть будет много счастья вновь,
    Как наурыз коже в казане.
    Старшие также в благодарность благословляют приготовивших Наурыз-коже:
    К?же істеген келіндер,
    К?пке жа?ын елші бол,
    Бозтор?айдай т?лшіл бол,
    Ор ?ояндай к?зді бол,
    Адам таппас с?зді бол!
    Перевод:
    Снохи, вы приготовили вкусно,
    Будьте как послы хороших дел,
    Желаем вам много птенцов, как у жаворонка,
    Пусть будут глаза ваши зорки, как у зайца,
    И будьте находчивы в словах, как никто!
    Казахи знали цену природы и благословляли каждый новый месяц:
    ?ткен ай ?зімен кетсін,
    Ту?ан ай жарыл?асын,
    Аяз ?лін біліп,
    К?некей к?н жарлы?асын!
    Перевод:
    Пусть уходит с добром прошлый месяц,
    Пусть новый месяц принесет покой,
    Пусть мороз знает свое место,
    Пусть солнце краса обогреет всех нас!
    Мне посчастливилось пить чай из рук супруги великого казахского художника Абильхана Кастейулы. После чаепития Сакыш апа прочла такое благословление:
    ??дай жолды о?дасын,
    Еш жаманды? болмасын.
    Денсаулы?ымыз зор болсын,
    Дастарханымыз мол болсын!
    Перевод:
    Да справит бог дорогу.
    Да не случится плохое.
    Пусть будет хорошим наше здоровье
    И пусть будет полным дастархан.
    Бывает и так, когда младшие возрастом дают бата старшим. Известная поэтесса Фариза Онгарсынкызы так благословила старейшин:
    Т?ндері? тыныш болсын,
    ?йлері?е ырыс толсын.
    Келіндері? есті болсын,
    ?лдары? сесті болсын.
    Балалары? ?уаныш ?келсін,
    Немерелер ж?баныш ?келсін.
    Орындары? т?р болсын,
    Дастар?андары? мол болсын.
    ?атарлары? к?п болсын,
    Уайым ?ай?ылары? жо? болсын.
    Жастарды? ?азасын к?рме?дер,
    З?лымдарды? жазасын к?рме?дер!
    Елі?де бірлік болсын,
    Жарасты тірлік болсын!
    Перевод:
    Пусть ночи ваши будут тихи,
    Пусть чаши в доме будут полны.
    Пусть снохи будут послушны,
    А сыновья будут умны.
    Пусть дети радуют вас,
    Пусть внуки счастье даруют,
    Ваше место пусть будет высоко
    И на дастархане будет полным полно.
    Пусть ровесников будет много вокруг,
    И переживания, и горести изчезнут вдруг,
    Чтобы не видели вы похорон молодых,
    Чтобы злые слова миновали ваш слух,
    Пусть в стране будет единение
    И радуют мирных дел творения!

    Современные бата

    Бата всегда находится рядом. Казахи благословляют и незнакомых людей, которых видят в первый раз. Однажды у автобусной остановки я увидел одиноко сидящего аксакала. Со мной был маленький сын. Аксакал посмотрел на моего сына и сказал:
    – Я живу в городе Туркестан, сейчас я пенсионер. Хочу благословить твоего сына.
    Я взял в руки сына и сел рядом с аксакалом, раскрыв ладони. Старец от души благословил моего сына, высказал много хороших пожеланий. Когда я пришел домой, записал в свой дневник все как было. Сейчас моему сыну двадцать четыре года, он нашел свое место в обществе и работает во благо нашей страны. Все хорошее, что случилось с моим сыном, я связываю с бата того самого аксакала.
    Казахские бата-благословения способствуют правильному развитию общества. Эта традиция продолжается и по сей день. В благословениях отражаются черты и сегодняшнего дня. Некоторое время назад на одном мероприятии я услышал из уст известного современного поэта Оразакына Аскара сочиненное им вот такое бата:
    Елбасымыз алысты к?рсін,
    Ел-ж?ртымыз табысты болсын.
    ?ыздарымыз с?лу,
    ?лдарымыз намысты болсын!
    К?ршілеріміз тыныш болсын,
    Та?да?анымыз ж?мыс болсын.
    Малымыз т?лдеп, егіні із к?ктеп,
    Дастарханымыз?а ырыс толсын!
    Нары? ?алтаны ?а?пайтын болсын,
    Те?геміз те?дік са?тайтын болсын.
    ?аза?станны? барлы? азаматтары
    ?аза?ша с?йлеп, ал?а аттайтын болсын!
    Со?ысты? беті болсыншы ?рі,
    Ренжімесін ?міріне к?рі.
    Бауыр етіміз балалар т?гі,
    Сатылмасын ??с балапандары!
    М?дениетіміз м?нді болсын,
    Т?рмысыз с?нді болсын.
    Б?рін айт та, бірін айт,
    Дербестігіміз м??гі болсын!
    Перевод:
    Пусть Елбасы наш будет мудрым,
    Народ пусть успешным будет,
    Девушки будут красивыми,
    А парни наши будут честными!
    Пусть соседи будут мирными,
    Мы выбираем честный труд.
    Пусть пастбища полны, и пшеница густо растет
    Дастарханы пусть полные дома нас ждут!
    Пусть экономика не бьет по карману,
    И тенге наш будет равным средь валют,
    Пусть все казахстанцы говорят на казахском
    И вместе в будущее шагнут!
    Пусть культура наша будет содержательной,
    Пусть жизнь наша будет созидательной,
    А самое главное счастье сейчас,
    Пусть независимость будет вечной для нас!
    Казахи всегда придерживались своих обычаев и традиций. И нет сомнения в том, что бата-благословения как средство воспитания подрастающего поколения будут передаваться из поколения в поколение.

  3. Дастарханы? бай болсын,
    ?азан-оша?ы? май болсын.
    Т?рт т?лігі? сай болсын,
    К??ілі? толып жай болсын.
    ??лында?ан тай болсын!
    ?лы? ?я?а ?онсын
    ?ызы? ба?ытты болсын!
    Бергеннен Алла танбасын,
    К?бейе берсін мал-басы?.
    ?ыдыр болсын жолдасы?.
    Досы?нан к??ілі? ?алмасын.
    Жа?а?нан д?шпан алмасын.
    ?асты? ?ыл?ан о?басын,
    ?руа?тар ?олдасын!
    Дастархан байлы?ын берсін,
    Дені?ні? саулы?ын берсін!
    ?умин!
    ……………………………………
    Пыша?ы? малдан кетпесін,
    ?азаны? оттан т?спесін.
    Ма?дай?а біткен ырысы?
    Боса?адан кетпесін.
    …………………………………
    Рахмет д?мі?е,
    Ризалы? берсін б?рі?е.
    Аман болсын басы?ыз,
    Ж?зге жетсін жасы?ыз.
    ……………………………..
    Дастарханы?нан д?м кетпесін,
    К??ілі?нен с?н кетпесін.
    ?рпа?, ?лыс аман болып,
    ?мірі?нен м?н кетпесін.
    ?умин.
    ………………………………………
    ??дай жарыл?асын,
    Бай ?ылсын.
    Ба? ?арасын!
    ?ыдыр дарысын!
    Аруа? жебесін!
    Береке берсін!
    …………………………..
    ??дай берсін,
    Кем ?ылмасын!
    Отбасы аман болсын,
    Денсаулы? берсін!
    Кетпес д?улет,
    Ке? пейіл берсін!
    ……………………………
    Арда?ты ?й иесі,
    ?уелі берді? шай,
    К??ілі? болсын жай!
    Екінші берді? ет,
    Таппасын к??ілі? ешбір дерт!
    ?шінші берді? сорпа,
    Болмасын ба?ы? орта!
    …………………………
    Дастарханы? бай болсын,
    ?азан-ая??а май толсын.
    Т?рт т?лігі? сай болсын,
    К??ілі? толып жай болсын.
    ?лы? ?онып ?я?а,
    ?ызы? ?онсын ?ия?а.
    Келіні? «бибі» атансын,
    ?лы? болсын «би а?а»!
    Бергеннен Алла танбасын,
    К?бейе берсін мал басы?.
    ?се берсін жан басы?,
    Арманы? к?кке сам?асын.
    Досы?нан к??ілі? ?алмасын,
    Жа?а?нан д?шпан алмасын,
    Жолы? болып жорт?анда,
    Жолы?ды ?ыдыр жал?асын!
    ………………………………………
    Дастарханнан д?м кетпесін,
    К??ілі?нен с?н кетпесін.
    ?рпа?, ?лыс аман болып,
    ?мірі?нен м?н кетпесін.
    …………………………..
    С?раса? бата берейін,
    ?стем болсын мерейі?.
    Ы?ыласпен ?ол жайса?,
    А? тілекті т?гейін.
    Дастарханы? мол болсын,
    Абыройы? зор болсын.
    ?йді? ?рбір б?лмесін,
    Мол ?уаныш кернесін.
    ?л мен ?ызы? ер жетіп,
    Білімге ??лаш сермесін.
    Ту?ан-туыс, жекжаты?,
    Жаманшылы? к?рмесін.
    ……………………………
    Асы?, асы?, асы?а,
    Ба?ыт ?онсын басы?а.
    Бірлік берсін басы?а,
    Береке берсін асы?а.
    Жа?сылы??а жа? болып,
    Ас ?осылсын асы?а.
    Бас ?осылсын басы?а,
    Жас ?осылсын жасы?а!
    Денсаулы?ы? зор болсын,
    Дастарханы? мол болсын.
    ?айда барса? алды?да,
    Жар?ыра?ан жол болсын.
    Армандары? алды?нан,
    Са?ан шы?ып ?ол берсін.
    Д?шпаны? са?ан ??л болсын,
    ?йі? тол?ан ?л болсын!
    ……………………………
    Мы??а жетсін ?ойы?ыз!
    Мы??а жетсе ?ойы?ыз:
    Сара?ды?ты ?ойы?ыз
    К?нде берсе сойы?ыз!
    Ойы?ыздан кетпесін
    Мереке мен тойы?ыз!..
    Малда болсын к?зі?із,
    Аллада болсын ойы?ыз,
    ?зіні? берген д?улетін
    ?з жолына жойы?ыз!
    ……………………….
    ?за? етсін жасы?ды,
    Берекелі берік ?ылсын
    Малы? менен басы?ды!
    Та?да- Ма?шар к?нінде
    Шарап етіп ?айтарсын
    Бізге берген асы?ды!
    ?зі? ж?зге келгенде,
    То?сан?а жетсін ал?аны?!,
    Кемпір-шал болып ?ал?аны?,
    Шайых – паны бол?аны?.
    Сол жастар?а келгенде,
    ??ман болсын ?олы?да,
    Он бес ?л мен он бес ?ыз
    Еріп ж?рсін со?ында!
    ………………………………
    Ж?зге жетсін т?йе?із,
    ?ш ж?з болсын бие?із!
    ?лдері?нен келгенше,
    Жы?ыл?анды к?теріп,
    С?йенгенді с?йе?із!
    Тары?ып келген адам?а
    Бермесек, от?а к?неміз!
    Бергенді тым-а? с?йеміз.
    Жомартты? ?ылы? ?олданса?,
    ?рбір жерде жар болсын
    Бір жаса?ан – Иеміз!
    ………………………………………..
    Та?да ма?шар к?ні?де
    Пыра? болсын мінгені?,
    Х?лл? болсын кигені?,
    ?орлар болсын с?йгені?.
    Сол уа?ытта білерсі?
    Б?л к?нде берген асы?ны?
    Пайдасыны? тигенін.
    …………………………….
    Бала менен ба? берсін,
    М?ны? б?рін сіздерге,
    Баянды етіп ха? берсін!
    Торы?ып т?зде ж?рсе?із
    ?ыдыр — ата тап келсін,
    Алла болсын пана?ыз!
    ?атар ?ссін, шыра?ым,
    Малы? менен бала?ыз!
    …………………………
    Д?улетті бас берсін,
    Ба?ытты ас берсін,
    ?лысты? ?лы к?нінде!
    ?лы? о??а ?онсын,
    ?ызы? ?ыр?а ?онсын!
    ……………………………..
    ?озы?а толсын к?гені?,
    Т?лпар болсын ??лыны?.
    С?тті болсын ??ды?ы?,
    ?рісті болсын жайлауы?,
    Ырысты болсын ?ыстауы?!
    Арыстандай болсын ?айраты?,
    Аюдай болсын айбаты?,
    Г?лге толсын ??ірі?,
    К??ілді ?тсін ?мірі?
    Ас?а толсын таба?ы?,
    Ашы? болсын ?аба?ы?!
    ………………………..
    Бізге тарт?ан басы?ыз,
    Д?мді екен асы?ыз.
    ?рпа?ты боп ?згеше,
    Сыйлы болсын басы?ыз.
    ??й?ан ?ызыл ш?йі?із,
    Балдай т?тті майы?ыз,
    Еселі боп е?бегі?,
    Жылдан жыл?а байы?ыз.
    …………………………….
    Ба? келіп ?онсын басы?а,
    К??ілі? к?лдей шал?ысын.
    Пейілі?е той?ан ?она?ы?,
    Ішпей-жемей бал?ысын.
    ……………………………………
    ??дай ?уат берсін,
    Н?рлы шуа? берсін!
    Дастархан?а береке берсін,
    К?нде осындай той-мереке берсін!
    …………………………….
    Басымыз аман болсын –
    Тынышты? заман болсын!
    Абыройымыз арта берсін,
    Дастархан?а м??гі таусылмайтын
    ?азы менен ?арта берсін!
    ………………………………………..
    ??дай берсін, кем ?ылмасын,
    Кетпес д?улет, ке? пейіл берсін.
    ………………………………..
    ??дай ?уат берсін,
    Н?рлы шуа? берсін!
    Дастархан?а береке берсін,
    К?нде осындай той-мереке берсін!
    …………………………………………
    К?ш к?лікті болсын,
    Дос серікті болсын,
    Жан ерікті болсын,
    Жар к?рікті болсын,
    Жер ??нарлы болсын,
    Жас елеулі болсын,
    ?ыз шырайлы болсын,
    Тау ?рісті болсын,
    Бау жемісті болсын,
    Жыл табысты болсын!
    ……………………………
    Дастарханы?а береке берсін,
    Бастары?а мереке берсін,
    Астары?а адалды? берсін,
    Бастары?а аманды? берсін,
    Дендері?е саулы? берсін!
    ?умин!
    …………………………
    Ашып тастап пейілді
    Дастарханы? жайылды.
    ?асиетті нан ?лы?
    Береке? т?р на? ?йып.
    Асыл с?здер шашылды,
    Бар абырой ба? орнап
    Ел сыйласын басы?ды.
    А?ыз болып отауы?
    Айта ж?рсін асы?ды.
    С?йген жары?,
    Бала-ша?а? аман боп,
    Б?тіндесін асылды.
    Ниеті?е біз тойды?.
    Рахмет ш?йі?а,
    Риза еткен бір ?ойлы?!
    ?умин!

  4. 4
    Текст добавил: =ДеВчУшКа иЗ сНеЖкА=

    бата, бата беру — адал ниет, жа?сы тілек білдіруді? ?лтты? д?ст?рі. дастар?ан басында, т?рлі жиын-тойларда, т.б. ?мірінде кездесер ірілі-?са?ты ?уаныштар кезінде той, ?уаныш иесіне арнап ?ол жайып, бата береді. сондай-а?, ?иын сапар, алыс жол?а аттан?ан азаматына а? жол тілейтін хал?ымызды? ежелден келе жат?ан, ке? тарал?ан д?ст?рлеріні? бірі. бата беретіндер, к?біне, к?пті к?рген а?са?алдар мен кеме?гер де дуалы ауызды билер болып келеді. бата ?ысыл?анда — ?уат, ?инал?анда—медет беріп, ?рбір іс-?рекеті?е да??ыл жол ашып, б?ле-жаладан ?ор?айды деп есептелген. бата к?зі тірілерге ?ана емес, аруа?тар?а да жасал?ан. батасыз, тілексіз ?мір болмайды. “батамен ер к?гереді, жа?бырмен жер к?гереді” деп хал?ымыз текке айтпа?ан. батаны? да ?исыны, айтылатын, айтылмайтын жері болады, ?уаныш пен тойды? ретіне ?арай, со?ан лайы? бата тілегі болады. бата ?аза? фольклорыны? дербес, ша?ын жанры ретінде ?арастырылады. ?й?асты, ыр?а?ты болып келетін, т?ра?ты образдар?а негізделетін бата хал?ымызды? жа?сылы? пен жамандык, адалды? пен арамды?, -сауап турасында?ы моральды?-этикалы? т?сініктеріні? ай?а?ы іспетті.

  5. Бота- т?йені? бір жас?а дейінгі т?лі. Оты?па?ан 1-2 айлы? ботаны бота?ан деп те атайды. Б.-ы? шы??ан тегіне, енесінен ту?анда?ы дене ерекшеліктеріне, ту?ан мерзіміне, асырауына т.б. ерекшеліктеріне ?арай тіркеме атаулары к?п. Жа?а ту?ан б. ?те н?зік болады, ?з бетімен ауыздана да, ая?тана да алмайды. Б.-ны ауыздандыру ?шін оны бауырынан к?теріп, ене с?тін той?анынша емізеді. Енесіні? с?ті аз болып, б. жарымаса, ?бден отты??анша енесін саумайды. Б.-ны туысымен жылы ?орада жабулап ?стайды. Б.-лы т?йелерді к?н ?бден жылын?анша ауыл арасынан ?затпайды. Б. ?бден ширап, ойна?тау?а жара?ан уа?ытта ?ана енесімен ?ріске жіберіледі. Б.-ы? жа?сы ?суі ?шін енесін суалтпайды. Б. енесін бір жыл?а дейін еме береді.
    Ботаны т?йені? т?ріне ?арай т?рт топ?а б?леді. ?лек бота, таза ?лек пен аруанадан ту?ан, айыр бота, бура мен інгеннен ту?ан, нар бота, нар?а тарт?ан, ?оспа? бота, інген мен біртуарды? бурасынан ту?ан.
    Заржа? бота. Енесін емсе де, ембесе де ?немі боздап ж?ретін бота.Тіленшік бота. Жасынан енесі ?ліп, с?тпен асырап ?сірген бота, ?немі адамны? жанынан кетпей, ?айта-?айта с?т ішкісі келе беретіні.Еміншек бота. Буаз кезінде енесі ж?мыс?а к?бірек мініліп, желіндемей ботала?ан т?йені? ботасы. М?ндай боталар с?тке ?анша тойса да, адамны? жанынан шы?пайды.??тымсыз бота. Енесін еміп ?ойып, тартынып жетекке ж?рмейді.

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *